Vi phạm pháp luật, rước họa vào thân

VHO - Dư luận báo chí liên tục cảnh báo tình trạng lên mạng xã hội để tìm hiểu cách chế tạo pháo. Dù biết bao hệ lụy đã xảy ra, nhưng nhiều thanh thiếu niên vì ham vui, tò mò, thích thể hiện bản thân vẫn lén lút, theo kiểu “điếc không sợ súng”.

 Mới đây, Công an TP Quảng Ngãi (Quảng Ngãi) đã tiếp nhận giao nộp hàng chục quả pháo nổ thành phẩm và số lượng lớn nguyên liệu dùng để chế pháo nổ từ phụ huynh của hai cháu bé trên địa bàn. Theo thông tin, hai cháu T. và Đ. (cùng 12 tuổi) xã An Phú, TP Quảng Ngãi lén lên sàn thương mại điện tử và mạng xã hội mua các loại hóa chất và nguyên liệu với mục đích chế tạo pháo.

Sau đó, các cháu vào YouTube học cách chế pháo từ các video hướng dẫn. Phát hiện sự việc, anh V. (40 tuổi) cha cháu T. và chị N. (37 tuổi) mẹ cháu Đ., liền đi báo công an và giao nộp 48 quả pháo thành phẩm, 60 vỏ quả pháo (hình dạng quả bóng khoảng 0,3 cm), 64 cuộn giấy nén (chưa có bột nổ), 2 quả pháo dạng cuộn giấy có dây dẫn, cùng nhiều dây cháy chậm, các hũ đựng hóa chất dùng để chế tạo pháo…

Qua công tác nắm tình hình và vận động nhân dân giao nộp vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và pháo, Công an thị trấn Châu Ổ, huyện Bình Sơn đã vận động em N.N.Q. (16 tuổi) ở xã Bình Chánh giao nộp 1.540 gram hóa chất là tiền chất chế tạo pháo nổ, 80 ống giấy hình trụ tròn, rỗng ruột với tổng khối lượng 1.450 gram và 200 gram hóa chất làm cứng khác. Số hóa chất và vật liệu này được N.N.Q. khai nhận mua trên mạng để về chế tạo pháo nổ theo các video hướng dẫn, mục đích thỏa mãn sự tò mò, tạo ra thú vui, thể hiện với bạn bè cũng như trên mạng xã hội.

Công an xã Đức Thắng, huyện Mộ Đức đã phát hiện, lập hồ sơ xử lý đối với 4 trường hợp là học sinh trên địa bàn xã đang chế tạo pháo. Quá trình làm việc, xác minh được biết, các em đã lên YouTube để học cách chế tạo pháo bằng các nguyên liệu như giấy vở, keo 502, diêm… Lướt qua các trang mạng xã hội YouTube, TikTok, Facebook,… chỉ cần gõ từ khóa “cách làm pháo”, “hướng dẫn chế tạo pháo nổ”, bên cạnh những video cảnh báo về tác hại từ cơ quan chức năng, có không ít video chia sẻ hướng dẫn cách làm các loại pháo khác nhau. Với công thức, cách làm có sẵn trên mạng, nguyên liệu dễ tìm khiến nhiều bạn trẻ tò mò đã tự chế pháo nổ tại nhà mà không lường hết được sự nguy hiểm của việc làm này.

Hiện nay, trên mạng xã hội, tình trạng mua bán tiền chất chế tạo pháo cũng như những video dạy chế tạo pháo vẫn diễn ra công khai trong khi ý thức của không ít người dân, nhất là thanh thiếu niên ở độ tuổi học sinh chưa được nâng cao, nên nguy cơ xảy ra các tai nạn do tự chế pháo vẫn còn tiềm ẩn. Việc chế tạo, sản xuất, sử dụng chất nổ trái phép là hành vi vi phạm pháp luật. Những tai nạn do pháo tự chế gây ra không chỉ làm tổn thương thể chất mà còn để lại di chứng tâm lý lâu dài cho trẻ; thậm chí nhiều trường hợp tử vong thương tâm vì trò “nghịch dại” này.

Điều 5 Nghị định số 137/2020/NĐ- CP của Chính phủ về quản lý, sử dụng pháo nghiêm cấm các hành vi hướng dẫn, huấn luyện hoặc tổ chức huấn luyện cách thức chế tạo, sản xuất và sử dụng trái phép pháo dưới mọi hình thức quy định: Hành vi mua bán, hướng dẫn chế tạo pháo nổ có thể bị xử phạt nghiêm khắc với mức phạt từ 10 - 20 triệu đồng. Đối với hành vi mua bán các nguyên liệu dễ gây cháy nổ như: Lưu huỳnh, thuốc pháo, diêm… hoặc hướng dẫn chế tạo pháo nổ sẽ bị xử phạt hành chính bằng hình thức phạt tiền từ 10 - 20 triệu đồng, theo quy định tại Điểm i, Khoản 4, Điều 11 Nghị định số 144/2021/NĐ-CP ngày 31.12.2021 của Chính phủ.

Ngoài ra, tùy theo mức độ nguy hiểm của hành vi, người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng hoặc mua bán trái phép các loại pháo nổ, theo quy định tại Điều 305 Bộ luật Hình sự. Đây là những biện pháp nhằm ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi gây nguy hiểm đến an toàn xã hội và tính mạng của người dân. Để ngăn chặn tình trạng chế tạo pháo và tàng trữ, buôn bán, sử dụng pháo nổ trái phép, cấp ủy, chính quyền, các Ban, ngành, đoàn thể, nòng cốt là lực lượng Công an cơ sở cần tiếp tục phối hợp, thường xuyên đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về các quy định, chế tài xử lý vi phạm về pháo nổ và các hành vi liên quan chế tạo pháo, tác hại của pháo nổ gây ra, đặc biệt đối với thanh, thiếu niên, học sinh trên địa bàn.

Cơ quan chức năng, gia đình và nhà trường cần đẩy mạnh giáo dục về sự nguy hiểm của pháo tự chế; hướng dẫn trẻ em nhận thức rõ hậu quả nghiêm trọng từ việc chế tạo và sử dụng pháo nổ. Đặc biệt, cơ quan chức năng cần “làm sạch” thông tin trên không gian mạng về pháo nổ. Khi những thanh thiếu niên có thể dễ dàng “học” cách chế tạo pháo, thuốc nổ, sẽ khó tránh khỏi những chuyện thương tâm. Đồng thời, đẩy mạnh giám sát và xử lý các trường hợp buôn bán vật liệu chế tạo pháo trên mạng xã hội và sàn thương mại điện tử.

Hiểm họa từ pháo tự chế là một vấn đề không thể xem nhẹ, đặc biệt là vào thời điểm trước, trong và sau Tết Nguyên đán. Gia đình, nhà trường và xã hội cần chung tay hành động, để nâng cao nhận thức, kiểm soát chặt chẽ và bảo vệ an toàn cho trẻ khỏi những nguy cơ rình rập từ pháo tự chế.