Đẩy lùi tình trạng sinh con tại nhà ở miền núi Quảng Ngãi

VHO - Nhiều phụ nữ ở vùng đồng bào DTTS Quảng Ngãi thay vì tìm đến các cơ sở y tế để sinh đẻ thì lại lựa chọn hình thức sinh con tại nhà. Điều này đã gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, thậm chí gây nên những cái chết thương tâm cho sản phụ và trẻ sơ sinh.

Mới đây, sản phụ H.T.G ở xã Trà Xinh, huyện Trà Bồng (Quảng Ngãi) bị vỡ tử cung sau khi tự sinh con tại nhà là một trong những trường hợp điển hình cho sự nguy hiểm khó lường khi phụ nữ tự sinh con tại nhà mà không đến cơ sở y tế.

Chị G may mắn được các y bác sĩ Bệnh viện Sản - Nhi tỉnh Quảng Ngãi cấp cứu kịp thời, khỏi cửa tử.

Nhưng những năm qua, nhiều phụ nữ dân tộc thiểu số ở huyện miền núi Trà Bồng đã không may mắn như chị G, nhiều người đánh đổi tính mạng khi sinh con tại nhà.

Trong điều kiện khó khăn chung ở vùng miền núi, đường sá xa xôi, cách trở, khả năng tiếp cận và sử dụng dịch vụ y tế của phụ nữ dân tộc thiểu số, đặc biệt là phụ nữ mang thai còn rất hạn chế, nhiều chị em phụ nữ không thực hiện khám thai định kì.

Chị Đinh Thị Nga, Chủ tịch Hội LHPN xã Trà Xinh, huyện Trà Bồng chia sẻ, nhiều năm nay, Hội LHPN xã thường xuyên tuyên truyền, vận động phụ nữ trong tuổi sinh đẻ thực hiện tốt công tác chăm sóc sức khoẻ sinh sản, đi thăm khám thai định kì.

Đặc biệt, từ năm 2023, Trà Xinh là 1 trong 13 xã của huyện Trà Bồng nằm trong vùng thực hiện Dự án 8 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2030. Trong đó, hỗ trợ phụ nữ dân tộc thiểu số sinh đẻ an toàn là một trong những nội dung quan trọng, được Hội LHPN xã tích cực triển khai.

“Hội vừa tổ chức truyền thông, tuyên truyền phụ nữ mang thai không sinh con tại nhà. Tuy nhiên, vì nhiều nguyên nhân, nhiều phụ nữ mang thai vẫn còn sinh con tại nhà”, chị Nga cho hay.

Chị Hồ Thị Nghiệp ở tổ 5, thôn Trà Vân xã Hương Trà đang mang thai tháng thứ 6 cho biết: “Ban đầu khi mang thai cũng nghe theo kinh nghiệm của mẹ, bà đi trước, nghĩ không cần đi khám thai, nhưng sau được cán bộ phụ nữ, y tế tuyên truyền, nói về lợi ích của việc khám thai nên mình đã đi khám thai đúng theo định kì của bác sĩ, được uống thêm thuốc sắt, canxi, khi sinh con mình chắc chắn sẽ đến trạm y tế để sinh cho an toàn….”.

Theo Chủ tịch Hội LHPN xã Hương Trà, huyện Trà Bồng Mai Thị Xinh, nguyên nhân chính khiến phụ nữ dân tộc thiểu số miền núi mang thai không đi khám thai thường xuyên, sinh con tại nhà là vì điều kiện kinh tế khó khăn, đường sá xa xôi, đi lại không thuận lợi. Nhiều chị em không đủ tiền để thuê xe đi viện khi chuyển dạ. Đặc biệt nhiều người chủ quan, khi mang thai lần 2, lần 3, nghĩ sinh con đầu dễ nên lần sinh sau chủ quan, không đến cơ sở y tế để sinh con.

“Hội LHPN tỉnh Quảng Ngãi phối hợp với Hội LHPN huyện Trà Bồng đã tổ chức chiến dịch truyền thông vận động phụ nữ mang thai không sinh con tại nhà. Hội phối hợp với Trạm y tế xã hỗ trợ cho 14 sản phụ hưởng chế độ theo Gói hỗ trợ sinh nở an toàn. Mỗi phụ nữ mang thai, khám thai đúng định kì, đầy đủ, sinh đẻ tại cơ sở y tế, khi cung cấp đủ thông tin chứng từ thăm khám thai sẽ được hỗ trợ 2 triệu 600 nghìn đồng đối với ca sinh thường, và 2 triệu 800 nghìn đồng đối với ca sinh mổ”, chị Xinh cho biết.

Vùng đồng bào dân tộc thiểu số hiện nay vẫn còn tình trạng tảo hôn, không chăm sóc thai nghén, không nghỉ ngơi dưỡng thai, không đến cơ sở y tế mà sinh con tại nhà, không kiêng cữ sau sinh đã ảnh hưởng không tốt đến việc chăm sóc sức khỏe sinh sản/kế hoạch hóa gia đình của chị em phụ nữ.

Tình trạng phụ nữ sinh đẻ tại nhà không có cán bộ chuyên môn y tế giúp đỡ vẫn còn phổ biến ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số miền núi. Đẻ tại nhà sẽ không được xử trí đúng cách nếu có tai biến sản khoa, dẫn đến tử vong mẹ, tử vong sơ sinh.

Bà Hồ Thị Hồng Thuỷ, Chủ tịch Hội LHPN huyện Trà Bồng chia sẻ, thấu hiểu những khó khăn, thiếu thốn của chị em phụ nữ dân tộc thiểu số, đặc biệt là phụ nữ mang thai, nên khi thực hiện Dự án 8 có nội dung hỗ trợ phụ nữ dân tộc thiểu số sinh đẻ an toàn, huyện Hội đã tích cực chỉ đạo Hội Phụ nữ các xã vùng dự án, tích cực truyền thông, thông tin chính sách đến chị em phụ nữ. Phối hợp với y tế xã rà soát đối tượng, triển khai hỗ trợ phụ nữ.

Nhờ sự nỗ lực của các cấp, ngành, địa phương, việc bảo vệ, chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em đã có chuyển biến tích cực. Trước năm 2015, tỷ lệ sinh con tại nhà của phụ nữ các huyện miền núi là hơn 20%, thì trong 9 tháng năm 2024 chỉ còn 5%.

Giám đốc Sở Y tế Quảng Ngãi Phạm Tấn Đức cho biết, thời gian tới, ngành Y tế tiếp tục nỗ lực làm tốt công tác xã hội hóa, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế; đào tạo, tập huấn để nâng cao kỹ năng cho cán bộ y tế trực tiếp làm công tác chăm sóc sức khỏe sinh sản tại các tuyến cơ sở.

“Ngành tiếp tục phối hợp với chính quyền địa phương và các Hội, đoàn thể để vận động và hỗ trợ các bà mẹ mang thai, chú trọngbà mẹ ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số đến sinh tại các cơ sở y tế để phòng tránh những tai biến đáng tiếc xảy ra”, ông Đức thông tin.