Cộng đồng quốc tế quan ngại căng thẳng Iran – Israel

VHO - Rạng sáng 14.4 (theo giờ Việt Nam), Iran đã tiến hành cuộc tấn công quy mô lớn bằng máy bay không người lái (UAV) và tên lửa về phía Israel. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres và nhiều nước đã bày tỏ lo ngại về vụ tấn công trên, đồng thời kêu gọi các bên chấm dứt hành động thù địch cũng như kiềm chế tối đa để tránh hành động dẫn đến đối đầu quân sự quy mô lớn trên nhiều mặt trận ở Trung Đông.

Các hệ thống phòng không tại thành phố Ashkelon của Israel hoạt động vào hôm 14.4 sau khi Iran tấn công. Ảnh: Reuters

Rạng sáng 14.4 (theo giờ Việt Nam), Iran đã tiến hành cuộc tấn công quy mô lớn bằng máy bay không người lái (UAV) và tên lửa về phía Israel. Ngay lập tức, cộng đồng quốc tế đã bày tỏ quan ngại căng thẳng giữa Iran – Israel đang ngày càng leo thang.

Theo AFP, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (HĐBA LHQ) sẽ họp khẩn vào Chủ nhật theo yêu cầu của Israel. Người phát ngôn của cơ quan ngoại giao Malta, nước giữ chức Chủ tịch HĐBA LHQ trong tháng 4, nói với các nhà báo: “Chúng tôi dự định tổ chức cuộc họp vào lúc 16 giờ ngày 14.4” (tức 2 giờ, giờ Hà Nội, ngày 15.4).

Trước đó, trong một lá thư gửi Hội đồng, Đại sứ Israel tại LHQ Gilad Erdan kêu gọi một cuộc họp “ngay lập tức để lên án rõ ràng Iran về hành vi vi phạm nghiêm trọng này” và yêu cầu HĐBA “coi Lực lượng Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran là một tổ chức khủng bố”.

Ông Gilad Erdan nói thêm: “Đã đến lúc HĐBA phải hành động cụ thể chống lại mối đe dọa từ Iran”, đồng thời bày tỏ “sự phẫn nộ” trước một cuộc tấn công có quy mô “chưa từng có”, thể hiện “sự leo thang nghiêm trọng và nguy hiểm”.

Cùng ngày, Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres đã bày tỏ lo ngại về vụ tấn công quy mô lớn từ Iran nhắm vào Israel, đồng thời kêu gọi các bên "lập tức chấm dứt hành động thù địch". Trong tuyên bố, Tổng thư ký LHQ nhấn mạnh: "Tôi vô cùng lo ngại về nguy cơ leo thang trên toàn khu vực với mức tàn phá lớn. Tôi kêu gọi các bên kiềm chế tối đa để tránh hành động dẫn đến đối đầu quân sự quy mô lớn trên nhiều mặt trận ở Trung Đông. Tôi tái khẳng định khu vực và thế giới sẽ không thể chịu thêm bất kỳ cuộc chiến nào nữa".

Tổng thống Biden đã cắt ngắn chuyến thăm Delaware để nhanh chóng trở lại Nhà Trắng sau các tin tức về vụ tấn công của Israel. Văn phòng Thủ tướng Israel cho biết, Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Mỹ Joe Biden sau cuộc họp của Nội các chiến tranh Israel về vụ tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa quy mô lớn do Iran thực hiện từ lãnh thổ của nước này.

Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ ra thông cáo cho biết: "Iran đã bắt đầu không kích Israel. Tổng thống Mỹ Joe Biden liên tục được cập nhật tình hình và sẽ họp với đội ngũ an ninh tại Nhà Trắng... Tổng thống đã nêu rõ, sự ủng hộ của Mỹ dành cho Israel vững như bàn thạch. Mỹ sẽ luôn sát cánh cùng người dân Israel, hỗ trợ họ phòng vệ trước các mối đe dọa từ Iran".

Đại diện cấp cao của Liên minh châu Âu (EU) phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại Josep Borrell đã chỉ trích các cuộc tấn công của Iran vào Israel là một “sự leo thang chưa từng có”.

Trên mạng xã hội X, ông Borrell viết: “EU lên án mạnh mẽ cuộc tấn công không thể chấp nhận được của Iran nhằm vào Israel. Đây là sự leo thang chưa từng có và là mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh khu vực".

Thủ tướng Anh Rishi Sunak đã lên án vụ tấn công của Iran và tuyên bố Anh sẽ tiếp tục hỗ trợ an ninh cho Israel và các đối tác trong khu vực, trong đó có Jordan và Iraq. "Cùng với các đồng minh, chúng tôi đang khẩn trương nỗ lực để ổn định tình hình và ngăn chặn leo thang hơn nữa. Không ai muốn thấy thêm đổ máu", ông Sunak nói.

