Hàng triệu người châu Phi có thể được cứu sống nếu chuyển đổi năng lượng kịp thời

VHO - Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) trong báo cáo công bố ngày 18.7 cho biết khoảng một tỷ người dân châu Phi vẫn sử dụng củi, than và các loại nhiên liệu thô sơ để nấu ăn, một thực trạng gây ô nhiễm không khí nghiêm trọng và đe dọa sức khỏe cộng đồng.

Theo phóng viên TTXVN tại Algiers, khoảng 4.5 số hộ gia đình ở châu Phi vẫn đang sử dụng các hình thức nấu nướng truyền thống như đốt củi, than, phân hay rác thải nông nghiệp. Việc sử dụng nhiên liệu ô nhiễm môi trường không chỉ gây tổn hại đến sức khỏe, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em, mà còn dẫn tới nạn phá rừng, làm gia tăng biến đổi khí hậu.

IEA ước tính, mỗi năm có khoảng 815.000 ca tử vong sớm tại châu Phi do ô nhiễm không khí trong nhà, phần lớn xuất phát từ các phương pháp nấu ăn không an toàn. Ngoài ra, hàng triệu phụ nữ và trẻ em phải dành nhiều giờ mỗi ngày để thu gom và đốt nhiên liệu, làm giảm thời gian học tập và lao động tạo thu nhập.

IEA cũng đề xuất các giải pháp khả thi nhằm phổ cập phương pháp nấu ăn sạch tại châu Phi trước năm 2040. Theo Giám đốc điều hành IEA, ông Fatih Birol, vấn đề này có thể được giải quyết nhanh chóng bằng các công nghệ hiện có với chi phí thấp. Chỉ cần đầu tư khoảng 2 tỷ USD mỗi năm, toàn bộ châu Phi có thể đạt được mục tiêu tiếp cận cách thức nấu ăn sạch vào năm 2040.

Các giải pháp khả thi đã được xác định như sử dụng điện từ năng lượng mặt trời hay khí đốt hóa lỏng (LPG). Dù không phải là giải pháp lý tưởng, song LPG được đánh giá là lựa chọn phù hợp hơn so với việc tiếp tục phá rừng lấy củi. IEA cũng khuyến nghị các nước cần triển khai các chính sách tài chính hỗ trợ hộ gia đình tiếp cận thiết bị nấu ăn sạch và thu hút khu vực tư nhân tham gia đầu tư.

Nếu được thực hiện đầy đủ, sáng kiến này có thể giúp ngăn ngừa 4,7 triệu ca tử vong sớm tại vùng Nam sa mạc Sahara từ nay đến năm 2040, đồng thời giảm 540 triệu tấn khí CO₂ mỗi năm, tương đương lượng phát thải của toàn ngành hàng không toàn cầu.