Tri ân những nhân chứng và người đã khuất ở Hoàng Sa: Mãi không quên phần máu thịt của Tổ quốc

VHO - Nhằm tri ân những người còn sống và đã hy sinh trong cuộc chiến đấu bảo vệ chủ quyền quần đảo Hoàng Sa, UBND huyện Hoàng Sa (Đà Nẵng) vừa có buổi gặp gỡ, thăm hỏi các nhân chứng, thắp hương tưởng nhớ nhân chứng đã mất, qua đó động viên, chia sẻ mong muốn các nhân chứng tiếp tục sống khỏe, truyền cảm hứng về tình yêu biển đảo, quê hương cho thế hệ trẻ.

Nhà trưng bày Hoàng Sa, nơi lưu giữ, giới thiệu nhiều tư liệu, hiện vật quý về chủ quyền quần đảo Hoàng Sa

 Nhân dịp này, UBND huyện Hoàng Sa đã trao tặng cho các nhân chứng, người nhà nhân chứng tập “Tư liệu Hoàng Sa” tập hợp những tư liệu, hình ảnh quý về Hoàng Sa cũng như thông tin, hồi ký của các nhân chứng Hoàng Sa. Cuốn tư liệu là tập hợp hồi ký của những người quả cảm đã từng có thời gian gắn bó với quần đảo Hoàng Sa thể hiện qua từng bức ảnh chân dung, tiểu sử, bút ký...

Không được phép quên

Theo ông Võ Ngọc Đồng, Chủ tịch UBND huyện Hoàng Sa, việc in ấn tư liệu, kỷ vật (bản sao) để tặng lại cho gia đình nhân chứng Hoàng Sa trên khắp cả nước để nhắc nhớ, tuyên truyền cho thế hệ trẻ có ý thức, nhận thức về xây dựng chủ quyền biển đảo.

Hiện nay tại thành phố Đà Nẵng còn 15 gia đình nhân chứng, trong đó có 7 nhân chứng Hoàng Sa còn sống, 8 gia đình nhân chứng tại Quảng Nam với 5 nhân chứng còn sống, tại Thừa Thiên Huế có 2 nhân chứng. Ông Phạm Sô (90 tuổi, trú tại phường Bình Hiên, Q. Hải Châu, Đà Nẵng) đã ra quần đảo Hoàng Sa vào tháng 4.1975 với nhiệm vụ xây dựng hồ chứa nước mưa để cung cấp nước ngọt cho cán bộ nhân viên khí tượng và lính địa phương đang làm nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền trên đảo. Trao cuốn tư liệu tận tay ông Phạm Sô, ông Võ Ngọc Đồn bày tỏ: “Thông qua tư liệu quý là những hình ảnh, tâm tư của những người anh hùng bảo vệ quần đảo Hoàng Sa, chúng tôi mong nhân chứng giới thiệu cho con cháu biết về Hoàng Sa, nơi mà các bác từng sống, làm việc và có nhiều kỷ niệm, nhắc nhớ và khẳng định cho các thế hệ tương lai biết rằng, Hoàng Sa là quần đảo thuộc chủ quyền Việt Nam”.

Hiện những nhân chứng sống này đều đã lớn tuổi nhưng ai nấy vẫn đương đau đáu không thể quên về những ngày đã qua. Ông Trần Văn Sơn (SN 1947, trú phường Phước Mỹ, Q. Sơn Trà, TP Đà Nẵng) tham gia lính địa phương thuộc tiểu khu Quảng Nam. Tháng 1.1973, ông rời cảng Đà Nẵng để làm nhiệm vụ canh giữ, bảo vệ quần đảo Hoàng Sa. Nói về những ngày khó khăn gian khổ, và tưởng nhớ đồng đội đã kiên tâm, hy sinh vì Tổ quốc, ông Sơn xúc động: “Bằng mọi giá chúng ta phải có những việc làm, hành động để nhắc lại cho thế hệ hôm nay không bao giờ quên lịch sử, chúng ta phải tuyên truyền, khẳng định mạnh mẽ rằng Hoàng Sa là của Việt Nam”. Ông Lê Đình Rê (SN 1945, trú tại Núi Thành, Q. Hải Châu, Đà Nẵng) là thuyền trưởng của tàu quân vận QV 9708 thực hiện nhiệm vụ cứu hộ các tàu chiến của Việt Nam trong sự kiện Trung Quốc dùng vũ lực chiếm quần đảo Hoàng Sa (19.1.1974). Tàu QV 9708 đã tiếp cận các chiến hạm và lai dắt vào bờ an toàn. Ông Rê xúc động: “Chúng tôi đi trong tâm thế sục sôi, không hề ủy mị. Tôi về lại cảng Đà Nẵng sau khi cứu hộ được các tàu, về kịp đón Tết trong đất liền, nhưng nói thật, lòng không thể vui nổi. Giờ đây thêm một mùa Tết lại đến, tôi lại nhớ da diết, lại thêm thương những người vợ, người con, người mẹ của các anh em đã mãi mãi ở lại Hoàng Sa".

