Khám phá những vùng đất, con người qua 22 phim điện ảnh tài liệu xuất sắc

VHO - Tối 20.9 tại Hà Nội đã diễn ra Lễ khai mạc LHP Tài liệu châu Âu – Việt Nam lần thứ 14 do Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương (Bộ VHTTDL) phối hợp với Hiệp hội các Viện Văn hóa và các Đại sứ quán châu Âu (EUNIC) tổ chức. Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Đinh Thị Mai, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông dự Lễ khai mạc.

Cùng tham dự lễ khai mạc có Đại sứ một số quốc gia tại Việt Nam, đại diện các nước có phim tham dự LHP, các nhà làm phim, nghệ sĩ điện ảnh và đông đảo công chúng yêu thích phim tài liệu.

Dù trời mưa to nhưng rất đông người xem đã không quản ngại thời tiết khắc nghiệt đến với Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương để tham dự buổi lễ cũng như để được xem những tác phẩm điện ảnh tài liệu xuất sắc mở màn .

LHP cũng đồng thời diễn ra tại DCiné Bến Thành (6 Mạc Đĩnh Chi, Quận 1, TP.HCM).

Phát biểu khai mạc LHP, Đạo diễn, NSƯT, Phó Tổng giám đốc phụ trách Hãng Phim Tài liệu và Khoa học Trung ương Trịnh Quang Tùng cho biết, LHP Tài liệu châu Âu - Việt Nam trong những năm qua đã tạo được dấu ấn đặc sắc, trở thành một sự kiện văn hóa được đông đảo khán giả đón nhận. 

“Chúng tôi rất vui mừng vì các nước châu Âu đã tiếp tục gửi nhiều bộ phim có chất lượng cao, giành được nhiều giải thưởng tại các LHP quốc tế để giới thiệu đến khán giả Việt Nam. Về phía Việt Nam, chúng tôi cũng tuyển chọn những phim chất lượng cao đã đạt nhiều giải thưởng trong nước tham dự LHP năm nay", đạo diễn Trịnh Quang Tùng chia sẻ.

Đạo diễn Trịnh Quang Tùng cũng cho biết, với những người yêu phim tài liệu, đây là một sự kiện văn hóa hết sức có ý nghĩa. Thông qua sự kiện này, chúng ta có dịp tìm hiểu, khám phá và hiểu biết lẫn nhau về con người, cuộc sống, vấn đề môi trường, bình đẳng giới, phát triển bền vững ở mỗi quốc gia.

Phim tài liệu sẽ là nhịp cầu văn hóa để chúng ta xích lại gần nhau. Qua đó đẩy mạnh hợp tác trong lĩnh vực văn hóa, đồng thời thúc đẩy quan hệ hợp tác trên nhiều lĩnh vực giữa các nước châu Âu và Việt Nam.

LHP Tài liệu châu Âu - Việt Nam năm nay quy tụ 22 tác phẩm điện ảnh tài liệu đặc sắc, trong đó có 9 phim quốc tế (Áo, Bỉ (Wallonie – Bruxelles), Đức, Italia, Phần Lan, Thụy Điển, Tây Ban Nha, Vương quốc Anh và Israel) và 13 phim Việt Nam.

Đề tài của các bộ phim được khai thác đa dạng, hấp dẫn, đối với loạt phim Việt Nam được chọn tập trung vào việc bảo tồn di sản văn hóa, đặc biệt là nghệ thuật và trò chơi truyền thống, như một phương tiện để kết nối các thế hệ và hàn gắn những đứt gãy lịch sử.

Nhiều bộ phim của các nước châu Âu lại khám phá sức mạnh của thực hành nghệ thuật, bao gồm ca hát, âm nhạc, nghệ thuật thị giác, nghệ thuật truyền thống  và thể thao, để đối mặt với sự tha hóa của thời hiện đại, thúc đẩy kết nối, chữa lành và phát triển tập thể, trong một thế giới đầy phức tạp và mâu thuẫn. 

Trong thế giới ấy, nhiều cá nhân trở thành anh hùng khi vượt qua nghịch cảnh, từ đại dịch và chiến tranh cho tới những hủ tục nguy hại, để sống sót, đấu tranh cho sự thay đổi, và kiến tạo di sản. Tuổi thơ, giáo dục, và trải nghiệm thành niên cũng là chủ đề nổi bật trong LHP năm nay.

