Vận hành Nhà máy Bột - Giấy VNT 19 (Quảng Ngãi): Người dân vẫn chưa đồng thuận

VHO- Trong lá đơn phản đối việc xả thải của Nhà máy Bột - Giấy VNT 19 (Nhà máy) ra vịnh Việt Thanh, người dân làng chài thôn Lệ Thủy, xã Bình Trị, huyện Bình Sơn (Quảng Ngãi) thiết tha đề nghị các cấp chính quyền hãy bảo vệ môi trường.

Bà Nguyễn Thị Nhạn chỉ tay về phía vịnh Việt Thanh nơi xả thải của Nhà máy Bột - Giấy VNT19

 Họ lo ngại rằng, việc xả thải sẽ ảnh hưởng đến môi trường mưu sinh bao đời nay của bà con.

Đau đáu nỗi lo sinh kế

Khi Văn Hóa tìm về vùng biển bãi ngang ở thôn Lệ Thủy giữa trưa hè gay gắt, trước mắt hiện ra là bãi biển xanh tuyệt đẹp, nơi mưu sinh bao đời nay của hàng trăm ngư dân. Chỉ tay về phía vịnh Việt Thanh, bà Nguyễn Thị Nhạn (50 tuổi) cho biết, gia đình bà đã gần 30 năm gắn bó với nghề biển, chỉ trông chờ vào con cá, con tôm, con mực… ở vùng biển này để nuôi sống cả nhà.

“Nước thải của Nhà máy giấy sẽ độc hại nên tôi và nhiều người dân không đồng ý xả thải ra đây. Bà con sống nhờ con cá, con tôm nếu nguồn nước ở vùng biển này ô nhiễm thì lo ngại cá chết…”, bà Nhạn lo lắng. Đang ngồi sửa lại chiếc thúng máy để chuẩn bị cho chuyến đánh bắt vào buổi chiều, ngư dân Đỗ Tấn Sang cho hay, gia đình ông đã 50 năm làm nghề chài lưới, nhờ có nguồn lợi thủy sản ven bờ mà nuôi 3 đứa con khôn lớn. Đặc biệt, mùa này ở đây bà con làm nghề mực đuổi nên cũng có thu nhập khá, chính vì vậy, việc xả thải ra vịnh Việt Thanh không nhận được sự ủng hộ của ngư dân thôn Lệ Thủy. “Bà con chúng tôi rất lo lắng khi nước xả thải của Nhà máy ra ngay vùng biển liên quan đến nơi mưu sinh của người dân làng chài chúng tôi”, ông Sang bày tỏ.

Cầm lá đơn yêu cầu của người dân thôn Lệ Thủy gửi đến các cơ quan có thẩm quyền của địa phương, bà Nguyễn Thị Năm giãi bày, xưa nay người dân ở thôn Lệ Thủy sống bằng nghề đánh bắt hải sản gần bờ. Vì sống thuộc vùng bãi ngang, đời sống còn gặp nhiều khó khăn về phương tiện làm nghề và điều kiện không có, nên nhân dân phải làm gần bờ để tìm kế mưu sinh. “Nhà máy xây dựng trên địa bàn xã Bình Phước mà dự kiến đường ống nước thải xuống vịnh Việt Thanh là không phù hợp. Đây là vịnh nhỏ, bờ biển hẹp, không có lưu lượng sông ngòi. Nước ở đây trong xanh chỉ phù hợp cho làm du lịch, không phù hợp cho nước thải công nghiệp. Người dân mong muốn các cấp, ngành xem xét bảo vệ môi trường cho thế hệ tương lai được khỏe mạnh, người dân bớt lo lắng về môi trường”, bà Năm chia sẻ.

Liên quan đơn yêu cầu của người dân, ông Bùi Trạng, Chủ tịch UBND xã Bình Trị xác nhận có nhận đơn yêu cầu và nắm bắt thông tin phản ứng của người dân thôn Lệ Thủy về vị trí xả thải của Nhà máy. Ngày 11.7, địa phương đã họp bàn để có giải pháp kịp thời và hướng dẫn cụ thể cho người dân. Việc người dân phản ánh là có cơ sở, vì đây là nơi mưu sinh liên quan đến đời sống kinh tế của trên 480 ngư dân ở thôn Lệ Thủy. “Các nhà khoa học, nghiên cứu sẽ về trực tiếp gặp và trao đổi với người dân địa phương vấn đề môi trường. Phía nhà máy có trách nhiệm với địa phương và ký cam kết với bà con về đảm bảo không ô nhiễm môi trường khi xả thải”, ông Trạng đề xuất.

 Một phần bên trong Nhà máy Bột - Giấy VNT19

Khó kiểm soát khi xả thải

Trước đó, vào tháng 6.2022, UBND huyện Bình Sơn đã tổ chức hội nghị tham vấn cộng đồng liên quan đến hoạt động xả nước thải ra vùng biển vịnh Việt Thanh. Nhưng chỉ sau 30 phút tham vấn ý kiến, người dân đã đồng loạt bỏ về vì họ không đồng tình.

Ông Ngô Văn Dụng, Phó Chủ tịch UBND huyện Bình Sơn cho biết, huyện cầu thị lắng nghe tất cả ý kiến của người dân liên quan đến dự án xây dựng Nhà máy tại buổi tham vấn, nhưng rất tiếc người dân đã bỏ về rất nhiều. “Công nghệ sản xuất của nhà máy phải đạt chất lượng tiên tiến của châu Âu. Nếu không chủ đầu tư sẽ tự “giết mình”, bởi khi nhà máy xảy ra sự cố, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người dân, mọi hoạt động của nhà máy sẽ phải tạm dừng...”, ông Dụng nhấn mạnh. Theo PGS. TS Võ Văn Minh, Chủ tịch Hội đồng trường Đại học sư phạm Đà Nẵng, chuyên gia về môi trường, Vịnh Việt Thanh là khu vực có độ “nhạy” về sinh thái, có quan hệ mật thiết với nguồn lợi hải sản ven bờ và sinh kế của ngư dân; có cảnh quan đẹp, nằm trong vùng biển ven bờ của đô thị Vạn Tường… nên rất cần quan tâm đến chất lượng môi trường. Do vậy, trước hết cần yêu cầu Nhà máy thực hiện tham vấn cộng đồng dân cư thật kỹ và thiện chí. Tập trung thuyết phục các bên liên quan bằng giải pháp công nghệ cũng như giải pháp cùng tham gia giám sát chất lượng xả thải, sau khi tạo được sự đồng thuận mới tiến hành các bước tiếp theo.

“Tại thời điểm hiện nay, để Nhà máy đi vào hoạt động an toàn, hiệu quả thì vấn đề môi trường cần đặt lên hàng đầu và phải đảm bảo tuân thủ Luật Bảo vệ môi trường 2020. Bởi lẽ với Nhà máy Bột giấy, loại hình sản xuất công nghiệp có nguy cơ ô nhiễm cao thuộc nhóm I, vấn đề môi trường quan trọng đầu tiên cần xem xét, đó chính là lựa chọn vị trí”, PGS.TS Võ Văn Minh nêu ý kiến. 

 NHƯ ĐỒNG