Hoàn thiện kết quả giám sát bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường bộ

VHO - Sáng 23.4, tại Nhà Quốc hội, tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 32, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến bước đầu về dự thảo Báo cáo kết quả giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông từ năm 2009 đến hết năm 2023”. Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương điều hành nội dung phiên họp.

Báo cáo kết quả bước đầu giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông từ năm 2009 đến hết năm 2023” về lĩnh vực bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới cho biết, triển khai thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, Nghị quyết của UBTVQH về việc thành lập Đoàn giám sát, Đoàn giám sát đã khẩn trương chỉ đạo thành lập Tổ giúp việc để tham mưu, phục vụ việc triển khai các hoạt động của Đoàn.

Xây dựng Kế hoạch chi tiết và các Đề cương báo cáo; trình UBTVQH xem xét, cho ý kiến dự thảo Kế hoạch chi tiết và các Đề cương báo cáo giám sát; ban hành văn bản yêu cầu các đối tượng chịu sự giám sát báo cáo theo Đề cương đã được duyệt. Đoàn giám sát đã chỉ đạo Tổ giúp việc đôn đốc các đối tượng chịu sự giám sát gửi báo cáo. Đoàn giám sát đã thành lập 03 Đoàn công tác trực tiếp tiến hành giám sát tại 12 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Các hoạt động giám sát được triển khai cơ bản bám sát Kế hoạch.

Về lĩnh vực giao thông đường bộ, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho biết, Đảng đã kịp thời ban hành các chủ trương, các văn bản chỉ đạo, Quốc hội đã ban hành Luật Giao thông đường bộ năm 2008, Chính phủ, các bộ chức năng đã ban hành các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành. Qua hơn 13 năm thực hiện Luật Giao thông đường bộ năm 2008 đã đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Tuy nhiên, cùng với sự tăng trưởng của nền kinh tế, mức sống của người dân được cải thiện từng bước, đồng thời là sự tăng mạnh về số lượng phương tiện tham gia giao thông và nhu cầu đi lại của người dân. Đặc biệt là tại các khu đô thị lớn, mật độ dân số quá cao ở khu vực trung tâm, tỷ lệ đất dành cho giao thông chưa đảm bảo trong khi các loại hình vận tải công cộng còn hạn chế, dịch vụ hỗ trợ hoạt động vận tải còn thiếu gây khó khăn trong việc tổ chức giao thông dẫn đến ùn tắc giao thông.

Bên cạnh đó, một số vấn đề tồn tại, phát sinh chưa được giải quyết triệt để như đã nêu trong Báo cáo đầy đủ. Những đặc điểm, tình hình trên đã tác động đến việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo đảm  trật tự an toàn giao thông đường bộ trong thời gian qua.

Qua xem xét báo cáo của Chính phủ, các bộ và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Đoàn giám sát thấy rằng, sau khi Luật Giao thông đường bộ năm 2008 được ban hành và có hiệu lực, công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường bộ đã đạt được một số kết quả nổi bật. Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Công an và các bộ, ngành, địa phương chủ động, tích cực tham mưu xây dựng, ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện cơ bản đầy đủ, kịp thời.

Công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật an toàn giao thông đường bộ đã cơ bản được triển khai thực hiện tốt, cơ bản duy trì thường xuyên liên tục, đa dạng về hình thức, nội dung phù hợp với từng đối tượng khác nhau; đã xây dựng và nhân rộng nhiều mô hình mới, cách làm hay, tạo sự lan tỏa tuyên truyền, giáo dục ý thức chấp hành pháp luật an toàn giao thông trong cộng đồng.

Công tác bảo đảm  trật tự an toàn giao thông đường bộ tiếp tục nhận được sự quan tâm, vào cuộc của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội; công tác kiểm tra đôn đốc, giám sát việc triển khai thực hiện chính sách, pháp luật gắn với công tác thi đua khen thưởng trong công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường bộ được triển khai thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả.

Tuy nhiên, công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, chính sách, chiến lược, quy hoạch giao thông đường bộ, phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ vẫn còn nhiều hạn chế; nhiều quy định của Luật Giao thông đường bộ năm 2008 chậm ban hành văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành; một số văn bản quy phạm pháp luật về quản lý vận tải, xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đường bộ có tính ổn định chưa cao do chưa bắt kịp với tốc độ phát triển của thị trường vận tải thực tế chậm được sửa đổi, bổ sung; công tác xây dựng chính sách, chiến lược, quy hoạch chưa sát với yêu cầu thực tiễn, áp dụng trong thời gian ngắn đã phải điều chỉnh hoặc thay thế.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đề nghị Đoàn Giám sát đánh giá thêm 2 nội dung. Trong đó, nhấn mạnh về vấn đề ý thức của người tham gia giao thông, bà Lê Thị Nga cho rằng ý thức của người tham gia giao thông cơ bản tốt nhưng vẫn có một bộ phận có ý thức rất kém, sẵn sàng vượt đèn đỏ, vi phạm.

