Nhật Bản cảnh báo nguy cơ xảy ra “siêu động đất“

HÀ PHƯƠNG

VHO - Cơ quan Khí tượng Nhật Bản (JMA) vừa đưa ra cảnh báo về khả năng xảy ra một trận siêu động đất từ 8 độ richter trở lên tại khu vực phía Bắc, dựa trên phân tích hoạt động địa chấn gần đây và các dữ liệu khoa học.

Nhật Bản cảnh báo nguy cơ xảy ra “siêu động đất“ - ảnh 1
Một đoạn đường bị sụt sau động đất ở tỉnh Aomori, Nhật Bản hôm 9/12. Ảnh: AFP

Cơ quan Khí tượng Nhật Bản (JMA) chính thức công bố một cảnh báo quan trọng, chỉ ra nguy cơ có thể xảy ra một trận động đất cực lớn, mạnh từ 8 độ richter trở lên, dọc theo Rãnh Nhật Bản và Rãnh Chishima ngoài khơi đảo Hokkaido.

Khuyến cáo bao gồm một vùng rộng lớn từ Hokkaido đến tỉnh Chiba, và đặc biệt đáng chú ý vì đây là lần đầu tiên kể từ khi hệ thống cảnh báo siêu động đất được thiết lập vào năm 2022, vùng này được đưa vào diện báo động.

Động lực cho cảnh báo này đến từ trận động đất mạnh 7,5 độ xảy ra hồi đầu tuần tại phía Bắc đất nước. Các chuyên gia địa chấn học giải thích rằng, sự kiện này có thể làm gia tăng ứng suất và rủi ro ở khu vực lân cận, đặc biệt là vùng Hokkaido và bờ biển Sanriku. Nơi đây, mảng Thái Bình Dương luôn âm thầm chuyển động bên dưới, tạo nên hai rãnh sâu là Rãnh Nhật Bản và Rãnh Chishima - những “vết sẹo” địa chất từng gây ra nhiều trận động đất kinh hoàng trong lịch sử.

JMA cũng nhắc lại một bài học đau thương: trận động đất kèm sóng thần lịch sử ngày 11.3.2011, mạnh tới 9 độ, đã xảy ra chỉ hai ngày sau một trận động đất mạnh 7,3 độ tại chính Rãnh Nhật Bản. Lịch sử địa chấn cho thấy những cơn dư chấn mạnh đôi khi có thể là tiền đề cho một thảm họa lớn hơn.

Mặc dù vậy, giới chức trách Nhật Bản nhấn mạnh rằng xác suất để một trận siêu động đất thực sự xảy ra trong vài ngày tới là thấp. Thông điệp chính được đưa ra là “cảnh giác nhưng không hoảng loạn”.

Ông Morikubo Tsukasa, Giám đốc phụ trách quản lý thiên tai của Văn phòng Nội các, cho biết dữ liệu toàn cầu chỉ ra khả năng (chứ không phải dự báo chắc chắn) về một rung lắc mạnh hơn.

Ông kêu gọi người dân tiếp tục sinh hoạt và làm việc bình thường, nhưng đồng thời phải chuẩn bị sẵn sàng ở mức cao nhất.

Công tác chuẩn bị được hướng dẫn rất cụ thể. Người dân được khuyến nghị kiểm tra các tuyến đường sơ tán. Việc chuẩn bị sẵn túi khẩn cấp là bắt buộc, bên trong cần có đủ nước uống, thực phẩm, dụng cụ y tế, đèn pin, radio, cùng với giày và mũ bảo hộ để phòng tránh thương tích từ các mảnh vỡ. 

Ở cấp độ chính quyền địa phương, nhiều thành phố trong diện cảnh báo đã ngay lập tức hành động. Họ đăng tải thông tin giải thích rõ ràng khuyến cáo trên website, bắt đầu kiểm tra kho dự trữ hàng cứu trợ và hệ thống thiết bị tại các trung tâm sơ tán.

Tại thành phố Iwaki, tỉnh Fukushima - nơi từng hứng chịu hậu quả nặng nề trận động đất kèm sóng thần năm 2011, chính quyền kêu gọi cư dân đăng ký nhận email khẩn cấp để cập nhật thông tin nhanh nhất.

Ở thị trấn Oarai, tỉnh Ibaraki, công tác kiểm tra hệ thống liên lạc vô tuyến được tiến hành để đảm bảo không bị gián đoạn trong tình huống xấu.

Bài học từ một cảnh báo tương tự vào mùa hè năm 2024 dường như đã được rút kinh nghiệm. Khi đó, một cảnh báo siêu động đất cho nửa phía Nam bờ biển Thái Bình Dương được ban hành với thông điệp còn mơ hồ, dẫn đến tình trạng hỗn loạn.

Lần này, cách tiếp cận có vẻ thận trọng và rõ ràng hơn, nhằm mục tiêu nâng cao nhận thức và sự chuẩn bị, thay vì gây ra một cơn hoảng loạn tập thể trong cộng đồng.