Đầu tư tương xứng chưa để lấy tiền dịch vụ

VHO - Những ngày qua, dư luận xôn xao, khi doanh nghiệp ra thông báo áp mức thu 80.000 đồng/lượt vào đảo Hòn Khô, tỉnh Gia Lai.

Trong khi chủ đầu tư khẳng định đây là mức thu hợp lý để duy trì hoạt động, nhiều người dân địa phương và du khách lại cho rằng mức giá này quá cao, không tương xứng với hạ tầng hiện có.

Thu phí dịch vụ đã hợp lý? 

Từng là nơi du khách có thể thoải mái ra vào, tắm biển, ngắm san hô hay thưởng thức hải sản tươi sống do ngư dân địa phương đánh bắt. Thế nhưng chủ đầu tư dự án tại đảo Hòn Khô, thuộc phường Quy Nhơn Đông đưa ra thông báo sẽ thu phí vào cổng 80.000 đồng/lượt kể từ ngày 4.8 đã nhanh chóng trở thành tâm điểm tranh cãi.

Nhiều người cho rằng, mức giá này là “quá cao” so với mặt bằng chung, đặc biệt với cơ sở hạ tầng hiện tại trên đảo. 

Theo anh Nguyễn Văn Triều, một người dân tại Quy Nhơn, chỉ có mấy cái dù che nắng, nhà tắm nước ngọt và nhà vệ sinh… mà thu 80.000 đồng thì người dân lẫn du khách không mấy mặn mà muốn quay lại lần hai tại đây.

Theo khảo sát của chúng tôi, tại các điểm du lịch biển gần đó như Kỳ Co hay Eo Gió, mức giá vào cổng dao động từ 100.000 - 125.000 đồng/lượt, nhưng hạ tầng và dịch vụ được đầu tư bài bản hơn nhiều.

Một hộ kinh doanh hải sản và cho thuê thuyền tại Hòn Khô cho biết, trước đây miễn phí, người dân sống nhờ khách du lịch. Giờ thu vé cao, khách không đến, người dân cũng mất kế sinh nhai, dễ dẫn đến “lợi bất cập hại”. Đặc biệt, Hòn Khô chưa thật sự hoàn thiện cơ sở hạ tầng trên đó, thu vậy thì cao quá.

Tuy nhiên, cũng không ít người cho rằng việc thu phí là điều tất yếu nếu muốn phát triển du lịch theo hướng bền vững. Vấn đề là mức phí có phù hợp hay chưa?

Phải hài hòa lợi ích giữa các bên để phát triển

Trong văn bản giải thích về việc đưa ra mức giá 80.000 đồng/lượt, Công ty trách nhiệm hữu hạn Thương mại và Dịch vụ Tocepo, đơn vị quản lý và khai thác du lịch tại đảo Hòn Khô, đã liệt kê hàng loạt hạng mục đầu tư đã hoàn thành. 

Theo đó, công ty đã xây dựng xong hệ thống cáp ngầm kéo điện, nước và internet ra đảo, một hạng mục vốn đòi hỏi chi phí rất cao do điều kiện địa lý khắc nghiệt. Cầu tàu phục vụ cano cập bến, khu vệ sinh công cộng, khu tắm tráng nước ngọt, phòng thay đồ, khu xử lý nước thải, thu gom và vận chuyển rác về đất liền… cũng đã được đưa vào sử dụng. 

Ngoài ra, theo đại diện công ty, chi phí đầu tư trên đảo cao gấp nhiều lần so với đất liền, trong khi thời gian kinh doanh chỉ kéo dài khoảng 3 tháng cao điểm hè, còn lại là mùa mưa bão không thể hoạt động. 

“Chúng tôi chỉ hoạt động được 6 tháng, trong đó thời điểm có doanh thu chỉ khoảng 3 tháng. Nhưng hệ thống cơ sở hạ tầng vẫn phải duy trì cả năm. Chi phí duy tu, bảo trì mỗi năm là con số không nhỏ”, đại diện Công ty Tocepo chia sẻ. 

Để bảo đảm môi trường biển, công ty cam kết thu gom toàn bộ rác thải khách du lịch, vận chuyển về đất liền xử lý đúng nơi quy định. Đây là công việc tốn nhiều nhân lực và chi phí mà không phải đơn vị nào cũng thực hiện nghiêm túc. 

Khi được hỏi về cơ sở xác định mức giá, đại diện công ty thông tin đã tiến hành khảo sát nhiều điểm du lịch trên cả nước, từ đất liền đến ngoài đảo và khẳng định, giá vé 80.000 đồng/lượt đã là mức tối ưu, bao gồm thuế VAT và nhiều dịch vụ đi kèm. 

Công ty cũng khẳng định đã công bố giá vé đúng quy định, đồng thời ưu tiên tuyển dụng lao động địa phương để tạo công ăn việc làm và tăng nguồn thu ngân sách.

Trao đổi với phóng viên, Chủ tịch UBND phường Quy Nhơn Đông Trần Việt Quang cho biết: Chúng tôi đã nắm được thông tin phản ánh từ người dân và du khách. Quan điểm của chính quyền địa phương là phát triển du lịch phải đi đôi với bảo đảm quyền lợi của người dân địa phương và du khách, đồng thời khuyến khích doanh nghiệp đầu tư nhưng mức phí cần hợp lý.

Được biết, Sở VHTTDL Gia Lai đã chỉ đạo các phòng chuyên môn tiến hành kiểm tra mức thu và các hạng mục đầu tư thực tế tại đảo Hòn Khô để có cơ sở đưa ra khuyến nghị điều chỉnh nếu cần thiết. 

Theo các chuyên gia du lịch, để tạo sự đồng thuận cao cũng như đảm bảo phát triển bền vững, cần phải có cơ chế minh bạch trong việc thu phí, trong đó công khai các hạng mục đầu tư, chi phí duy tu, bảo trì, bảo vệ môi trường…

Không thể phủ nhận doanh nghiệp cần thu phí để hoàn vốn và vận hành. Nhưng nếu mức phí khiến du khách quay lưng, thì không chỉ doanh nghiệp thiệt hại mà cả cộng đồng địa phương cũng bị ảnh hưởng.

Một số ý kiến cũng cho rằng thay vì áp dụng mức phí cứng, doanh nghiệp có thể xây dựng chính sách giá linh hoạt: miễn phí cho người dân địa phương, giảm giá vé vào mùa thấp điểm, hoặc bán vé gộp kèm dịch vụ như lặn ngắm san hô, tắm biển, ăn uống… để tăng giá trị trải nghiệm.