Tăng gấp đôi số tỉnh, thành có động vật mắc bệnh dại
VHO - Ngày 15.3, Bộ Y tế có công văn gửi Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc triển khai các biện pháp cấp bách phòng, chống dại.
Công văn cho biết, theo báo cáo của hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm Bộ Y tế, từ năm 2022 đến nay bệnh dại có xu hướng gia tăng, trong đó có nhiều tỉnh, thành phố có bệnh dại lưu hành trong nhiều năm và có số ca tử vong do dại cao. Từ đầu năm 2024 đến nay, tình hình bệnh dại gia tăng đột biến với 22 trường hợp tử vong, cao hơn gấp đôi so với cùng kỳ 2023 (10 trường hợp).
Đặc biệt, gần đây xuất hiện các trường hợp có thời gian ủ bệnh ngắn, từ 10-15 ngày, trong đó nhiều trường hợp là trẻ em dưới 5 tuổi, bị chó, mèo cắn ở vùng đầu, mặt, gây thương tích nặng ở khu vực gần thần kinh trung ương.
Nguyên nhân chủ yếu gây tử vong do dại trên người là do người bị động vật nghi dại cắn không tiêm phòng kịp thời, nhận thức của người dân về sự nguy hiểm của bệnh dại cũng như các biện pháp phòng bệnh còn hạn chế.
Theo báo cáo từ Cục Thú y - Bộ NN&PTNT, năm 2023 ghi nhận 347 ca bệnh dại trên động vật tại 31 tỉnh, thành phố; từ đầu năm 2024 đến nay ghi nhận 45 ca tại 22 tỉnh, thành phố, tăng 6 ca và tăng gấp đôi số tỉnh, thành phố có dịch so với cùng kỳ năm 2023.
Trước tình hình gia tăng bệnh dại trên người và động vật tại nhiều nơi, để tăng cường công tác phòng, chống bệnh dại, Bộ Y tế đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo các đơn vị, địa phương tập trung triển khai cấp bách việc thực hiện đầy đủ, hiệu quả các nội dung trong Chương trình quốc gia phòng, chống bệnh dại, giai đoạn 2022-2030.
Chủ động giám sát chặt chẽ các trường hợp bị chó, mèo nghi dại cắn để hướng dẫn tiêm phòng theo hướng dẫn của Bộ Y tế và xử lý ổ dịch kịp thời. Tăng cường công tác phối hợp liên ngành y tế và thú y để giám sát, phát hiện sớm các trường hợp bị động vật nghi dại cắn.
Bên cạnh đó, đảm bảo đủ và tăng cường khả năng tiếp cận của người dân với vắcxin phòng dại, huyết thanh kháng dại, đặc biệt tại các khu vực có nguy cơ cao.
Bố trí mỗi huyện có ít nhất 1 điểm tiêm, ở những nơi địa bàn rộng và địa hình khó khăn xem xét bố trí thêm điểm tiêm phòng. Tổ chức tập huấn cho cán bộ y tế ở các điểm tiêm vắc xin phòng dại về các kỹ năng tư vấn, xử trí các trường hợp bị động vật cắn.
Đồng thời đẩy mạnh công tác truyền thông về sự nguy hiểm của bệnh dại; kịp thời chia sẻ thông tin để người dân chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh và vận động người dân kịp thời đến cơ sở y tê để khám, tư vấn và tiêm vắc xin phòng dại, huyết thanh kháng dại, nhất là tại các địa phương có trường hợp tử vong do dại và có tỷ lệ tiêm phòng trên chó, mèo thấp.
Tăng cường công tác truyền thông trong trường học cho trẻ em, học sinh; truyền thông đại chúng, truyền thông trực tiếp và truyền thông qua hệ thống tuyên truyền cơ sở tại vùng sâu, vùng xa, vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống và lưu ý việc không chữa bệnh dại bằng các biện pháp chưa được Bộ Y tế công nhận.
Các địa phương bố trí kinh phí để triển khai đồng bộ, hiệu quả các hoạt động phòng, chống bệnh dại trên người và động vật và huy động sự tham gia của các ban, ngành, đoàn thể và cộng đồng, xã hội trong công tác phòng, chống bệnh dại.
Ngày 15.3, tin từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Gia Lai, tỉnh vừa ghi nhận thêm ca tử vong thứ 2 do bệnh dại trong năm 2024 và nâng tổng số ca tử vong do bệnh dại tại tỉnh lên 16 ca tính từ đầu năm 2023 đến nay.
Theo đó, trường hợp tử vong là em R.M.C (nam, SN 2013, làng Lung Prông, xã la Kriêng, huyện Đức Cơ, tỉnh Gia Lai). Theo người nhà, khoảng vào giữa tháng 12.2023, cháu bé bị chó nhà hàng xóm (chó đang đẻ con) cắn vào cẳng chân 2 vết, vết thương xước da, có rỉ máu.
Sau khi chó cắn, cháu bé được người hàng xóm đưa ra y tế tư nhân để xử trí, rửa vết thương tuy nhiên không tiêm vắcxin phòng dại. Tại thời điểm cắn cháu bé, con chó chưa được tiêm vắcxin phòng dại và sau đó người nhà đã đập chết con chó.
Trở về nhà, gia đình tiếp tục tự rửa vết thương và chăm sóc cháu. Trong thời gian này bé chưa có biểu hiện bệnh, gia đình chủ quan cho rằng vết cắn chỉ xước qua da nên không cho cháu đi tiêm vắc xin.
3 tháng sau, ngày 14.3, cháu bé có biểu hiện sốt, mệt mỏi, chán ăn, sợ nước, sợ gió ở nhà có biểu hiện co rút tay chân được người nhà cho đi viện. Bệnh nhi được đưa vào bệnh viện điều trị với biểu hiện hốt hoảng, kích thích, sợ nước, sợ gió, ăn uống kém, nôn ói được chẩn đoán: Dại lên cơn/viêm ruột.
Được các bác sĩ thăm khám và giải thích về tình trạng bệnh của cháu, sáng 15.3, gia đình xin đưa cháu về nhà để tiện chăm sóc. Bệnh nhân tử vong tại nhà riêng cùng ngày.
Trước đó, cuối tháng 2.2024, em R.M.Q (SN 2013, làng Sơr, xã Ia Hlốp, huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai) cũng tử vong do bệnh dại sau 2 tháng bị chó nhà nuôi cắn nhưng không đi tiêm vắc xin phòng bệnh dại.
Q.HOA