Khán giả yêu phim tài liệu rất hào hứng với hai bộ phim mở màn cho LHP năm nay là "Ngọn lửa Đào Tấn" (Việt Nam) và "Thiên đường karaoke" (Phần Lan). Rạp chiếu tại Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương đông chật người xem.

Thay mặt đoàn phim, đạo diễn Trịnh Quang Tùng bày tỏ, mong rằng "Ngọn lửa Đào Tấn" sẽ được khán giả đón nhận và yêu mến. Bộ phim kể về những nghệ sĩ, nghệ nhân hát Bội của Bình Định đang ngày đêm mong muốn, tâm huyết gìn giữ loại hình nghệ thuật truyền thống này.

Nhiều cách thức, con đường đã được đi qua nhưng cho đến hôm nay, bảo tồn bộ môn nghệ thuật này vẫn là những câu hỏi còn bỏ ngỏ. Những nghệ nhân hát Bội cô đơn trên con đường bảo tồn đầy rẫy chông gai.

Đạo diễn Trịnh Thanh Tùng chia sẻ: "Chúng tôi muốn gửi gắm nhiều thông điệp trong bộ phim. Thông qua “Ngọn lửa Đào Tấn”, chúng tôi mong rằng ngọn lửa trong tim của những nghệ nhân luôn đau đáu với loại hình nghệ thuật truyền thống này sẽ được đền đáp một cách xứng đáng, để hát Bội mãi lưu truyền và phát triển".

Đại sứ Phần Lan tại Việt Nam Keijo Norvanto nói về "Thiên đường karaoke", bộ phim châu Âu được chiếu trong đêm khai mạc. Đây là phim tài liệu của đạo diễn Einari Pakkanen, kể về cách mà người Phần Lan thoát ra khỏi sự cô đơn bằng việc ca hát. 

Evi sẽ là nhân vật đầu tiên khán giả được gặp trong bộ phim tài liệu này. Cô là chủ tiệm karaoke giàu kinh nghiệm nhất Phần Lan, với mong muốn xoa dịu nỗi đau của khách hàng, cô đã đóng gói thiết bị của mình và khởi động xe đi qua nhiều vùng phía bắc Phần Lan. Hành trình của cô gắn liền với những câu chuyện, cùng với các nhân vật được khắc họa trong bộ phim này…

 Có những lúc bộ phim trôi đi mà không có lời hay nhạc. Chúng ta chỉ xem mọi người hát. Một số người đứng yên. Những người khác nhún nhảy. Ngôn ngữ của ca hát và karaoke đã vượt qua mọi ranh giới, nó bắt đầu kết nối tâm hồn, kết nối mọi người với nhau. 

"Tôi tin rằng, người Việt Nam và người Phần Lan đều yêu thích ca hát. Nó đã trở thành một phần trong cuộc sống hằng ngày. Thông qua đó, chúng ta thiết lập và làm bền chặt thêm các mối quan hệ", Đại sứ Phần Lan tại Việt Nam Keijo Norvanto chia sẻ.

Trong những ngày diễn ra LHP, khán giả sẽ còn được thưởng thức những tác phẩm điện ảnh tài liệu của Việt Nam: Dòng sông ký ức, Trên đỉnh Phja Khao, Đi về phía mặt trời, Đồng vọng bài chòi, Nói với con về giới tính, Những tù nhân không số, Đường tới đích, Tìm lại tuổi thơ qua trò chơi dân gian, Giữa dòng phù sa, Trại ghe của bà Ba Liên, Con đường đi học, Mẹ yêu con nhất trên đời.

Nhiều tác phẩm của các quốc gia châu Âu cũng được trình chiếu: Một người giữa triệu người (Đức); Historjá - Mũi chỉ trên mảnh đất Sápmi (Thụy Điển); Tên tôi là Chance (Bỉ); Dàn giao hưởng từ rạn vỡ (Israel); Vòng tròn (Italy); Đừng lo mẹ nhé (Tây Ban Nha); Đội cổ vũ xứ Wales (Anh); Những học trò cưng (Áo)…

Các phim tham dự Liên hoan sẽ được công chiếu tại tại Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương (465 Hoàng Hoa Thám, Hà Nội) và DCiné Bến Thành (6 Mạc Đĩnh Chi, Quận 1, TP. HCM) từ ngày 20 - 28.9.2024.