Nam Trung Bộ căng mình ứng phó với mưa lũ lịch sử

VHO - Mưa lớn như trút nước trong nhiều ngày qua đã khiến tình hình mưa lũ tại nhiều tỉnh Nam Trung Bộ và Tây Nguyên vượt mức lịch sử. Để ứng cứu kịp thời trong vùng tâm lũ, cả hệ thống chính trị, các cấp ngành và địa phương đã huy động tất cả nhân lực, vật lực để đưa người dân đến nơi tránh trú an toàn.

 Thông tin với báo chí, ông Hoàng Phúc Lâm, Phó giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia cho biết, tình trạng mưa lũ tại khu vực Nam Trung Bộ đang ở mức rất nguy hiểm. Đêm 19 và sáng 20.11 đã có ba điểm đỉnh lũ vượt mức lịch sử. Trong nhiều giờ tới, riêng lũ ở sông Ba vẫn đang tiếp tục lên, các sông khác có xu hướng xuống chậm.

Nguy cơ lũ quét, sạt lở đất đang ở mức cao và rất cao

Ông Lâm thông tin thêm, trước tiên có thể nói đây là một đợt mưa lớn kéo dài sau một đợt mưa trước đây khiến cho lũ trên các sông lên nhanh. Ngoài ra, việc vận hành của các hồ chứa đã làm cho mực nước trên các sông ở mức tương đối cao dẫn đến tình trạng mưa gây ra lũ lịch sử.

“Trong những ngày qua, do ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc kết hợp cả sóng Đông cho nên các đợt mưa tập trung khá nhiều tại Đắk Lắk và Nha Trang, trong đó tập trung nhiều hơn vào khu vực ven biển dẫn đến lượng mưa này vượt lịch sử”, ông Lâm nói và cho biết, ngoài ra, các nguy cơ về lũ quét và sạt lở đất hiện nay đang ở mức cao và rất cao ở các tỉnh khu vực Nam Trung Bộ, đặc biệt là hai tỉnh Đắk Lắk và Khánh Hòa.

Theo ông Lâm, trong những ngày tới, Trung tâm nhận định trong ngày và đêm 20.11 mưa lớn sẽ còn tiếp tục xảy ra ở khu vực Nam Trung Bộ, trong đó vẫn là trọng tâm ở hai tỉnh Đắk Lắk và Khánh Hòa với lượng mưa phổ biến từ 125mm và có nơi trên 350mm. Lượng mưa này sẽ duy trì mức lũ trên báo động 3 tại các sông ở khu vực Đắk Lắk và Khánh Hòa khiến cho nguy cơ ngập lụt và đặc biệt là lũ quét, sạt lở đất trong những giờ tới vẫn sẽ ở mức rất cao.

Sau ngày 21.11, Trung tâm dự báo mưa sẽ giảm và dịch dần lên phía Bắc. Cho nên tình hình lũ ở các khu vực Đắk Lắk và Khánh Hòa sẽ giảm dần. Tuy nhiên, sau đấy thì mưa sẽ dịch dần đến các khu vực như Quảng Ngãi, Đà Nẵng hay TP Huế.

Dời dân khẩn trước cơn lũ lịch sử

Kiểm tra công tác ứng phó mưa lũ tại các xã phía Đông tỉnh Đắk Lắk, trưa 19.11, Phó Thủ tướng Hồ Quốc Dũng chỉ đạo huy động tất cả các lực lượng để đưa dân ra khỏi vùng ngập sâu trước diễn biến phức tạp. “Bằng mọi cách sơ tán dân đến vùng an toàn trước khi trời tối. Nếu cần thiết huy động cả trực thăng”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Đợt lũ chồng lũ kéo dài suốt bốn ngày qua (17-20.11) đã đẩy nhiều địa phương tại Khánh Hòa vào tình cảnh hết sức khó khăn khi nhà cửa, tài sản của người dân bị thiệt hại nặng, nhiều khu vực chìm sâu trong nước và bị cắt điện. Mưa lũ đã dội đến bất ngờ trong đêm 18 và 19.11 tại các khu vực trũng thấp ven sông, đặc biệt là Vĩnh Trung, Vĩnh Thạnh, và Tây Nha Trang, khiến người dân không kịp trở tay.

