Người trẻ giữ nếp nhà qua Tết Việt

VHO - Dù Tết Ất Tỵ đã qua, nhưng với nhiều người trẻ, dư vị về tình thân, về mùa xuân đoàn viên ấm áp cùng gia đình, bày tỏ lòng tri ân với tổ tiên, cội nguồn vẫn chưa thôi vương vấn. Nhịp sống đời thường hối hả và cuộc sống phát triển mang đến nhiều cách thức đón Tết mới lạ hơn, tuy nhiên, phần lớn người dân vẫn chọn giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống trong những ngày đầu năm mới.

 Tết vẹn tròn khi nếp nhà còn

Không chỉ đánh dấu thời khắc chuyển giao từ năm cũ sang năm mới, Tết Nguyên đán còn là thời điểm mọi người tạm gác lại mọi bộn bề, lo toan của cuộc sống, trở về mái ấm yên bình để đoàn tụ, sum vầy cùng gia đình.

Xã hội chuyển mình mạnh mẽ, như một quy luật tất yếu, nhiều tục xưa nếp cũ cũng biến đổi theo. Nhịp sống hiện đại khiến Tết trở nên “nhạt phai” trong mắt nhiều người, những giá trị văn hóa truyền thống đối diện với nguy cơ mai một. Thế nhưng, nhiều người trẻ vẫn nhận thức rõ giá trị của Tết không nằm ở thời đại hay thời gian, không gian mà chính là ở tinh thần đoàn viên, sự gắn kết và những ký ức ngọt ngào. Đó là nơi chúng ta được sinh ra và lớn lên, nơi có ông bà, cha mẹ cùng nhau duy trì bao tập tục trường tồn qua nhiều thế hệ: Thờ cúng tổ tiên, bài trí, dọn dẹp nhà cửa, khai bút, chúc Tết, du xuân… Dù xã hội có đổi thay, những giá trị ấy vẫn luôn là sợi dây kết nối với cội nguồn, làm nên bản sắc riêng của Tết Việt.

Ngày nay, mỗi người đều có quyền “thụ hưởng” Tết theo cách của riêng mình. Trong khi nhiều bạn trẻ chọn những chuyến đi xa vui chơi cùng bạn bè, thì không ít người lại háo hức và mong ngóng Tết để hướng về những giá trị xưa cũ. Bạn Tạ Như Quỳnh (24 tuổi, Vĩnh Phúc) là một người như thế. Trong ký ức của Quỳnh, Tết hiện lên với hình ảnh mấy chị em tung tăng trong bộ quần áo mới, cùng bố mẹ đi chúc Tết họ hàng, lễ chùa cầu may… Mỗi độ mai vàng, đào thắm bung nở, những giai điệu nhạc xuân rộn ràng khắp phố phường, Quỳnh lại bồi hồi nhận ra: Tết đã thực sự gõ cửa!

Năm nay, Quỳnh cùng mẹ chuẩn bị mâm cỗ cúng, tỉ mỉ sắp xếp lại ban thờ. Mọi công việc diễn ra trong không khí trang trọng, tràn ngập ấm áp, yêu thương. “Trong làn khói hương lan tỏa, gia đình em kính cẩn dâng lên tổ tiên những món ngon ngày Tết, gửi gắm trong đó lòng thành kính và ước mong một năm mới bình an”, Quỳnh xúc động chia sẻ.

7 năm lập nghiệp trên thành phố, nhưng chưa năm nào Phạm Lê Hiếu (30 tuổi, Ninh Bình) vắng mặt ở nhà vào dịp Tết. “Mình về từ sớm, phụ mẹ dọn dẹp, trang trí nhà cửa, chở bố đi mua quất, đào. Đêm 28 Tết, đại gia đình quây quần gói bánh chưng. Cảm giác khi ngồi bên bếp lửa bập bùng, cùng nhau chuyện trò, vui đùa trong hương bánh thơm nồng nàn, khiến mình cảm thấy Tết không chỉ là dịp lễ mà còn là sự sẻ chia yêu thương, là niềm vui giản dị mà đầy ý nghĩa”, Lê Hiếu bày tỏ.

Tết có phần vất vả hơn ngày thường nhưng lại là khoảng thời gian ai cũng cảm thấy hạnh phúc nhất khi được cùng nhau sum vầy dưới một mái nhà. Đây không chỉ là dịp để các thế hệ trong gia đình gặp gỡ, gắn kết, mà còn là cách để người trẻ bày tỏ lòng hiếu kính với bậc cao niên; người lớn tuổi trở thành cầu nối, giữ gìn và trao truyền những phong tục đẹp cho thế hệ sau.

Nguyễn Thị Thủy (25 tuổi, Hà Nam) chia sẻ: “Như thông lệ, cứ sáng mùng 1 Tết, cả nhà mình sẽ lên chúc Tết ông bà nội, ngoại. Đến mùng 2, bố mẹ cho phép tự do đi chúc Tết thầy cô, bạn bè. Tết vui nhất là khi được gặp gỡ đông đủ mọi người, ai đi xa cũng trở về, cùng kéo nhau từ nhà này sang nhà khác, vui nổ trời…”.

Gìn giữ “nếp nhà” trong thời hiện đại

Trong dòng chảy hiện đại, không ít nét đẹp truyền thống đã mai một, thậm chí mất hẳn, nhưng những phong tục quan trọng vẫn được gìn giữ và trân trọng. Cảnh quây quần bên bếp lửa nấu bánh, trẻ nhỏ háo hức nhận lì xì, những lời chúc Tết đầu năm, tục lệ thờ cúng tổ tiên hay những chuyến du xuân trẩy hội… tất cả tạo nên bức tranh Tết Việt vừa thân thuộc, vừa thiêng liêng. Đó không chỉ là những nghi thức, mà còn là cách để người trẻ hiểu về cội nguồn, về ý nghĩa của sự đoàn viên, sum họp.

Tết đánh dấu sự khởi đầu của năm mới, đồng thời là thời điểm để mỗi người sống chậm lại, nhìn về quá khứ, trân trọng hiện tại và hướng đến tương lai. Những người ly hương vẫn mong ngóng trở về, bởi với họ, Tết là được đắm mình trong những ký ức tuổi thơ tươi đẹp, nơi có gia đình luôn chờ đón.

Bạn Vũ Đình Quỳnh Như (28 tuổi, Hải Dương) cho rằng, việc giữ gìn phong tục không hề lỗi thời mà ngược lại, chính là cách để thế hệ trẻ kết nối với quá khứ và tiếp tục truyền lại cho các con của mình. “Nhiều người cho rằng giới trẻ đang thờ ơ với Tết, nhưng mình không nghĩ vậy. Khi mỗi người vẫn trân trọng những giá trị truyền thống, chủ động tham gia vào các hoạt động như dọn dẹp nhà cửa, chuẩn bị mâm cỗ, thăm hỏi họ hàng, chúc Tết ông bà... thì Tết không chỉ là một kỳ nghỉ mà sẽ luôn giữ được ý nghĩa thiêng liêng của sự đoàn viên và gắn kết”.

Giữa dòng chảy hiện đại, giữ gìn nếp nhà trong dịp Tết không có nghĩa là bó buộc trong khuôn khổ cũ, mà là trân trọng những giá trị tốt đẹp. Khi chúng ta vẫn chọn trở về, vẫn háo hức với những phong tục truyền thống, thì Tết Việt sẽ không chỉ là ký ức, mà sẽ mãi là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, là lời nhắc nhở về cội nguồn, về tình thân, về những giá trị không bao giờ phai nhạt theo năm tháng.