Nghề rèn của người Mông tỉnh Điện Biên là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

VHO - Trong khuôn khổ Tuần Văn hóa, Thể thao và Du lịch huyện Tủa Chùa năm 2023, sáng nay 21.10, UBND huyện Tủa Chùa (tỉnh Điện Biên) đã tổ chức Lễ công bố và trao Giấy chứng nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia nghề rèn của người Mông tỉnh Điện Biên.

Trao Chứng nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia cho đại diện chủ thể di sản các huyện của tỉnh Điện Biên

Theo Quyết định số 1406/QĐ-BVHTTDL ngày 1.6.2023 của Bộ trưởng Bộ VHTTDL, nghề rèn của người Mông tỉnh Điện Biên được vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Cùng với nghề rèn của người Mông, các di sản của tỉnh Điện Biên được công nhận cấp quốc gia trong đợt này gồm: Tập quán xã hội tín giưỡng Lễ cúng dòng họ của người Mông trắng huyện Tuần Giáo, huyện Điện Biên, huyện Điện Biên Đông; Tri thức dân gian Nghệ thuật làm trang phục dân tộc Hà Nhì, xã Sín Thầu, xã Leng Su Sìn, xã Sen Thượng, xã Chung Chải, huyện Mường Nhé; Nghệ thuật trình diễn dân gian Nghệ thuật Múa của người Lào huyện Điện Biên, huyện Điện Biên Đông.

Thừa ủy quyền của Bộ trưởng Bộ VHTTDL,  Phó Cục trưởng Cục Di sản văn hóa Nông Quốc Thành đã trao Giấy chứng nhận cho đại diện chủ thể di sản các huyện Tủa Chùa, Tuần Giáo, Nậm Pồ, Mường Chà, Mường Nhé, Điện Biên Đông.

Phát biểu tại Lễ công bố, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên Lò Văn Tiến ghi nhận và biểu dương những nỗ lực của các Cấp ủy, chính quyền, ngành Văn hóa và sự đóng góp của các thế hệ nghệ nhân, cộng đồng dân tộc Mông cùng bảo tồn, giữ gìn di sản văn hóa nghề rèn của người Mông.

Trình diễn nghề rèn của người Mông tại Làng Văn hoá – Du lịch các dân tộc Việt Nam (Sơn Tây, Hà Nội)

Phó Chủ tịch tỉnh Điện Biên đề nghị trong thời gian tới, các chủ thể tiếp tục tuyên truyền, quảng  bá các giá trị của di sản; khuyến khích việc tăng cường truyền dạy nghề rèn cho thế hệ trẻ, nâng cao chất lượng sản phẩm và chủ động tìm đầu ra cho các sản phẩm; lựa chọn các cá nhân tiêu biểu để lập danh sách đề nghị công nhận “Nghệ nhân ưu tú”, “Nghệ nhân nhân dân”; có giải pháp thiết thực, cụ thể để gìn giữ và phát huy bản sắc độc đáo góp phần đưa di sản thành tài sản, biến tiềm lực thành nguồn lực phát triển, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân…

Đồng thời đề nghị Sở VHTTDL tổ chức mở các lớp tập huấn, truyền dạy, xây dựng mô hình bảo tồn và phát huy nghề thủ công truyền thống của các dân tộc. Có giải pháp thiết thực, cụ thể giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa, truyền thống các dân tộc trong phát triển kinh tế - xã hội; góp phần đưa di sản thành tài sản, biến tiềm lực thành nguồn lực phát triển, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.

Với việc công nhận thêm bốn di sản văn hoá phi vật thể mới, đến nay tỉnh Điện Biên đã có 18 di sản văn hóa phi vật thể được đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Trong đó cộng đồng dân tộc Mông ở Điện Biên có bốn di sản văn hóa phi vật thể được công nhận Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, gồm: Tết Nào Pê chầu của người Mông đen tại bản Nậm Pọn, xã Mường Đăng, huyện Mường Ảng; Nghệ thuật tạo hoa văn trên trang phục truyền thống của người Mông hoa tại bản Cổng Trời, xã Sa Lông, huyện Mường Chà; Nghệ thuật chế tác và múa khèn của người Mông và nghề rèn của người Mông tại các huyện Tủa Chùa, Tuần Giáo, Nậm Pồ, Mường Chà, Mường Nhé, Điện Biên Đông tỉnh Điện Biên.

Trong 18 di sản thì có hai di sản được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại: Nghệ thuật Xòe Thái và Then Tày, Nùng, Thái. Có 41 Nghệ nhân Ưu tú là những người am hiểu đang nắm gữi các giá trị văn hóa truyền thống để trao truyền cho các thế hệ trẻ, nhằm gìn giữ phát huy giá trị di sản văn hóa của cộng đồng các dân tộc trong tỉnh.

Các di sản văn hóa phi vật thể của tỉnh Điện Biên được đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đã góp phần phát huy giá trị di sản văn hóa; quảng bá và khai thác tiềm năng thế mạnh để phát triển du lịch địa phương gắn với nhiệm vụ bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.

Chương trình nghệ thuật tại Tuần Văn hóa, Thể thao và Du lịch huyện Tủa Chùa năm 2023

Trước đó, tối 20.10, huyện Tủa Chùa đã khai mạc Tuần Văn hóa, Thể thao và Du lịch năm 2023. Tham dự có đại diện lãnh đạo Cục Di sản văn hóa, Bộ VHTTDL; lãnh đạo một số sở, ngành tỉnh và các huyện, thị, thành phố trong và ngoài tỉnh cùng đông đảo nhân dân trên địa bàn huyện.

Diễn ra đến ngày 22.10, Tuần Văn hóa, Thể thao và Du lịch huyện Tủa Chùa được tổ chức với nhiều hoạt động hấp dẫn, đặc sắc như: Trưng bày, giới thiệu các sản phẩm tiêu biểu của địa phương và trình diễn di sản văn hóa phi vật thể; thi đấu thể thao truyền thống các dân tộc thiểu số và trải nghiệm các trò chơi dân gian; thi ẩm thực dân tộc, trải nghiệm không gian chợ đêm, chợ phiên Tủa Chùa…

Tuần Văn hóa, Thể thao và Du lịch huyện là một trong những sự kiện được tổ chức thường niên, đã trở thành sản phẩm văn hóa du lịch đặc trưng mang bản sắc và thương hiệu riêng của huyện Tủa Chùa. Thông qua chuỗi các hoạt động tại Tuần Văn hóa nhằm giới thiệu, quảng bá các giá trị văn hóa và các loại hình du lịch sinh thái, cộng đồng, sản phẩm nông nghiệp đặc trưng; góp phần bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống, tài nguyên thiên nhiên để phát triển du lịch; từng bước hình thành và phát triển các sản phẩm du lịch đặc trưng của địa phương. Qua đó, hiện thực hóa mục tiêu, nhiệm vụ phấn đấu để Tủa Chùa trở thành Khu du lịch quốc gia như Đề án phát triển du lịch tỉnh Điện Biên đến năm 2025 định hướng đến năm 2030.

NGỌC MAI