Ngoại trưởng Pháp Stephane Sejourne trong một bài đăng trên mạng xã hội X cũng bình luận rằng "khi quyết định thực hiện hành động chưa từng có này, Iran đã đạt đến một giới hạn mới trong hành động gây bất ổn và đang có nguy cơ leo thang quân sự".

Còn Ngoại trưởng Italia Antonio Tajani cho biết nước này đang theo dõi tình hình "với sự chú ý và quan tâm" và "sẵn sàng xử lý mọi tình huống".

Bộ Ngoại giao Saudi Arabia kêu gọi “tất cả các bên thực hiện kiềm chế tối đa và tránh cho khu vực cũng như người dân khỏi nguy cơ chiến tranh”. Trong khi bày tỏ “mối quan ngại sâu sắc” về “sự leo thang quân sự” trong khu vực, Saudi Arabia kêu gọi HĐBA LHQ “hãy đảm nhận trách nhiệm của mình trong việc duy trì hòa bình và an ninh quốc tế”.

Bộ Ngoại giao Ai Cập cũng kêu gọi các bên “kiềm chế tối đa" và "liên hệ trực tiếp với tất cả các bên trong cuộc xung đột để cố gắng kiềm chế tình hình", đồng thời cảnh báo trước "nguy cơ xung đột mở rộng trong khu vực".

Italia, nước tiếp giáp Địa Trung Hải và thường chịu tác động từ căng thẳng địa chính trị, làn sóng tị nạn do xung đột ở Trung Đông, bày tỏ quan ngại về diễn biến lần này. Ngoại trưởng Italy Antonio Tajani cho biết đang theo dõi sát sao cuộc xung đột "với sự chú tâm và lo lắng". Chính phủ Italy tuyên bố sẵn sàng "đối phó mọi kịch bản".Thủ tướng Canada Justin Trudeau cho biết trong một tuyên bố: “Canada lên án dứt khoát” các cuộc không kích này, đồng thời tuyên bố “tình đoàn kết với Israel”.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nói chuyện qua điện thoại với Tổng thống Mỹ Joe Biden sau vụ tấn công của Iran. Ảnh: Reuters

Bộ trưởng Ngoại giao Chile Alberto van Klaveren bày tỏ trên mạng xã hội X "mối lo ngại về sự leo thang căng thẳng nghiêm trọng ở Trung Đông và các cuộc tấn công của Iran nhằm vào Israel", cho rằng “cái giá phải trả mà hành động này có thể gây ra là hàng nghìn sinh mạng con người”.

Trên thực tế, Israel đã được đặt trong tình trạng báo động cao từ vài ngày qua sau khi Iran tuyên bố sẽ đáp trả vụ 7 sĩ quan nước này thiệt mạng trong một vụ tấn công của Israel nhằm vào tòa nhà lãnh sự của nước này ở thủ đô Damascus của Syria hôm 1.4.

Tại Israel, người phát ngôn quân đội Daniel Hagari thông báo, nước này tạm đóng cửa không phận, các trường học sẽ đóng cửa, các sự kiện tập trung hơn 1.000 người sẽ bị hạn chế ít nhất cho đến đầu tuần tới. Quân đội Israel đã có kế hoạch đánh chặn các UAV trước khi chúng tiếp cận bầu trời nước này.

Ngay sau tin tức về vụ tấn công của Iran, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ra tuyên bố, Israel đã chuẩn bị cho một cuộc tấn công trực tiếp từ Iran những năm gần đây, và đặc biệt trong vài tuần qua.

"Hệ thống phòng thủ của chúng tôi đã được triển khai; chúng tôi sẵn sàng cho mọi tình huống, cả phòng thủ lẫn tấn công... Chúng tôi xác định một nguyên tắc: Ai làm hại chúng tôi, chúng tôi sẽ đáp trả. Chúng tôi sẽ tự bảo vệ mình trước bất kỳ mối đe dọa nào và sẽ thực hiện điều đó một cách bình tĩnh và quyết tâm", ông Netanyahu nhấn mạnh.

Người phát ngôn của Lực lượng Phòng vệ Israsel (IDF), Chuẩn đô đốc Daniel Hagari cho biết: “Một số tên lửa của Iran đã rơi xuống lãnh thổ Israel, gây thiệt hại nhỏ cho một căn cứ quân sự nhưng không gây thương vong nào”. “Chỉ có một bé gái bị thương và chúng tôi hy vọng bé sớm bình phục”, ông nói thêm. Đứa bé 7 tuổi bị mảnh đạn pháo rơi trúng đầu và hiện đã được đưa đến bệnh viện Soroka ở Beersheva trong tình trạng nghiêm trọng. Ngoài ra, Cơ quan khẩn cấp Israel cũng cứu 31 người có triệu chứng lo lắng hoặc bị thương do tìm nơi trú ẩn.

TÙNG QUANG