Năm 2026 xe máy có phải đi kiểm định khí thải hay không?

VHO - Thông tin xe máy bắt buộc kiểm định khí thải từ năm 2026 đang gây nhiều tranh cãi. Thực tế, pháp luật hiện hành chưa quy định áp dụng đại trà từ mốc này.

Trong thời gian gần đây, thông tin “từ năm 2026 xe máy phải kiểm định khí thải” lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội, khiến không ít người dân lo lắng, đặc biệt là nhóm lao động sử dụng xe máy cũ làm phương tiện mưu sinh. Vậy thực tế quy định pháp luật hiện hành nói gì và năm 2026 có thực sự là mốc bắt buộc hay không?

2026 chưa phải mốc bắt buộc kiểm định khí thải xe máy trên toàn quốc

Theo các quy định pháp luật hiện hành về bảo vệ môi trường và giao thông đường bộ, việc kiểm soát khí thải đối với phương tiện cơ giới, bao gồm xe máy, đã được đặt ra từ nhiều năm trước. Tuy nhiên, đến thời điểm này, chưa có văn bản pháp lý nào quy định năm 2026 là thời điểm bắt buộc tất cả xe máy trên cả nước phải kiểm định khí thải.

Thực tế, các quy định hiện nay mới dừng ở mức xây dựng tiêu chuẩn kỹ thuật và cơ sở pháp lý, làm tiền đề cho việc triển khai kiểm định trong tương lai. Việc bắt buộc người dân mang xe máy đi kiểm định còn phụ thuộc vào lộ trình cụ thể do Chính phủ ban hành, gắn với điều kiện hạ tầng, số lượng trạm kiểm định và khả năng đáp ứng của xã hội.

Lộ trình dự kiến: Đô thị lớn đi trước, cả nước đi sau

Theo định hướng đang được xây dựng, kiểm định khí thải xe máy nhiều khả năng sẽ được triển khai theo từng giai đoạn, không áp dụng đồng loạt ngay lập tức. Các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM – nơi mật độ phương tiện cao và ô nhiễm không khí nghiêm trọng – được xem là khu vực ưu tiên triển khai sớm.

Dự kiến, từ sau năm 2026, việc kiểm định khí thải mới bắt đầu được áp dụng bắt buộc tại một số thành phố lớn, sau đó mở rộng dần ra các đô thị trực thuộc Trung ương và các địa phương khác trong những năm tiếp theo. Như vậy, năm 2026 chủ yếu là năm chuẩn bị và thí điểm, chưa phải mốc áp dụng đại trà trên toàn quốc.

Vì sao kiểm định khí thải xe máy là xu hướng tất yếu?

Xe máy hiện vẫn là phương tiện giao thông chủ đạo tại Việt Nam, với hàng chục triệu xe đang lưu hành mỗi ngày. Trong đó, một lượng lớn xe đã sử dụng trên 10–15 năm, phát thải cao và tiêu hao nhiên liệu lớn. Đây được xem là một trong những nguyên nhân chính gây ô nhiễm không khí tại các đô thị.

Việc kiểm định khí thải không chỉ nhằm loại bỏ các phương tiện quá cũ, xuống cấp, mà còn tạo áp lực để người sử dụng bảo dưỡng xe định kỳ, giảm phát thải ra môi trường. Về lâu dài, chính sách này được kỳ vọng sẽ thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang xe ít phát thải và xe điện.

Người dân lo ngại chi phí và tính khả thi

Dù đồng tình với mục tiêu bảo vệ môi trường, nhiều người dân vẫn bày tỏ lo ngại khi nhắc đến kiểm định khí thải xe máy. Phổ biến nhất là nỗi lo về chi phí kiểm định, chi phí sửa chữa nếu xe không đạt chuẩn, trong bối cảnh thu nhập của một bộ phận người lao động còn hạn chế.

Bên cạnh đó, câu hỏi về số lượng trạm kiểm định, thời gian chờ đợi và nguy cơ quá tải cũng khiến không ít người băn khoăn. Nhiều ý kiến cho rằng, nếu triển khai, Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ đối với người thu nhập thấp, xe sử dụng cho mưu sinh, đồng thời truyền thông rõ ràng để tránh gây hoang mang.

Cần theo dõi văn bản chính thức, tránh hiểu nhầm mốc 2026

Từ những phân tích trên có thể khẳng định: năm 2026 không phải là thời điểm bắt buộc xe máy kiểm định khí thải trên toàn quốc. Đây chỉ là mốc thời gian được nhắc đến trong các kế hoạch, đề án và định hướng chính sách dài hạn.

Người dân được khuyến nghị theo dõi các quyết định, nghị định chính thức của Chính phủ trong thời gian tới, đồng thời chủ động bảo dưỡng phương tiện để sẵn sàng thích ứng khi chính sách được triển khai theo đúng lộ trình.