Gia Lai: Rừng già Sơ Pai liên tục bị triệt hạ, chủ rừng có thật sự vô can?

(VHO) - Thời gian qua, trên địa phận lâm phần quản lý của Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Sơ Pai, xã Sơ Pai, huyện Kbang (Gia Lai) liên tiếp xảy ra nhiều vụ khai thác gỗ trái phép quy mô lớn. Đáng nói, tình trạng này diễn ra trong một thời gian dài nhưng đến nay đơn vị chủ rừng vẫn chưa thể tìm ra giải pháp hữu hiệu để “giữ rừng”. Điều này khiến dư luật đặt câu hỏi, liệu có hay không sự tiếp tay của chủ rừng đối với các đối tượng lâm tặc?

Rừng Sơ Pai "chảy máu"

Một ngày đầu tháng 3, phóng viên Văn Hóa nhận được cuộc điện thoại của 1 người dân ở xã Sơ Pai, huyện Kbang (Gia Lai) phản ánh tình trạng khai thác gỗ trái phép diễn ra ở lâm phần thuộc Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Sơ Pai quản lý. Người này cho biết, tình trạng khai thác gỗ trái phép ở đây diễn ra liên tục và quy mô. Những vụ việc cơ quan chức năng phát hiện chỉ là 1 phần nhỏ mà thôi. Đáng nói là, sau khi cơ quan chức năng phát hiện, kiểm tra, kiểm đếm và rời đi vài ngày, các đối tượng lâm tặc lại ngang nhiên vào rừng “đốn hạ” những gốc cây cổ thụ.

Để kiểm chứng nguồn tin, PV đã xuống địa bàn xã Sơ Pai để trực tiếp “mục sở thị” cảnh rừng già đang bị xẻ thịt. Đón và dẫn chúng tôi vào rừng là người đàn ông tên Q. Người này cho biết, sở dĩ cung cấp thông tin cho báo chí là để “phanh phui” sự việc và mong muốn cơ quan chức năng có biện pháp mạnh, răn đe để “giữ rừng”.

Theo anh Q., rừng Sơ Pai đã bị tàn phá trong một thời gian dài, lâm tặc chỉ cắt những cây gỗ xoay, dổi, sao vàng… có đường kính lớn mấy người ôm, còn cây nhỏ để lại. Những cây gỗ sau khi bị hạ xuống, lâm tặc xẻ thành từng hộp, vận chuyển bằng những xe sắt độ chế, đưa ra khỏi rừng.  Cứ như thế, những cây gỗ nào to nhất, có giá trị nhất thì họ hạ xuống và xẻ thịt để đưa ra khỏi rừng.

Hiện trường còn xót lại của 1 vụ khai thác gỗ trái phép ở rừng già Sơ Pai

Để vào được dốc “Cô Nụ”, chúng tôi phải vượt qua chốt bảo vệ rừng 10C5 (thuộc Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Sơ Pai). Qua khỏi chốt này chừng 500m, tiến sâu vào bên trong rừng Sơ Pai, chúng tôi tận mắt chứng kiến những gốc gỗ Xoay to chừng 2 người ôm bị “tàn sát” ngổn ngang. Tại hiện trường, nhiều gốc gỗ Xoay bị cưa lốc của cánh “lâm tặc” cắt phẳng lì, dưới dất chỉ còn bìa gỗ, ngọn và cành nằm trơ trọi giữa rừng xanh. Hầu hết những hộp gỡ bị xẻ ra đều được vận chuyển ra khỏi rừng. Càng tiến sâu vào bên trong cánh rừng Sơ Pai, mức độ “tàn sát” những cây gỗ cổ thụ càng trắng trợn và tinh vi hơn rất nhiều.

Nhiều cây gỗ có đường kính lớn bị lâm tặc "đốn hạ" xẻ thịt không thương tiếc

Tiến sâu vào trong rừng Sơ Pai, mức độ “tàn sát” cây cổ thụ càng dày đặc hơn. Đi tiếp khoảng hơn 100m, chúng tôi bắt gặp 1 cây gỗ sao vàng “khủng” vừa mới bị cắt hạ, dấu vết còn mới... nằm trong khu vực quản lý của chốt bảo vệ rừng Suối Nước và chưa hề có bất cứ dấu hiệu kiểm tra của chủ rừng. Cây gỗ sao vàng có đường kính gốc khoảng 1m,  thân dài hơn 20 mét, nhựa vẫn đang chảy ra, thân gỗ chưa bị lâm tặc mang đi. 

Một cây sao vàng có đường kính gốc khoảng 1m, dài 20m vừa được "lâm tặc" cắt hạ chưa kịp vận chuyển ra khỏi rừng

Trong quá trình thâm nhập, chúng tôi còn bắt gặp hàng chục cây gỗ có đường kính rất lớn bị triệt hạ giữa rừng già Sơ Pai.