Tình trạng ngập sâu diễn ra nghiêm trọng tại các xã cũ như Vĩnh Phương, Vĩnh Thạnh, Vĩnh Trung, Vĩnh Thái (nay thuộc các phường Tây và Nam Nha Trang), làm tê liệt nhiều tuyến đường, kể cả trục đường chính Võ Nguyên Giáp. Nhiều thôn xã thuộc Ninh Phước (Phước Lợi, Phước Khánh) và các phường như Phan Rang, Đông Hải hiện đang bị cô lập hoàn toàn. Trước diễn biến thiên tai khẩn cấp, các lực lượng vũ trang cùng chính quyền địa phương đã huy động tổng lực nhân lực và phương tiện để khẩn trương cứu dân, di chuyển người dân ra khỏi vùng nguy hiểm.

Bên cạnh đó, công tác khắc phục sạt lở đèo Khánh Lê, bảo đảm an toàn hồ đập và thông tuyến giao thông cũng được ưu tiên tối đa để phục vụ công tác ứng cứu. Thậm chí, Ban Chỉ huy phòng thủ khu vực 3 (Cam Lâm) đã phải đề nghị Bộ Tư lệnh Vùng 4 Hải quân tăng cường hàng trăm cán bộ, chiến sĩ và xuồng cứu hộ để ứng cứu khẩn cấp tại hàng chục điểm ngập sâu ở Cam Lâm, Suối Dầu và Diên Điền.

Tính đến 11h ngày 20.11, toàn tỉnh Khánh Hòa vẫn còn mưa, cục bộ có nơi mưa vừa, và mặc dù thượng lưu sông Cái Nha Trang và sông Cái Phan Rang đang giảm, mực nước trên sông Dinh vẫn tiếp tục lên, đòi hỏi sự cảnh giác cao độ và các biện pháp ứng phó quyết liệt. Nước lũ trên các sông phía Đông tỉnh Gia Lai tuy có giảm, nhưng nhiều khu vực vẫn ngập lụt và diễn biến ngày càng phức tạp. Các lực lượng chức năng quyết tâm tiếp cận điểm cô lập cứu dân đến nơi an toàn để tránh lũ.

Những ngày qua, tại phường Quy Nhơn Đông, nước lên nhanh chính quyền và lực lượng chức năng các cấp đã kích hoạt phương án khẩn cấp, tổ chức di dời hàng ngàn hộ dân. Nhiều chuyên gia nhận định, mưa lớn gây lũ ngập lụt sâu, diện rộng ở hạ lưu sông Hà Thanh, đã xuất hiện một số điểm ngập vượt đỉnh lũ lịch sử năm 2009 ở Quy Nhơn.

Bởi vậy, để chủ động ứng phó với đợt mưa lũ lần này, nhiều lực lượng như quân sự, công an, biên phòng, đoàn thanh niên, dân quân tự vệ, các tổ tuần tra cộng đồng... đã chung sức, đồng loạt vào cuộc. Những đêm qua, hàng chục tổ công tác được tăng cường đến các điểm xung yếu, dùng dây dẫn đường, dựng chốt canh gác, hỗ trợ người già, trẻ nhỏ và hộ neo đơn sơ tán. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng đã giúp quá trình ứng cứu diễn ra nhanh, an toàn và hiệu quả hơn trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt.

Theo báo cáo nhanh của Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự tỉnh Gia Lai, từ đêm 18 đến sáng 20.11, khu vực phía Đông tỉnh Gia Lai xuất hiện mưa rất lớn, có nơi lượng mưa vượt 800mm, khiến lũ trên các sông Ba và sông Kôn dâng cao, gây ngập sâu và chia cắt nhiều địa bàn. Hơn 19.200 hộ dân bị ảnh hưởng, gần 11.000 lượt người phải sơ tán khẩn cấp.