 Ông Phạm Sô (bìa trái) cầm trên tay những hồi ức của đồng đội trong cuộc chiến bảo vệ quần đảo Hoàng Sa

“Địa chỉ đỏ” về giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ

Để có cuốn tư liệu quý với 68 trang trao tặng tận tay nhân chứng và gia đình, trước đó các nhân chứng Hoàng Sa đã tặng các tư liệu, bút ký về Hoàng Sa cho UBND huyện Hoàng Sa. Số tư liệu này đã được huyện Hoàng Sa thực hiện sao y tỉ mỉ thành cuốn tư liệu quý.

Việc tặng cuốn tư liệu để từng gia đình lưu giữ hồi ức, kỷ niệm về người còn sống cũng như những người đã khuất, bày tỏ sự tri ân sâu sắc đối với thời gian họ đã hy sinh, mất mát để bảo vệ toàn vẹn chủ quyền. Đây cũng là “lời hứa” của lãnh đạo UBND huyện Hoàng Sa trong chuyến thăm viếng năm trước. Tiếp nối lòng quả cảm, bồi dưỡng tinh thần “uống nước nhớ nguồn” cho thế hệ trẻ, Nhà trưng bày Hoàng Sa (huyện Hoàng Sa, quận Sơn Trà, TP Đà Nẵng) được thành lập và đi vào hoạt động như một “địa chỉ đỏ” về giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ. Nhà trưng bày Hoàng Sa đang từng bước phát huy giá trị lịch sử, hoàn thiện thành điểm tham quan phục vụ du khách.

Từ khi khai trương Nhà trưng bày Hoàng Sa, rất đông các bạn trẻ đến tham quan, tìm hiểu về chủ quyền biển đảo của Tổ quốc (ảnh trên); Nhân chứng Phạm Sô nhận cuốn “Tư liệu Hoàng Sa”từ ông Võ Ngọc Đồng, Chủ tịch UBND huyện Hoàng Sa (ảnh dưới) Ảnh: P.V - NGUYỄN ĐÔNG

Trong năm 2023, Nhà trưng bày Hoàng Sa đã đón tiếp và phục vụ 18.203 lượt khách với 212 đoàn khách đến tham quan, tìm hiểu về quá trình khai phá, xác lập và bảo vệ chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa. Bên cạnh công tác giới thiệu các tư liệu trưng bày đến với học sinh tham quan, Nhà Trưng bày phối hợp với một số trường trên địa bàn thành phố tổ chức trưng bày, thuyết minh giới thiệu tư liệu về chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa (Trường THCS Tây Sơn, Hồ Nghinh) và tổ chức một số hoạt động như: Tổ chức cuộc thi “Em yêu biển đảo quê hương” và cuộc thi ảnh “Tuổi trẻ với biển đảo quê hương”; cuộc thi Rung chuông vàng “Em yêu biển đảo quê hương” cho học sinh các trường trên địa bàn TP Đà Nẵng...

Hun đúc quyết tâm xây dựng công trình Thư viện Hoàng Sa và biên soạn Kỷ yếu Hoàng Sa, từ năm 2009, chính quyền huyện Hoàng Sa bắt đầu sưu tầm các hiện vật, tài liệu về Hoàng Sa. Trong quá trình sưu tập, huyện Hoàng Sa đã may mắn nhận được rất nhiều sự đóng góp từ nhân dân trong cả nước và những kiều bào xa xứ. Nhiều nhà xuất bản, nhà sách, tác giả đã hiến tặng, đóng góp các kỷ vật vô cùng quý giá là những bài báo, tư liệu viết về Hoàng Sa. Những năm vừa qua, Nhà trưng bày Hoàng Sa đã thực hiện phục chế, chỉnh lý nhiều hiện vật, tư liệu có giá trị quan trọng. Những tư liệu, hiện vật được phục chế, bổ sung trong mỗi giai đoạn đều mang giá trị lịch sử lớn, có ý nghĩa quan trọng đối với công tác tuyên truyền hiện nay. 

 NGỌC HÀ