3 điều tôi ước mình biết trước khi mua vàng

VHO - Không phải cứ mua vàng để đó là xong chuyện đâu!

Tôi bắt đầu mua vàng không phải vì hiểu biết tài chính sâu sắc, mà đơn giản vì cảm giác “an toàn”. Trong suy nghĩ của tôi lúc đó, vàng là nơi trú ẩn tuyệt đối vì ai cũng nói “có tiền thì mua vàng cất đi”, và tôi tin điều đó đúng cho mọi hoàn cảnh. Chỉ đến khi nhìn lại chặng đường tích sản của mình, tôi mới nhận ra: Ma vàng không sai, nhưng mua vàng mà thiếu hiểu biết thì cái giá phải trả không hề nhỏ.

1. Mua vàng theo cảm xúc, không theo chiến lược

Sai lầm lớn nhất của tôi là mua vàng khi tâm lý bị chi phối bởi đám đông. Mỗi lần thấy giá vàng tăng, tôi lại sốt ruột. Tôi sợ nếu không mua ngay thì sẽ “mất cơ hội”, và thế là xuống tiền trong trạng thái vội vàng. Tôi không hề có kế hoạch dài hạn, không xác định rõ mình mua vàng để làm gì: tích sản bao lâu, tỷ trọng vàng chiếm bao nhiêu trong tổng tài sản, khi nào nên dừng.

Có lúc, sau khi mua không lâu, giá quay đầu điều chỉnh, tôi lại rơi vào trạng thái lo lắng, hối hận dù ban đầu xác định là mua để tích trữ. Nếu khi đó tôi hiểu rằng vàng cần được mua theo chiến lược dài hạn, đều đặn và có kỷ luật, thay vì chạy theo cảm xúc nhất thời, thì hành trình tích sản của tôi đã nhẹ nhàng và hiệu quả hơn rất nhiều.

2. Bỏ qua chi phí ẩn và chênh lệch mua - bán

Trước đây, tôi luôn nghĩ rằng mua vàng là giữ nguyên giá trị tiền bạc. Nhưng tôi đã không để ý đến một thực tế quan trọng: giá mua vào và giá bán ra không bao giờ giống nhau. Mỗi lần mua vàng, tôi đều chấp nhận một khoản chênh lệch khá lớn với vàng trang sức, nhưng lúc đó tôi không coi đó là “chi phí”, mà đơn giản xem như điều hiển nhiên. 

Tôi mua nhiều loại vàng khác nhau mà không tìm hiểu kỹ. Có loại dễ bán, có loại khi bán lại bị trừ công, trừ hao, thậm chí khó tìm nơi thu mua đúng giá. Những chi phí ẩn này không xuất hiện ngay lập tức, nhưng về lâu dài, chúng âm thầm bào mòn hiệu quả tích sản của tôi. Nếu sớm hiểu rằng tích lũy vàng cũng giống như đầu tư, cần tối ưu chi phí và tính thanh khoản, tôi đã cẩn trọng hơn rất nhiều trong từng quyết định mua.

3. Chỉ mua vàng và bỏ qua những kênh đầu tư khác

Một thời gian dài, tôi gần như dồn phần lớn tiền tiết kiệm của mình vào vàng, vì tin rằng như vậy là an toàn tuyệt đối.

Tôi tự trấn an rằng chỉ cần mua vàng là đủ, không cần phải quan tâm đến các kênh đầu tư khác. Nhưng chính suy nghĩ đó khiến danh mục tài sản của tôi trở nên mất cân đối. Khi cần tiền cho những kế hoạch quan trọng, tôi buộc phải bán vàng ở thời điểm không thật sự thuận lợi, chỉ vì không có nguồn dự phòng nào khác.

Sau này, khi nhìn lại, tôi nhận ra vàng nên là một phần trong bức tranh tài chính tổng thể, chứ không phải tất cả. Vàng giúp bảo toàn giá trị, nhưng không tạo ra dòng tiền, cũng không phải lúc nào cũng tăng giá đúng như kỳ vọng. Nếu tôi sớm hiểu rằng tích sản bền vững cần sự đa dạng, kết hợp giữa vàng, tiền mặt và các kênh khác phù hợp với khả năng của mình, thì tôi đã tránh được nhiều áp lực tài chính không đáng có.