Nhiếp ảnh Việt Nam 70 năm đồng hành cùng đất nước

VHO- Chiều 15.3, tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế, Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam phối hợp cùng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm (Bộ VHTTDL) long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 70 năm Ngày Truyền thống Nhiếp ảnh Cách mạng Việt Nam (15.3.1953- 15.3.2023).

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước; lãnh đạo Bộ VHTTDL và các đại biểu, nghệ sĩ nhiếp ảnh tại Lễ kỷ niệm

Dự Lễ kỷ niệm có Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa; Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Nội chính Trung ương Võ Văn Dũng; Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng; Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh; Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Trần Thanh Lâm; Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông; Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Trung ương Đỗ Hồng Quân... cùng lãnh đạo các Bộ, Ban, ngành Trung ương và đông đảo các thế hệ nghệ sĩ nhiếp ảnh.
Kho tư liệu vô giá cho lịch sử và văn hóa của dân tộc

 Cách đây tròn 70 năm, ngày 15.3.1953, tại Khu Đồi Cọ thuộc xã Điềm Mặc, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh số 147/SL thành lập “Doanh nghiệp Quốc gia Chiếu bóng và Chụp ảnh Việt Nam”, đặt nền móng cho sự phát triển của nhiếp ảnh Việt Nam. Đây là mốc son hết sức quan trọng đánh dấu sự phát triển và định rõ hướng đi cho Nhiếp ảnh nước nhà, đồng thời tạo nền móng cho sự phát triển rực rỡ sau này của ngành Nhiếp ảnh Việt Nam.

Phát biểu tại buổi lễ, nghệ sĩ nhiếp ảnh Trần Thị Thu Đông, Phó Chủ tịch Liên hiệp các hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam nhấn mạnh, trong suốt 70 năm xây dựng và phát triển, nhiếp ảnh Việt Nam đã có nhiều đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Ống kính của các NSNA đã để lại một pho sử bằng ảnh quý giá, đầy tự hào về chặng đường đấu tranh giành độc lập và đổi mới đi lên của đất nước. Hàng chục NSNA đã được trao tặng phần thưởng cao quý: Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật lĩnh vực nhiếp ảnh. Hàng nghìn tác phẩm nhiếp ảnh xuất sắc đã được trao giải thưởng cao tại các cuộc thi ảnh trong nước và quốc tế, khẳng định vai trò của nhiếp ảnh trong đời sống tinh thần của nhân dân, đồng thời xác lập vị trí của nhiếp ảnh Việt Nam trong khu vực và trên thế giới.

Đến nay, Hội NSNA Việt Nam đã có hơn 1.000 hội viên ở hầu khắp các tỉnh, thành trong cả nước. Đây là lực lượng nòng cốt trong sáng tác, triển lãm, quảng bá hình ảnh Việt Nam cho công chúng trong nước và ra thế giới.

Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa phát biểu tại Lễ kỷ niệm

Bước sang giai đoạn mới, giai đoạn phát triển kinh tế, tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, đổi mới và hội nhập, tất cả mọi người, mọi ngành phải phấn đấu rất cao mới có thể thoát khỏi tụt hậu. Dưới ánh sáng Nghị quyết Trung ương V (khóa VIII) về Xây dựng và phát triển nền văn hoá Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc; Nghị quyết 23/NQ-TW của Bộ Chính trị (khóa X) về tiếp tục xây dựng và phát triển Văn học Nghệ thuật trong thời kỳ mới; Nghị quyết TW 9, khoá XI về "Xây dựng và phát triển văn hoá, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước" đã chắp cánh tư duy mới cho giới văn nghệ sĩ, trong đó có nhiếp ảnh. Đặc biệt là tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc cuối năm 2021 dưới sự chủ trì của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, đã tạo ra cho giới văn học nghệ thuật nhiều cơ hội lớn, nhưng cũng đặt ra những yêu cầu mới, rằng VHNT phải đồng hành cùng sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước để có nhiều tác phẩm đỉnh cao.

Cùng với sự phát triển của đất nước trong đổi mới và hội nhập quốc tế, các nghệ sĩ nhiếp ảnh, các nhà nhiếp ảnh, các phóng viên ảnh và những người yêu nghệ thuật nhiếp ảnh càng có nhiều cơ hội, điều kiện để thực hiện niềm đam mê của mình. Sân chơi nghệ thuật nhiều hơn, quần chúng yêu thích nhiếp ảnh đông hơn, quy mô lớn hơn và tính chuyên nghiệp cao hơn. Định hướng sáng tác xuyên suốt, nhiếp ảnh phải phản ánh trung thực cuộc sống của nhân dân trong lao động, trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, hội nhập quốc tế; phải mang hơi thở của đời sống xã hội, chứa đựng giá trị nhân văn sâu sắc, có trách nhiệm với công chúng, với xã hội và đất nước.

