Hiệp ước phòng thủ chung Anh – Đức: Thêm bước tiến tách khỏi Mỹ?

VHO - Anh và Đức đang chuẩn bị ký kết một hiệp ước song phương mở rộng, bao gồm điều khoản hỗ trợ lẫn nhau trong trường hợp một trong hai nước đối mặt với các mối đe dọa an ninh nghiêm trọng.

Theo tờ Politico (Mỹ), dẫn lời 5 nguồn tin am hiểu quá trình đàm phán, văn bản hiệp ước đã gần hoàn thiện và dự kiến sẽ được ký kết vào ngày 17.7, ngay trước kỳ nghỉ hè của quốc hội hai nước.

Hiệp ước mới sẽ bao gồm một chương riêng dành cho quốc phòng, được xây dựng dựa trên Thỏa thuận Trinity House được hai nước ký năm ngoái. Theo đó, bất kỳ mối đe dọa chiến lược nào đối với một quốc gia cũng sẽ được xem là mối đe dọa chung đối với quốc gia còn lại.

Nếu được ký kết, hiệp ước sẽ mang lại cho Đức điều khoản hỗ trợ lẫn nhau với cả hai cường quốc hạt nhân châu Âu, phù hợp với mục tiêu của Thủ tướng Đức Friedrich Merz trong việc tăng cường năng lực răn đe của châu Âu và từng bước giảm phụ thuộc vào Mỹ trong lĩnh vực an ninh – quốc phòng.

Mặc dù hiệp ước sẽ tái khẳng định cam kết của Anh và Đức đối với NATO như nền tảng phòng thủ tập thể, văn kiện này cũng phản ánh nỗ lực thúc đẩy hợp tác an ninh giữa các đồng minh châu Âu – trong bối cảnh Washington đang cân nhắc lại vai trò gắn bó với liên minh phòng thủ xuyên Đại Tây Dương.

Thỏa thuận được xem là một phần trong chiến lược tăng cường năng lực phòng vệ tự chủ của châu Âu, giữa lúc môi trường địa chính trị toàn cầu đang ngày càng phức tạp.

Bên cạnh nội dung quốc phòng, hiệp ước song phương còn đề cập đến một loạt lĩnh vực hợp tác khác, bao gồm: giải quyết di cư bất hợp pháp, tăng cường giao thông xuyên biên giới, hỗ trợ nghiên cứu và đổi mới công nghệ.

Đặc biệt, phần nội dung liên quan đến di cư được đánh giá là nhạy cảm đối với chính phủ của Thủ tướng Anh Keir Starmer, trong bối cảnh ông đang chịu sức ép mạnh mẽ về việc cắt giảm cả di cư hợp pháp và bất hợp pháp vào Anh.

Hiệp ước là kết quả của 18 vòng đàm phán, trong đó có ba vòng tổ chức tại Berlin và hai vòng tại London. Quá trình này bắt đầu sau khi Thủ tướng Starmer và người tiền nhiệm của ông - cựu Thủ tướng Đức Olaf Scholz - công bố tuyên bố chung vào mùa hè năm ngoái, cam kết mở rộng hợp tác về hòa bình, an ninh và tăng trưởng kinh tế.

Trong một tuyên bố chính thức, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Đức cho biết: “Hiệp ước sẽ giải quyết toàn bộ phạm vi quan hệ giữa hai nước”.