Sau khi ghi nhận ở hiện trường, chúng tôi liên hệ Hạt kiểm lâm huyện Kbang để cung cấp thông tin. Tại đây, ông Vũ Quang Sáng, Hạt trưởng Hạt kiểm lâm huyện Kbang cho biết, cách đây không lâu, nhận được thông tin phản ánh của báo chí về việc rừng Sơ Pai bị khai thác trái phép, chúng tôi đã phối hợp cùng Công an tỉnh, Công an huyện, Đội kiểm lâm cơ động số 1, Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Sơ Pai cùng chính quyền địa phương vào hiện trường xác minh. Quá trình mở rộng địa bàn, chúng tôi phát hiện tại Khoảnh 8, Tiểu khu 114 thuộc lâm phần cho Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Sơ Pai quản lý có 4 cây Xoay, Chò Chỉ bị khai thác trái phép bằng cưa xăng.

Tuy nhiên, sau khi xem những hình ảnh mà PV cung cấp, ông Sáng thừa nhận: “Một số hình ảnh phóng viên cung cấp quả thật anh em chưa nắm được, cũng chưa nghe chủ rừng báo cáo. Để xảy ra tình trạng này, trách nhiệm chủ rừng rất cao. Chúng tôi sẽ chỉ đạo anh em phối hợp xác minh thông tin mà báo chí cung cấp".

Liệu chủ rừng có "vô can"

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Hợi, Giám đốc Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Sơ Pai cho biết, đơn vị được giao quản lý bảo vệ 8200 ha rừng và đất rừng, với 14 tiểu khu. "Trong rừng mà giữ các cây nguyên vẹn thì không thể giữ được. Chủ rừng cũng bắt nhiều vụ, cũng giao cho Hạt kiểm lâm và các ban ngành. Nói thật khu vực phóng viên phát hiện khai thác gỗ trái phép có 2 trạm quản lý bảo vệ rừng nhưng chỉ có 3 người trực mà phải phân thành 8,9 chốt nên rất khó quản lý chứ không phải chủ rừng tiếp tay", ông Hợi nói.

Trụ sở Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Sơ Pai, xã Sơ Pai, huyện Kbang (Gia Lai)

Ông Hợi cho rằng, việc rừng của công ty quản lý liên tục bị xâm hại ngoài yếu tố chủ quan, vẫn còn 1 số yếu tố khách quan không thể làm khác được. "Mấy chục năm nay, người dân ở đây chưa bao giờ ra ngoài mua 1 cái hòm cho người chết. Huyện đâu có chỉ đạo cho xẻ gỗ làm hòm, nhưng mà chủ tịch xã nói anh tạo điều kiện cho người ta xẻ hòm, nhưng cũng đâu có ký tá đâu. Giờ tôi ở đây như trên thớt, bây giờ nói không cho thì họ lên rừng xẻ gỗ thì cũng chết. Nhà nước thì không cho phép, nhưng mà thôi cây nào cây khô, ngã đổ thì tận dụng vô đó".

Ông Hợi nói tiếp: "Rồi 1 năm huyện giao cho 2 hộ nghèo để làm nhà. Nhưng mà hộ nghèo ở đây lấy tôn với sắt là họ không làm, họ nói có cây gỗ nào xấu xấu cho họ xẻ ván để tận dụng, chứ làm tôn họ không ở. Rất là phức tạp. Chứ nói là bao che cho anh em xẻ gỗ quy mô bán ra ngoài là không phải, là không có".

Theo tìm hiểu của Văn Hóa, ngoài việc liên tục để xảy ra mất rừng trên lâm phần được giao quản lý, bảo vệ, công tác nhân sự của Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Sơ Pai cũng bộc lộ nhiều bất cập. Cụ thể, năm 2018, Công ty đã tiếp nhận ông Nguyễn Hữu Dũng (nguyên là cán bộ lâm trường của công ty bị cơ quan chức năng xử phạt tù vì hành vi vi phạm trong công tác quản lý bảo vệ rừng - PV) về tiếp nhận vị trí Trạm trưởng trạm quản lý bảo vệ rừng 10C5. Mới đây nhất, chính đồng chí Trạm trưởng này tiếp tục có vi phạm trong công tác quản lý bảo vệ rừng.

Lý giải cho việc này, ông Nguyễn Văn Hợi, Giám đốc Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Sơ Pai nói: "Năm 2018 khi mà nhận lại thì chúng tôi có ra ngoài Viện kiểm sát nhân dân để hỏi, thì mấy anh nói thôi người ta đóng bảo hiểm ở đó rồi nếu tạo điều kiện cho người ta quay lại thì sử dụng, cái đó tùy công ty. Chúng tôi sử dụng lại từ 2018 đến nay. Vừa rồi mới vi phạm, Công ty đã đình chỉ công tác để công an điều tra".

Ông Hợi cho biết thêm, trong lực lượng quản lý bảo vệ rừng nếu làm tốt cả thì sẽ không xảy ra như thế. Cũng có một vài thành phần tư tưởng không ra gì, nhưng mà sàng lọc để đuổi người ta thì từ năm 2018 đến giờ cũng đuổi 16 người rồi.

NGỌC HÒA