Lễ hội đền thờ Lê Hoàn đón nhận danh hiệu Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

VHO- Ngày 27.4, tại Khu di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật quốc gia đặc biệt đền thờ Lê Hoàn (xã Xuân Lập, huyện Thọ Xuân), UBND tỉnh Thanh Hóa long trọng tổ chức Lễ hội đền thờ Lê Hoàn năm 2023, kỷ niệm 1018 năm ngày mất của Anh hùng dân tộc Hoàng đế Lê Đại Hành và đón nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Lễ hội đền thờ Lê Hoàn. Dự buổi lễ có Thứ trưởng Bộ VHTTDL Hoàng Đạo Cương; Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hoá Đỗ Trọng Hưng; Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá Đỗ Minh Tuấn…

Thứ trưởng Bộ VHTTDL Hoàng Đạo Cương trao Bằng công nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Lễ hội đền thờ Lê Hoàn cho tỉnh Thanh Hóa

Theo sử sách, Lê Hoàn sinh ngày 15 tháng 7 năm Tân Sửu (tức mồng 10 tháng 8 năm 941) trong một gia đình nông dân nghèo, cha là Lê Mịch, mẹ là Đặng Thị Sen. Trong cuộc đời 64 năm với 10 năm làm Thập đạo tướng quân, 24 năm làm vua trị vì đất nước, Lê Hoàn (Lê Đại Hành) đã lãnh đạo quân dân Đại Cồ Việt phá Tống, bình Chiêm, mở mang bờ cõi, xây dựng đất nước hưng thịnh. Ông có nhiều công lao trong công việc ngoại giao, xây dựng và kiến tạo quốc gia Đại Cồ Việt. Trong những năm tại vị, ông đã cho xây dựng nhiều công trình kiến thiết, đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp, tổ chức lễ cày tịch điền để khuyến khích nhân dân sản xuất. Ông cũng cho thi công nhiều tuyến kênh đê, mở mang đường xá. Ông là người đầu tiên tổ chức đào sông. Con sông đào do ông chỉ đạo thi công hiện nay vẫn còn ở Thanh Hóa, thường được gọi là kênh nhà Lê.

Với công đức cao dày ấy, sau khi vua Lê Đại Hành mất, người dân đã lập đền thờ tại thôn Trung Lập, xã Xuân Lập (Thọ Xuân) để tưởng nhớ vị vua tài ba. Đền thờ được kết cấu theo hình chữ Công, rộng 13 gian, gồm các nhà tiền đường, trung đường, hậu cung. Đền có hệ vì kèo đặc trưng cho văn hóa thời Tiền Lê. Hệ thống giá chiêng, chồng rường, kẻ bẩy, kèo góc được kết cấu liên kết tạo nên một tổng thể vững chãi cho ngôi đền. Với lối kiến trúc truyền thống cùng nghệ thuật trang trí đặc sắc, Đền thờ Lê Hoàn được đánh giá là một trong những di tích lịch sử, văn hóa - kiến trúc nghệ thuật cổ, đẹp và độc đáo bậc nhất xứ Thanh hiện nay. Không chỉ nổi bật với lối kiến trúc nghệ thuật tiêu biểu, đền thờ Lê Hoàn còn lưu giữ được nhiều hiện vật quý. Hiện nay, đền còn bảo tồn được những tài liệu, hiện vật cổ như văn bia, sắc phong, lệnh chỉ, câu đối, đại tự, hương án, khám thờ, tượng pháp, 14 đạo sắc phong của các đời vua từ 1674-1887, sáu đạo lệnh chỉ của các chúa Trịnh, chiếc đĩa đá tương truyền là của vua Tống tặng Lê Hoàn... Với những giá trị lịch sử, văn hóa, kiến trúc nghệ thuật độc đáo, năm 2018, Đền thờ Lê Hoàn được công nhận là Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt.

Chương trình nghệ thuật “Hoàng Đế Lê Đại Hành - Chiến công ghi mãi ngàn năm”

Tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá Đầu Thanh Tùng khẳng định, đây là sự kiện lớn nhằm tôn vinh công đức, sự nghiệp của Anh hùng dân tộc Lê Hoàn và những người có công trong lịch sử dựng nước và giữ nước, đồng thời thể hiện sự tri ân sâu sắc của thế hệ hôm nay đối với di sản văn hóa của cha ông để lại, khơi dậy nét đẹp truyền thống văn hóa xứ Thanh. Sự kiện cũng khẳng định lòng tự hào, tự tôn dân tộc, góp phần giáo dục truyền thống yêu nước, tình yêu quê hương trong mọi tầng lớp nhân dân, từ đó nâng cao tinh thần đoàn kết, phấn đấu xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu đẹp, văn minh. Đặc biệt, Lễ hội đền thờ Lê Hoàn được Bộ VHTTDL đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước về bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá dân tộc nói chung, khu di tích lịch sử, kiến trúc nghệ thuật quốc gia đặc biệt đền thờ Lê Hoàn nói riêng.

Trong khuôn khổ lễ hội còn diễn ra Tuần lễ Văn hóa - Du lịch - Ẩm thực Thọ Xuân năm 2023 với nhiều hoạt động đặc sắc thu hút đông đảo Nhân dân và du khách tham gia như trưng bày, giới thiệu các sản vật địa phương; trưng bày, giới thiệu điểm đến, giá trị di tích, danh thắng trên địa bàn huyện Thọ Xuân và của tỉnh; trình diễn các di sản văn hóa phi vật thể của Thọ Xuân (Trò Xuân Phả, múa Pồn Pôông, Cồng chiêng, Bài điếm...); thi cắm trại binh; liên hoan văn nghệ quần chúng; đốt lửa trại; hội thi “Trình diễn, giới thiệu quy trình sản xuất bánh truyền thống” (bánh chưng nung, bánh gai, bánh lá răng bừa...); hội thi làm cỗ chay tiến Vua; tổ chức các hoạt động thể thao quần chúng; triển lãm, trưng bày và tuyên truyền cổ động về công tác đảm bảo an toàn giao thông năm 2023.

NGUYỄN LINH