Xây dựng biểu mức tiền bản quyền cần phù hợp với thực tế

VHOB- Sáng 5.10 tại Hà Nội, Cục Bản quyền tác giả (Bộ VHTTDL) đã tổ chức Hội nghị chuyên đề về tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả, quyền liên quan triển khai thực hiện Luật Sở hữu trí tuệ về quyền tác giả, quyền liên quan và Nghị định số 17/2023/NĐ-CP.

Hội nghị có sự tham dự của đại diện Vụ Pháp chế, Thanh tra Bộ VHTTDL cùng đại diện các tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả, quyền liên quan (CMOs) như Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam, Hiệp hội Công nghiệp ghi âm Việt Nam, Trung tâm Quyền tác giả văn học Việt Nam, Hiệp hội Quyền sao chép Việt Nam, Hội Bảo vệ quyền của nghệ sĩ biểu diễn âm nhạc Việt Nam và Hội Bảo vệ quyền tác phẩm điện ảnh và phim truyền hình Việt Nam.

Toàn cảnh Hội nghị

Hội nghị đã tập trung thảo luận việc tổ chức thực hiện các quy định pháp luật mới tại Luật Sở hữu trí tuệ và Nghị định số 17/2023/NĐ-CP liên quan đến hoạt động của các CMOs, bao gồm các quy định về nguyên tắc tổ chức và hoạt động, vấn đề thông tin công khai, minh bạch, việc xây dựng biểu mức tiền bản quyền, thực hiện thu, phân chia tiền bản quyền, hợp tác và xây dựng cơ sở dữ liệu của tổ chức, việc thực hiện các quyền và nghĩa vụ khác của tổ chức…

Phát biểu tại Hội nghị, Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả Trần Hoàng cho biết trong những năm gần đây, lĩnh vực quyền tác giả, quyền liên quan và đặc biệt là biểu mức tiền bản quyền đang rất được xã hội quan tâm. Trong đó, việc các CMOs phải xây dựng biểu mức tiền bản quyền đã được quy định rõ.

Theo ông Trần Hoàng, các CMOs có các quyền và nghĩa vụ trong xây dựng biểu mức, phương thức thanh toán tiền bản quyền, trình Bộ trưởng Bộ VHTTDL phê duyệt. Bộ trưởng Bộ VHTTDL phê duyệt biểu mức và phương thức thanh toán tiền bản quyền căn cứ vào các nguyên tắc quy định tại khoản 3 Điều 44a của Luật.

Luật cũng quy định hồ sơ đề nghị phê duyệt biểu mức và phương thức thanh toán tiền bản quyền bao gồm phương án xây dựng phân tích biểu mức tiền bản quyền với đề xuất: Căn cứ tính (loại hình, hình thức, chất lượng, số lượng, cơ cấu, quy mô, tần suất khai thác, sử dụng và căn cứ khác); các yếu tố hình thành mức tiền bản quyền; điều kiện kinh tế - xã hội theo khu vực, thời gian và địa điểm diễn ra hành vi khai thác, sử dụng (có phân loại, đánh giá)...

Đồng thời, phân tích tác động của biểu mức, mức tiền bản quyền đến các hoạt động sáng tạo, khai thác, sử dụng và thụ hưởng kết quả của hoạt động sáng tạo đó; việc thực hiện nghĩa vụ với ngân sách nhà nước; những vấn đề chưa thống nhất với bên khai thác, sử dụng (nếu có); đề xuất biểu mức tiền bản quyền và phương thức thanh toán và các kiến nghị (nếu có).

Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả Trần Hoàng phát biểu tại Hội nghị

“Việc xây dựng biểu mức tiền bản quyền cần có đầy đủ căn cứ, học hỏi kinh nghiệm của quốc tế. Sau đó, các CMOs xây dựng sao cho phù hợp với tình hình thực tế trong nước, hài hoà lợi ích chính đáng của các bên liên quan và vì nhu cầu hưởng thụ của nhân dân”, ông Trần Hoàng nêu rõ.

Liên quan đến việc thu, phân chia tiền bản quyền, Luật đã nhấn mạnh phải thực hiện theo quy định tại điều lệ của tổ chức và văn bản ủy quyền của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan có thỏa thuận về mức hoặc tỷ lệ phần trăm, phương thức và thời gian phân chia tiền bản quyền. Đặc biệt, lãnh đạo Cục Bản quyền tác giả nêu rõ việc thu, phân chia phải theo nguyên tắc công khai, minh bạch, tuân thủ quy định của pháp luật.

Ngoài ra, các CMOs phải có cơ chế giám sát để bảo đảm các khoản tiền bản quyền thu từ việc cấp phép được lưu trữ trong tài khoản tách biệt với các tài sản, tài khoản, các khoản thu, chi khác của tổ chức bao gồm cả trường hợp không thể phân chia tiền bản quyền thu được do không tìm thấy hoặc không liên lạc được với tác giả, đồng tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, đồng chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan, đồng chủ sở hữu quyền liên quan đã ủy quyền quy định tại khoản 5 Điều 56 Luật Sở hữu trí tuệ.

Cũng theo ông Trần Hoàng, mặc dù các quy định của Luật Sở hữu trí tuệ, Nghị định 17 đã đầy đủ, rõ ràng nhưng trong quá trình triển khai thực hiện sẽ gặp phải một số vướng mắc, khó khăn xuất phát từ thực tế. Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả đề nghị đại diện các CMOs cho ý kiến, cùng nêu ra các giải pháp nhằm tháo gỡ.

Cũng tại Hội nghị, đại diện các đơn vị tham mưu quản lý và thực thi về quyền tác giả, quyền liên quan đã đề nghị các tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả, quyền liên quan thời gian tới nghiêm túc triển khai thực hiện các quy định pháp luật có liên quan.

Trong đó, tập trung những nội dung phục vụ trực tiếp cho hoạt động nhận ủy quyền, sử dụng quyền tác giả, quyền liên quan của tổ chức, việc xây dựng biểu mức tiền bản quyền, nâng cấp cơ sở dữ liệu, các nội dung triển khai cần có kế hoạch thực hiện cụ thể.

Các đại biểu tại Hội nghị còn thảo luận những vấn đề phát sinh, khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện. Cục Bản quyền tác giả sẽ tổng hợp, báo cáo để tham mưu cấp có thẩm quyền tìm các giải pháp khắc phục, bảo đảm thực hiện đúng các quy định của pháp luật.

ĐÌNH TOÁN