 “Mỗi bức ảnh phải là một thông điệp có giá trị "Chân, thiện, mỹ" gửi đến người xem để góp phần xây dựng giá trị văn hoá, con người Việt Nam trong thời kỳ phát triển và hội nhập. Có thể nói nhiếp ảnh là một bộ môn nghệ thuật có khả năng bám sát cơ sở nhất, được quần chúng yêu thích và hưởng ứng. Ngoài việc trưng bày triển lãm, ảnh đã được sử dụng rộng rãi trong việc truyền thông, báo chí, xuất bản và đặc biệt là nhiếp ảnh hiện diện trong mỗi gia đình từ việc lưu giữ kỷ niệm ngày sinh, ngày cưới đến gặp gỡ người thân, tham quan du lịch… Đặc biệt, ảnh được mọi người sử dụng thường xuyên cập nhật liên tục trên các nền tảng xã hội, các trang FB, zalo cá nhân như thức ăn nước uống hàng ngày”, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam Trần Thị Thu Đông khẳng định.

Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông trao Bằng khen cho các nghệ sĩ

70 năm một chặng đường, vị trí của nhiếp ảnh Việt Nam đã từng bước được nâng cao và có vị thế trong đời sống xã hội; nhiếp ảnh thực sự đã có những đóng góp xứng đáng cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc. Với những thành tích đó, Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam đã vinh dự được Nhà nước tặng Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Độc lập hạng Nhất, Huân chương Lao động hạng Nhì; 45 Nghệ sĩ Nhiếp ảnh, nhà nhiếp ảnh được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, giải thưởng Nhà nước, đã có 5 nhà nhiếp ảnh Việt Nam vinh dự được Nhà nước đặt tên đường.

Nhìn lại 70 năm qua, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam khẳng định, những kết quả trên là minh chứng rất sinh động cho thấy 70 năm qua, nhiếp ảnh Việt Nam đã có những bước tiến dài. Vị thế của Nhiếp ảnh Việt Nam trên thế giới đã được nâng cao. Tuy vẫn còn những vấn đề bất cập, nhưng chặng đường đi qua của Nhiếp ảnh Việt Nam thật đáng tự hào. Hy vọng rằng, với ngày truyền thống của giới nhiếp ảnh hằng năm, sẽ là dịp để đội ngũ nhiếp ảnh nhìn lại cái được, cái chưa được để đúc kết thành những bài học bổ ích, qua đó đẩy mạnh hơn nữa hoạt động, sáng tạo ra nhiều tác phẩm mới, có giá trị. Tự hào về thành tích 70 năm qua, cùng với sự phát triển của đất nước, Nhiếp ảnh Việt Nam quyết tâm sẽ có những bứt phá ngoạn mục hơn nữa, hoàn thành sứ mệnh của mình, góp phần cùng nhân dân cả nước xây dựng Tổ quốc Việt Nam ngày càng văn minh, giàu mạnh.

Nhiếp ảnh cần tiếp tục đi sâu, đi sát đời sống, phản ánh trung thực cuộc sống của nhân dân

Tại lễ kỷ niệm, các đại biểu đã xem bộ phim tài liệu Nhiếp ảnh Việt Nam – 70 năm đồng hành cùng đất nước. Đại diện các nghệ sĩ nhiếp ảnh lão thành, các nhà nhiếp ảnh qua các thời kỳ đã chia sẻ cảm xúc, bày tỏ tâm tư về nỗ lực xây dựng, phát triển, đóng góp cho nền nhiếp ảnh Việt Nam trong suốt thời gian qua và trong những năm sắp tới.

Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam Trần Thị Thu Đông phát biểu

NSNA Chu Chí Thành, nguyên Chủ tịch Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam khóa VI, đại diện các thế hệ nghệ sĩ nhiếp ảnh tham dự buổi lễ đã bày tỏ cảm xúc tự hào khi nhớ lại thời kỳ nhiếp ảnh Việt Nam còn non trẻ nhưng đã cho ra đời rất nhiều tác phẩm rất có giá trị. “Chúng ta có thể tự hào rằng, Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam, Hội Nhà báo Việt Nam qua các thời kỳ đều phát huy được truyền thống tốt đẹp của nhiếp ảnh cách mạng Việt Nam. Hàng nghìn hội viên của hai hội,tay máy, tay bút lấy nhiếp ảnh làm phương tiện thông tin, phản ánh hiện thực đất nước đang phát triển. Hội Nhà báo Việt Nam với hàng trăm nhà nhiếp ảnh báo chí xuất sắc, tác phẩm của họ thường xuyên phản ánh được các sự kiện quan trọng của cuộc sống. Và chúng ta cần ghi nhớ điều cơ bản này, rằng ảnh báo chí xuất sắc không nằm ngoài nhiếp ảnh nghệ thuật”, NSNA Chu Chí Thành nhấn mạnh.

Nhiếp ảnh gia Trần Nhân Quyền rất vinh dự được đại diện cho Hội viên trẻ Hội NSNA Việt Nam phát biểu cảm xúc của mình trong buổi kỷ niệm 70 năm ngày truyền thống Nhiếp ảnh cách mạng Việt Nam. “Tôi may mắn được sinh ra và trưởng thành sau ngày hoà bình lập lại, khi  nền nhiếp ảnh nghệ thuật việt Nam đã có những thành tựu đáng kể. Trong suốt 70 năm qua, nhiếp ảnh cách mạng Việt Nam đã đóng góp rất nhiều cho sự phát triển của đất nước. Những bức ảnh về chiến tranh, sự kiện lịch sử, đời sống con người và cảnh đẹp của đất nước đã góp phần tạo nên một tư liệu vô giá cho lịch sử và văn hóa của dân tộc. Nhiếp ảnh trong tôi bắt đầu từ sự đam mê chụp những bức ảnh về cuộc sống thường ngày quanh mình: những ánh mắt trong sáng, những điệu cười ngây thơ của các em nhỏ, cảnh sinh hoạt trên những ruộng đồng, những phong cảnh nên thơ, hùng vĩ của quê hương. Tôi đã đến với nhiếp ảnh nghệ thuật bằng đam mê, bằng nhiệt huyết sáng tạo miệt mài, với sự chắp cánh của  Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam, trường Đại học Sân khấu Điện ảnh, qua các trại sáng tác, tập huấn nghiệp vụ của HNSNA VN, của Cục Mỹ thuật Nhiếp ảnh và Triển lãm, các cuộc thi, tôi đã dần trưởng thành và từng bước được khẳng định mình trên con đường nhiếp ảnh nghệ thuật bằng các tác phẩm dự thi, và đoạt giải thưởng trong nước và quốc tế", nhiếp ảnh gia Trần Nhân Quyền chia sẻ .

Phát biểu tại buổi lễ, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa chúc mừng đội ngũ văn nghệ sĩ - những người hoạt động nhiếp ảnh cách mạng Việt Nam; đồng thời trân trọng ghi nhận, đánh giá cao nỗ lực của các thế hệ NSNA luôn bám sát đời sống, song hành với những sự kiện trọng đại của của đất nước, dân tộc suốt 70 năm qua. Di sản nhiếp ảnh cách mạng Việt Nam sống mãi với non sông, lay động hàng triệu trái tim công chúng trong và ngoài nước, góp phần tích cực trong trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Các đại biểu tham quan triển lãm

Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ Nguyễn Trọng Nghĩa khẳng định, Nhiếp ảnh Cách mạng Việt Nam đã tạo nên một pho sử bằng ảnh vô cùng quý giá về đất nước, con người Việt Nam trong chiến đấu, lao động, sản xuất, góp phần lan tỏa những giá trị tốt đẹp của con người Việt Nam, dân tộc Việt Nam trong xã hội và ra toàn thế giới.Trưởng Ban Tuyên giáo TƯ bày tỏ tin tưởng ngành Nhiếp ảnh Việt Nam sẽ tiếp tục có những bước phát triển mới, đạt được những thành tựu quan trọng.

Cũng theo Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương, giới nhiếp ảnh cần tiếp tục quán triệt sâu sắc của chủ trương, quan điểm, chỉ thị, nghị quyết của Đảng về văn hóa, văn nghệ; tiếp tục đi sâu, đi sát đời sống, phản ánh trung thực cuộc sống của nhân dân trong lao động, xây dựng và bảo vệ tổ quốc, hội nhập quốc tế và chứa đựng giá trị nhân văn sâu sắc. Mỗi bức ảnh phải là một thông điệp có giá trị chân, thiện, mỹ, phản ánh phong phú đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân, quá trình công nghiệp hóa-hiện đại hóa, hội nhập khu vực quốc tế. Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương đề nghị: "Trong thời gian tới, Hội NSNA Việt Nam cần có chương trình hành động cụ thể tạo đột phá cho ngành nhiếp ảnh. Tập trung thực hiện nghiêm túc kết luận của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021, coi đây là một cơ hội, một nhiệm vụ chính trị, một định hướng của sự phát triển chuyên ngành mình”.

Tại Lễ kỷ niệm, Hội NSNA Việt Nam tôn vinh các nghệ sĩ nhiếp ảnh sáng lập, NSNA tiền bối, NSNA trên 40 tuổi hội, các nhà nhiếp ảnh tham gia 2 cuộc kháng chiến, những tài năng nghệ thuật, những người có cống hiến đóng góp cho sự phát triển của nghệ thuật nhiếp ảnh Việt Nam; đồng thời khen thưởng những NSNA đã và đang tích cực hoạt động vì sự phát triển của nhiếp ảnh Việt Nam.

THANH NGỌC; ảnh: QUANG HỒ