“Không có gì ngạc nhiên khi vẫn là con người đó, nếu ra nước ngoài thì chấp hành rất tốt quy định trật tự an toàn giao thông ở nước ngoài, còn trong nước thì cứ vi phạm. Điều đó chứng tỏ hệ thống xử lý của chúng ta là không nghiêm”, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp nói.

Do đó, bà Lê Thị Nga đề nghị đưa giảng dạy về trật tự an toàn giao thông vào trường học từ sớm để rèn luyện ý thức của người tham gia giao thông cho các em học sinh ngay từ nhỏ.

Bên cạnh đó, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp đề nghị Đoàn Giám sát đánh giá về tiêu cực trong lĩnh vực trật tự an toàn giao thông đường bộ hiện nay.

“Lâu nay, người dân rất phàn nàn về tiêu cực của cảnh sát giao thông, thanh tra giao thông và đăng kiểm. Chúng tôi đề nghị trong lần giám sát này cũng đánh giá liệu hiện nay còn tiêu cực trong lĩnh vực đảm bảo trật tự an toàn giao thông nữa không? Đề nghị làm rõ để có giải pháp khắc phục”, bà Lê Thị Nga nói.

Cho ý kiến chỉ đạo, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá, tuy là báo cáo bước đầu kết quả giám sát nhưng đã có chất lượng tốt, kể cả về tư liệu, cách tiếp cận, cách viết, cách thể hiện các báo cáo đầy đủ, báo cáo tóm tắt và dự thảo nghị quyết chuyên đề giám sát.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, việc tập trung hoàn thiện một bước Báo cáo kết quả giám sát kết hợp với trình Quốc hội xem xét thông qua 2 dự án Luật Đường bộ và dự án Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ tại Kỳ họp thứ 7 tới sẽ có ý nghĩa rất lớn.

Để tiếp tục hoàn thiện báo cáo kết quả giám sát, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Đoàn Giám sát làm rõ thêm về việc sản xuất, nhập khẩu, quản lý, đăng kiểm các phương tiện giao thông nói chung; các quy định về tiêu chuẩn, tiêu chí đối với kết cấu hạ tầng giao thông; đánh giá phân kỳ đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông; tiếp tục củng cố các căn cứ, cơ sở khoa học thực tiễn để đưa ra những kiến nghị, đề xuất hợp lý trong quản lý và tổ chức vận hành giao thông thông minh…

Trong đó, về phân kỳ đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông, Chủ tịch Quốc hội phân tích, do nguồn lực không đủ để chúng ta đầu tư một lần nên phải phân kỳ đầu tư nhưng như vậy vẫn phải bảo đảm tiêu chuẩn tối thiểu về vận hành, khai thác và bào đảm ATGT.

Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh đã chủ động triển khai hoạt động giám sát, tổ chức các đoàn công tác giám sát trực tiếp tại 12 tỉnh, thành phố để tổng hợp thông tin. Báo cáo kết quả bước đầu đã tương đối đầy đủ, đạt chất lượng tốt.

Để tiếp tục hoàn thiện báo cáo, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Đoàn giám sát đôn đốc các bộ, ngành, cơ quan chưa có báo cáo kịp thời bổ sung để hoàn thiện báo cáo đầy đủ cả 4 lĩnh vực đường hàng không, đường sắt, đường thủy nội địa, đường bộ. Bên cạnh đó, cần phối hợp chặt chẽ với Bộ Giao thông vận tải, Bộ Công an để hoàn thiện các nội dung như ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội và các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng, cần đánh giá quá trình tổng kết đề xuất xây dựng các luật liên quan đã phù hợp chưa; làm rõ nội dung sản xuất, nhập khẩu, quản lý, đăng kiểm phương tiện giao thông gắn với kiểm định khí thải; đầu tư mạng lưới giao thông, giải quyết mối quan hệ giữa phân kỳ đầu tư và bảo đảm giao thông thông suốt, kết nối các loại hình giao thông, đầu tư đồng bộ công trình phụ trợ…

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh tiếp thu các ý kiến đã nêu, hoàn thiện báo cáo bước đầu với những kiến nghị cụ thể để gửi các đại biểu Quốc hội, cung cấp thêm thông tin cho việc thảo luận, xem xét dự án Luật Đường bộ và Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ.