VHO - Công tác dân số của TP Hà Nội dù đạt được những thành tựu đáng kể như tỷ lệ người cao tuổi được khám sức khỏe định kỳ, tỷ lệ sàng lọc trước sinh, sơ sinh, tỷ lệ cặp nam nữ thanh niên được tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn… đều tăng so với năm trước, thế nhưng Hà Nội vẫn đang đứng trước không ít khó khăn, bất cập mới.

 Hà Nội tổ chức diễu hành tuyên truyền về công tác dân số

 Những năm qua, cả nước nói chung, TP Hà Nội nói riêng đã áp dụng nhiều cách tiếp cận sáng tạo để giải quyết tình trạng bất bình đẳng và thu hẹp khoảng cách về phát triển kinh tế - xã hội giữa các vùng và các nhóm dân cư.

Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Trần Văn Chung cho biết, công tác dân số của TP đã đạt được những thành tựu đáng kể; những đề án, kế hoạch được ban hành và triển khai ở toàn bộ 30 quận, huyện, thị xã, 579 xã, phường, thị trấn, mang lại kết quả rõ rệt. Nhiều mô hình đã nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của người dân như mô hình chăm sóc sức khỏe người cao tuổi tại cộng đồng; mô hình chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên… Hà Nội đang triển khai xây dựng thí điểm mô hình cung cấp dịch vụ tư vấn và khám sức khỏe trước khi kết hôn, sau đó sẽ nhân rộng mô hình này trên toàn địa bàn.

Bên cạnh đó, TP cũng triển khai nhiều đề án như: Sàng lọc trước sinh và sơ sinh; Kế hoạch kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh; Kế hoạch chăm sóc sức khỏe người cao tuổi; Kế hoạch phát triển thể lực tầm vóc người Hà Nội; Kế hoạch xã hội hóa cung cấp phương tiện tránh thai, hàng hóa và dịch vụ kế hoạch hóa gia đình…

Mặc dù công tác dân số trên địa bàn Thủđô đã đạt được những kết quả quan trọng, nhưng giai đoạn hiện nay vẫn đang đứng trước không ít khó khăn, bất cập mới. Đó là tỷ lệ tăng dân số hằng năm ở mức cao, tạo áp lực không nhỏ cho công tác dân số và sự phát triển kinh tế - xã hội. Một bộ phận người dân vẫn còn tâm lý muốn sinh nhiều con và thích có con trai, dẫn đến tỉ số giới tính khi sinh vẫn còn ở mức cao (có xu hướng giảm nhưng không bền vững). Tuổi thọ của người dân tăng, tỷ lệ người cao tuổi tăng nhanh, vì thế già hóa dân số đang là thách thức cần phải có kế hoạch chủđộng ứng phó và những chính sách phù hợp nhằm đảm bảo tốt hơn sức khỏe, an sinh xã hội và quyền lợi của người cao tuổi.

Ông Trần Văn Chung cho rằng, đểđảm bảo công tác dân số và phát triển trên địa bàn TP HàNội thực hiện cóhiệu quả, tạo ra sựchuyển biến rõnét, chất lượng vàổn định, thời gian tới cần tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp chính quyền; sự vào cuộc tham gia của các ngành, đoàn thể. Nghiêm túc đánh giá, kiểm điểm tình hình thực hiện của địa phương. Các cấp chính quyền phải coi công tác dân số và phát triển là một bộ phận quan trọng trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, là nội dung trọng tâm trong chương trình hoạt động của chính quyền và các ban, ngành, đoàn thể.

Bên cạnh đó, đổi mới, đa dạng hóa hình thức, phương pháp truyền thông, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục, phổ biến pháp luật, chính sách về dân số. Mở rộng toàn diện nội dung truyền thông về quy mô, cơ cấu, quản lý và phân bổ dân số, đặc biệt là nâng cao chất lượng dân số; chú trọng tuyên truyền các nội dung về sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên, tư vấn, khám sức khỏe trước hôn nhân, sàng lọc trước sinh và sơ sinh; quan tâm chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, nhất là những người có hoàn cảnh khó khăn.

Đặc biệt, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu, các nội dung và giải pháp thực hiện công tác dân số ở các cấp; tăng cường công tác thanh tra đối với các hoạt động can thiệp lựa chọn giới tính thai nhi theo quy định.

Năm 1994, tại Cairo (Ai Cập), Hội nghị quốc tế về dân số và phát triển, 179 quốc gia trong đó có Việt Nam đã thông qua Chương trình hành động với tầm nhìn sâu rộng trong lĩnh vực dân số và phát triển. Trong 30 năm thực hiện Chương trình hành động, Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu như tốc độ gia tăng dân số đã được khống chế thành công, bước vào thời kỳ dân số vàng từ 2007; tuổi thọ trung bình tăng nhanh, tầm vóc, thể lực, chất lượng cuộc sống của nhân dân được cải thiện về nhiều mặt…

Tuy nhiên, Bộ Y tế xác định, công tác dân số trong thời gian tới vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức, như: Nguy cơ không đạt được mục tiêu duy trì mức sinh thay thế trên phạm vi toàn quốc; tốc độ già hóa dân số nhanh và sớm trở thành quốc gia dân số già; tỉ số giới tính khi sinh vẫn ở mức cao; tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết vẫn chậm khắc phục; chất lượng dân số, nhất là tại vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn còn hạn chế…