Để có một mùa lễ hội an toàn, văn minh

VHO - Dự báo tình hình lượng du khách đổ về các lễ hội năm nay sẽ đông vượt trội, Hà Nội là một trong những địa phương sớm triển khai các giải pháp tăng cường công tác quản lý, hướng đến một mùa lễ hội an toàn, văn minh, lành mạnh.

Trong suốt Hội nghị triển khai công tác quản lý và tổ chức lễ hội 2024 diễn ra chiều qua 23.1, Phó Giám đốc Sở VHTT Hà Nội Trần Thị Vân Anh cứ phải trở đi trở lại với thông điệp đảm bảo an toàn, văn minh lễ hội.

 Những năm mùa lễ hội vắng vẻ, đìu hiu do tác động, ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 đã qua đi. Tháng Giêng trở lại là tháng của những lễ hội, đặc biệt là những lễ hội lớn và kéo dài nhiều ngày như Chùa Hương hay các lễ hội trọng điểm, thu hút hàng vạn, hàng triệu du khách thập phương như hội Gióng đền Sóc, lễ hội Đền Hai Bà Trưng, lễ hội Gò Đống Đa… Không khí hội hè, tràn ngập sắc xuân mang đến nhiều cảm xúc, nhưng đồng thời cũng đặt ra nhiều yêu cầu phải đổi mới, sát sao, quyết liệt, tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, hướng đến một mùa lễ hội văn minh, lành mạnh, an toàn, đậm đà bản sắc văn hóa truyền thống.

Nét mới của mùa lễ hội 2024 là việc lần đầu tiên “Bộ tiêu chí về môi trường văn hóa trong lễ hội truyền thống” do Bộ VHTTDL ban hành sẽ được các địa phương triển khai. Trên địa bàn thành phố cũng đã có những quận, huyện sớm lồng ghép, triển khai Bộ tiêu chí như một giải pháp tăng cường hiệu lực, hiệu quả trong công tác quản lý và tổ chức lễ hội. Việc thực hiện Bộ tiêu chí cũng là giải pháp then chốt đẩy lùi tiêu cực, phản cảm. Quán triệt nhận thức này, tại Hội nghị, Sở VHTT Hà Nội cùng các quận, huyện đã ký cam kết thực hiện Bộ tiêu chí.

Với hành lang pháp lý đầy đủ, toàn diện, từ Nghị định 110/2018/NĐ-CP về quản lý và tổ chức lễ hội đến các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Bộ VHTTDL, UBND TP Hà Nội, BQL các di tích, BTC các lễ hội đã có những barie vững chắc để đưa công tác quản lý, tổ chức vào nề nếp; đẩy lùi phản cảm, hiện tượng xấu xí làm ảnh hưởng đến giá trị truyền thống, tôn nghiêm và nét đẹp văn hóa của mỗi lễ hội. Không khó để nhận thấy, các tiêu chí đảm bảo văn minh, tiết kiệm, trang trọng, thiết thực, hiệu quả giờ đây đã trở thành yếu tố quan trọng hàng đầu, quan trọng hơn số lượt thống kê các di tích, lễ hội đã thu hút được bao nhiêu vạn lượt khách. Cùng với đó là các mục tiêu không để xảy ra hoạt động mê tín dị đoan, hủ tục lạc hậu, hoạt động có nguy cơ mất an ninh, trật tự và đoàn kết trong cộng đồng…

Thế nhưng, dự báo các tình huống cũng luôn là vấn đề đặt ra trong công tác quản lý lễ hội. Nói như Phó Giám đốc Sở VHTT Hà Nội Trần Thị Vân Anh, điểm mới trong các lễ hội là đáng hoan nghênh, nhưng cần thiết hơn nữa chính là môi trường văn hóa, ứng xử văn hóa trong lễ hội phải thực sự được đảm bảo, sao cho mỗi lễ hội đều trở thành một không gian thấm đẫm các giá trị truyền thống, bản sắc; những sản phẩm văn hóa - du lịch có ý nghĩa quảng bá, thu hút.

Để đạt được mục tiêu này, bên cạnh nỗ lực đổi mới, các địa phương cần đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân nghiêm túc thực hiện các quy định về thực hiện nếp sống văn minh trong lễ hội. Phó Giám đốc Trần Thị Vân Anh đề nghị các địa phương tập huấn cho cán bộ, bộ phận phục vụ lễ hội về thái độ ứng xử, đảm bảo môi trường văn hóa trong lễ hội. Phần nghi lễ phải đảm bảo trang trọng, giữ gìn yếu tố truyền thống, bản sắc văn hóa đặc trưng của Thủ đô ngàn năm văn hiến. Phần hội đảm bảo diễn ra lành mạnh; các hoạt động mê tín dị đoan, bán hàng, chèo kéo, “chặt chém” du khách phải được đẩy lùi. Bên cạnh đó, không để xảy ra các hiện tượng tạo cái nhìn tiêu cực với lễ hội như đổi tiền lẻ chênh lệch, rải rắc tiền lẻ bừa bãi, đốt nhiều vàng mã, tranh cướp lộc…

PHƯƠNG ANH