Hội nghị khoa học về trí tuệ nhân tạo trong chăm sóc sức khoẻ

VHO - Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo đang làm thay đổi căn bản nền y học thế giới, Việt Nam đánh dấu một cột mốc chiến lược với sự kiện “Hội nghị Khoa học trí tuệ nhân tạo trong y tế Việt Nam: Cơ hội, Thách thức và Định hướng Phát triển – AI4Health 2025” do Trường Đại học Y Dược – Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) chủ trì tổ chức ngày 25 – 26.10 tại Hà Nội.

Hội nghị quy tụ hơn 300 đại biểu là các nhà quản lý, chuyên gia, nhà khoa học và doanh nghiệp công nghệ hàng đầu, hướng tới mục tiêu xây dựng nền y học nhân văn – chính xác – bền vững, nơi trí tuệ nhân tạo trở thành công cụ phục vụ con người.

Phát biểu tại hội nghị, GS.Lê Ngọc Thành, Hiệu trưởng Trường ĐH Y Dược – ĐHQGHN khẳng định, trí tuệ nhân tạo (AI) không còn là một khái niệm viễn tưởng mà đã trở thành động lực then chốt để xây dựng một hệ thống y tế hiện đại, công bằng, an toàn và bền vững, hướng đến mục tiêu chăm sóc sức khỏe tốt nhất cho toàn dân.

Hội nghị không chỉ là diễn đàn chia sẻ các kết quả nghiên cứu và ứng dụng mới nhất – từ lâm sàng, chẩn đoán hình ảnh đến dược học và y học cá thể hóa – mà còn là nơi để các bên đối thoại thẳng thắn về những vấn đề mang tính nền tảng và chiến lược.

Theo GS. Lê Ngọc Thành, sự kiện là thành quả của mối quan hệ hợp tác chiến lược giữa Trường Đại học Y Dược, Trường Đại học Công nghệ (ĐHQGHN) và Câu lạc bộ FISU Việt Nam, dưới sự bảo trợ và chỉ đạo của Bộ GD&ĐT, Bộ Y tế và Bộ Khoa học và Công nghệ.

“Điểm nhấn quan trọng của Hội nghị là công bố văn kiện Đồng thuận AI4Health 2025 – một tuyên bố mang tính chiến lược, khẳng định trí tuệ nhân tạo là động lực then chốt để kiến tạo hệ thống y tế hiện đại, an toàn và bền vững.

Đồng thuận đề ra sáu nguyên tắc phát triển AI trong y tế, nhấn mạnh các giá trị cốt lõi: lấy con người làm trung tâm; bảo đảm đạo đức và an toàn; chuẩn hóa và bảo mật dữ liệu; thúc đẩy đổi mới sáng tạo; tăng cường hợp tác quốc tế; phát triển bền vững vì sức khỏe cộng đồng", Hiệu trưởng Trường ĐH Y Dược chia sẻ.

Cùng với đó, Hội nghị thống nhất 5 cam kết hành động, gồm: xây dựng khung pháp lý và đạo đức cho AI y tế; phát triển hạ tầng dữ liệu y tế quốc gia; thúc đẩy nghiên cứu – đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực AI; đào tạo nhân lực liên ngành về y tế và công nghệ; thành lập Liên minh Vietnam AI4Health Alliance – mạng lưới hợp tác và chia sẻ dữ liệu y sinh học quy mô quốc gia.

GS.TS Nguyễn Thanh Thủy, Chủ tịch CLB Khoa-Trường-Viện Công nghệ Thông tin Việt Nam (FISU Việt Nam), Chủ tịch Hội Tin học Việt Nam cho biết, thách thức lớn nhất hiện nay không phải là độ chính xác của mô hình học sâu (Deep Learning), mà là tính sẵn sàng, chuẩn hóa và liên thông của dữ liệu y tế. Dữ liệu được coi là tài nguyên, nhưng vẫn đang bị phân mảnh, chưa chuẩn hóa và thiếu đồng bộ. Đây là nút thắt cần được tháo gỡ cấp bách cho sự phát triển của AI y tế tại Việt Nam.

Để trí tuệ nhân tạo thực sự góp phần kiến tạo hệ thống y tế hiện đại, bền vững, GS.TS Nguyễn Thanh Thủy cho rằng cần tập trung vào ba trụ cột chiến lược: chuẩn hóa dữ liệu y tế quốc gia – chuyển từ việc lưu trữ hồ sơ bệnh án sang xây dựng hạ tầng dữ liệu y tế quốc gia theo chuẩn mực quốc tế. Nếu không chuẩn hóa, mọi nỗ lực ứng dụng AI chỉ dừng ở các dự án cục bộ, thiếu khả năng mở rộng và không đảm bảo tính khách quan.

Bên cạnh đó, cần đào tạo nguồn nhân lực liên ngành và xuyên ngành. Kỹ sư công nghệ không thể tự mình giải quyết vấn đề lâm sàng, và bác sĩ không thể tối ưu thuật toán. Khoảng cách này đang tạo ra những “đứt gãy” trong triển khai AI.

Vì vậy, cần gấp rút đào tạo đội ngũ chuyên gia vừa hiểu về bệnh lý, vừa thành thạo về Data Science và AI Engineering. Đồng thời, phải xây dựng khung pháp lý và đạo đức cho AI, bởi tính minh bạch và trách nhiệm giải trình là yêu cầu tối thượng đối với các ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong y tế.

Hội nghị đã quy tụ 44 báo cáo khoa học chuyên sâu và 11 báo cáo poster do các nhà khoa học hàng đầu trong lĩnh vực y tế, công nghệ và quản lý trình bày. Các đại biểu đều khẳng định, Việt Nam cần nắm bắt cơ hội để trở thành trung tâm khu vực về nghiên cứu và ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong y học.