Khi nào được miễn nghĩa vụ quân sự theo luật hiện hành?

VHO - Không phải cứ lập gia đình hay có con là được miễn nghĩa vụ quân sự. Chỉ một số trường hợp đặc biệt mới đủ điều kiện theo quy định của pháp luật.

Có nhiều thông tin trôi nổi cho rằng nếu nam giới đã lấy vợ, có con thì sẽ không bắt buộc phải đi nghĩa vụ quân sự. Thực tế, theo quy định pháp luật hiện hành tại Việt Nam, việc lấy vợ, có con không phải là điều kiện miễn nghĩa vụ quân sự. Dưới đây là những quy định cụ thể về độ tuổi nhập ngũ, các trường hợp miễn và tạm hoãn — để công dân và gia đình hiểu rõ quyền – nghĩa vụ của mình.

1. Độ tuổi gọi nhập ngũ được quy định theo Luật Nghĩa vụ quân sự

Theo Luật Nghĩa vụ quân sự 2015, công dân nam đủ 18 tuổi mới bị gọi nhập ngũ. Độ tuổi gọi nhập ngũ kéo dài cho đến hết 25 tuổi. Đối với những người đang theo học trình độ cao đẳng, đại học được tạm hoãn, thời hạn gọi nhập ngũ có thể kéo dài đến hết 27 tuổi nếu đáp ứng điều kiện.

Nói cách khác: lấy vợ, có con không kéo dài hay loại trừ độ tuổi nhập ngũ — nếu bạn nam trong độ tuổi vẫn có thể bị gọi nhập ngũ nếu không có lý do hợp lệ khác theo quy định.

2. Những trường hợp được tạm hoãn hoặc miễn gọi nhập ngũ

Tạm hoãn gọi nhập ngũ

Các trường hợp nam công dân có thể được tạm hoãn gọi nhập ngũ bao gồm:

Có sức khỏe chưa đạt yêu cầu theo kết luận khám tuyển nghĩa vụ quân sự.

Là lao động duy nhất trong gia đình, phải nuôi dưỡng bố, mẹ hoặc người thân không thể lao động.

Gia đình bị thiên tai, dịch bệnh hoặc tai nạn gây thiệt hại nghiêm trọng được xác nhận từ cấp xã.

Là con thương binh, bệnh binh trong một số mức độ nhất định hoặc con người nhiễm chất độc da cam trong các trường hợp được quy định.

Đang học các cấp phổ thông, đại học, cao đẳng hệ chính quy.

Là dân quân thường trực, hoặc công chức viên chức công tác vùng khó khăn theo quy định.

Miễn gọi nhập ngũ

Những trường hợp được miễn nhiệm vụ quân sự gồm:

Con liệt sĩ, con thương binh hạng 1

Con của người bị nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động cao theo mức quy định

Anh/em ruột của liệt sĩ

Người làm công tác cơ yếu (nếu quy định)

Những người có con hoặc đang nuôi con khi có điều kiện ngoại lệ theo quy định

3. Tại sao “lấy vợ, có con” không phải lý do miễn nhập ngũ?

Lấy vợ, có con là tình trạng gia đình, không phải điều kiện pháp lý để miễn nhập ngũ. Mặc dù trong thực tế có thể có áp lực gia đình, trách nhiệm nuôi dưỡng, nhưng luật không xem đây là căn cứ để miễn hay tạm hoãn nhập ngũ. Trừ khi người đó thuộc một trong các trường hợp tạm hoãn hoặc miễn do lý do sức khỏe, học hành, công tác đặc thù hoặc là người thân thuộc đối tượng ưu tiên theo luật định.

4. Cơ quan và quy trình khám tuyển nghĩa vụ quân sự

Việc sơ tuyển sức khỏe thực hiện tại trạm y tế cấp xã, dưới sự chỉ đạo chuyên môn của trung tâm y tế cấp huyện.

Nội dung sơ tuyển bao gồm: khai thác tiền sử bệnh, kiểm tra thể lực, xét nghiệm các điều kiện y khoa theo quy định.

Hội đồng nghĩa vụ quân sự cấp xã lập danh sách công dân đủ điều kiện sơ tuyển, tổ chức khám và lập bảng tình trạng sức khỏe.

Những người bị loại do sức khỏe (loại 4, 5, 6) sẽ không đủ điều kiện tham gia nhập ngũ.

5. Kết luận

Việc lấy vợ, có con không là lý do được miễn nghĩa vụ quân sự. Nếu bạn trong độ tuổi từ 18 – 25 (hoặc 27 nếu được tạm hoãn học tập), không nằm trong các trường hợp miễn hay tạm hoãn theo luật thì vẫn có thể bị gọi nhập ngũ. Vì vậy, nam giới đặc biệt cần nắm rõ các quy định về sức khỏe, học hành, hoàn cảnh gia đình để xác định quyền và nghĩa vụ của mình.