Nhiều tuyến tỉnh lộ, đường liên xã, liên thôn bị ngập sâu từ 0,5-1,5m; một số cầu, tràn và cống qua suối bị nước lũ cuốn trôi hoặc hư hỏng nặng. Ông Phạm Anh Tuấn, Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai cho biết: Hiện nay các phương tiện cứu hộ của tỉnh đã tỏa đi các hướng, tuy nhiên mưa vẫn rất to và gió rất lớn cho nên lực lượng cứu hộ chưa thể làm nhanh được. Hiện các lực lượng chức năng vẫn đang túc trực ở những điểm xung yếu, theo dõi mực nước từng giờ và sẵn sàng triển khai các phương án cứu hộ tiếp theo.

Đề nghị Chính phủ hỗ trợ gạo cứu trợ

Theo thống kê nhanh, đến 6h sáng 20.11, mưa lũ đã khiến ba người tử vong; nhiều khu dân cư bị cô lập. Ước tính thiệt hại ban đầu khoảng 1.000 tỉ đồng, tập trung ở hệ thống giao thông, thủy lợi, nhà cửa và sản xuất nông nghiệp. Ông Nguyễn Tuấn Thanh, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Gia Lai cho biết: Những ngày qua, lực lượng công an, quân sự và các đội cứu hộ đã huy động hơn 5.000 cán bộ, chiến sĩ, 15 ca nô, 43 xuồng máy và hàng trăm phương tiện để hỗ trợ sơ tán, cứu nạn và đảm bảo an ninh trật tự. Ở lĩnh vực giáo dục, 691/897 trường học tại 58 xã, phường phía Đông phải cho học sinh tạm nghỉ để bảo đảm an toàn, đồng thời trưng dụng làm nơi sơ tán dân.

Ông Nguyễn Tuấn Thanh, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Gia Lai nhấn mạnh: Tỉnh đã kích hoạt phương án ứng phó lũ cấp độ 3.1, huy động tối đa lực lượng tại chỗ. Trước mắt, UBND tỉnh đã có tờ trình gửi Chính phủ hỗ trợ Gia Lai hai ngàn tấn gạo hỗ trợ cho mỗi hộ 3 tháng để đảm bảo cuộc sống ban đầu. Theo ông Thanh, tỉnh Gia Lai quyết định hỗ trợ cho các đối tượng bị ảnh hưởng của đợt lũ lịch sử này là hộ nghèo, cận nghèo và đặc biệt khó khăn do lũ lụt gây ra 2 triệu đồng/hộ trong thời gian 3 tháng. Nhà bị sập, tốc mái hoàn toàn, tốc mái một phần tiếp tục cho hưởng chính sách như đợt bão số 13 gây ra đối với nhà sập hoàn toàn là 60 triệu, tốc mái một phần là 2 triệu để khắc phục một phần khó khăn.

Mưa lũ lớn kéo dài đã gây ra thiệt hại về người, tài sản cũng như cơ sở hạ tầng trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng trong những ngày qua. Theo Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự tỉnh Lâm Đồng, tại khu vực hạ du các hồ thủy điện gồm các xã Đức Trọng, D’Ran, Ka Đô, Quảng Lập, Hiệp Thạnh, Đơn Dương, Nâm Nung, Quảng Phú và Nam Đà đang bị ảnh hưởng ngập lụt bởi vận hành xả lũ tại các hồ chứa thủy điện trên địa bàn. Bên cạnh đó, hiện tượng sạt lở và trượt đất tại các tuyến đèo cũng diễn ra hết sức phức tạp, ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn giao thông, tiềm ẩn nguy cơ đe dọa tính mạng và tài sản của người dân.

Nghiêm trọng nhất là vụ sạt lở đèo Mimosa vào đêm 19.11 làm đứt gãy toàn bộ nền, mặt đường và taluy âm tại Km226+600 đến Km226+800. Hiện trường ghi nhận vị trí bị sạt lở có chiều dài khoảng 70m, chiều sâu 40m. Trước đó, trên địa bàn tỉnh cũng xảy ra nhiều vụ sạt lở trên các tuyến đèo Gia Bắc, D’Ran, Prenn, quốc lộ 28…