Dạy con đọc sách đúng cách: Tưởng không khó mà khó không tưởng

VHO- Không ít phụ huynh tại Việt Nam than phiền rằng, con mình không thích đọc sách như ngày xưa. Trong khi đó, bản thân họ chưa thật sự biết cách truyền cảm hứng, tạo thói quen đọc sách cho con cái.

Cha mẹ cần có những biện pháp khoa học để truyền tình yêu sách cho con

Loạn cả nhà vì bắt con đọc sách

Có thể nói, việc cùng con đọc sách nghe tưởng chừng rất đơn giản nhưng lại là vấn đề làm cha mẹ rất đau đầu. Chị Nguyễn Thị Ngân (nhân viên ngân hàng ở Long Biên, Hà Nội) cho biết từ nhỏ, chị đã được bố mẹ truyền cho đam mê đọc sách. Sau này, lớn lên lập gia đình và có con, chị cũng muốn cô con gái hiện học lớp 1 của mình có thể nhìn chăm chú vào những trang sách mà không cảm thấy đây là hành động tẻ nhạt hay bắt buộc. Thế nhưng, mọi sự không đơn giản như chị nghĩ. “Hiện nay, trẻ nhỏ đang bị cuốn vào nhiều hình thức giải trí trên chiếc tivi. Nhất là dịp hè, các con được nghỉ hè nên lại càng có nhiều thời gian giải trí hơn. Để con không ngày ngày “dán” mắt vào tivi, cuối tuần, tôi cũng cố gắng đưa con ra phố sách để mua sách. Nhưng mỗi lần rủ con đi là cháu lại tỏ vẻ bất hợp tác, “vùng vằng” mãi cũng không đưa được cháu đi”. Chị Ngân tâm sự.

Cũng theo chị Ngân, con đã không thích đi mua sách chứ chưa nói đến chuyện ngồi được vào bàn để đọc. Có lần cố gắng thuyết phục, chị cũng rủ được con ngồi vào bàn đọc sách. Thế nhưng, chỉ được 10 phút là con đã kêu chán liên hồi, bắt đầu mếu máo để thôi. Khi hỏi về cách chị đọc sách với con như thế nào, chị nói những lần cùng con đọc là chị và cháu đọc... vanh vách những gì trong sách. Dẫu biết sẽ khiến con mau chán nhưng chị vẫn không biết cách làm nào sáng tạo hơn.

Chị Hoàng Minh Trang (quản lý cửa hàng đồ uống tại Hoàn Kiếm, Hà Nội) còn tỏ ra bất lực với với cậu con trai 7 tuổi sau nhiều lần cố bắt con ngồi vào bàn đọc sách: “Bé trai nhà tôi rất hiếu động nên chỉ thích những hoạt động thể chất. Thấy con của đồng nghiệp vừa thích chơi thể thao, vừa thích đọc sách nên tôi cũng muốn con mình có ý thức tìm hiểu kiến thức trong sách vở từ nhỏ. Mua sách về nói nhẹ có, nói nặng có nhưng con vẫn một mực không chịu đọc. Nhiều lần thậm chí dùng cả đòn roi để đe nhưng con chỉ ngồi đọc theo kiểu chống chế. Hay con viện đủ lý do là sách này không hay, không phải sách con muốn tìm hiểu nên nhất quyết không đọc. Phải nói thật, nhiều lần... loạn hết cả nhà vì mẹ con cãi nhau về chuyện đọc sách. Nói mãi cũng không được nên đành chấp nhận”.

Hãy hiểu con cần gì

Anh Đỗ Tiến Thành (chương trình Sách hóa nông thôn) chia sẻ, đúng là đang nhiều cha mẹ bằng các cách khác nhau cố gây sức ép để buộc con phải đọc sách. “Tôi thấy có trường hợp, cha mẹ từng đạt được nhiều thành công nhờ việc đọc sách nên sốt ruột, muốn con nhanh chóng phải có đam mê giống mình. Hơn nữa đa phần hiện nay, phụ huynh bị tâm lý ngày xưa thiếu thốn, không có nhiều sách đọc. Giờ có điều kiện hơn, muốn bù đắp cho con bằng việc mua sách về, “nhồi nhét” con đọc và nghĩ đó là cách hình thành thói quen đọc hiệu quả. Vẫn biết đọc sách là lành mạnh nhưng hoàn toàn không nên biến đọc sách trở thành nhiệm vụ bắt buộc. Hãy khiến đó là niềm vui trong cuộc sống của con”, anh Thành bày tỏ.

Cũng theo anh Thành, lý do khác khiến con cái và cha mẹ có xung đột trong chuyện đọc sách là việc phụ huynh nhìn thấy con của đồng nghiệp đam mê đọc mà không biết con được hình thành thói quen này ra sao. Bố mẹ cứ thế mua sách về, có cả sách không phù hợp để con đọc. Trẻ nhìn sách hoang mang, không muốn đọc nhưng cha mẹ lại thấy thế để so sánh con với... con nhà người ta. Tổn thương tâm lý sẽ càng khiến các con xa rời sách.

Thực tế, việc phụ huynh áp đặt việc đọc sách theo kiểu lý trí rất dễ khiến trẻ sinh ra tâm lý tự vệ, tìm cách đối phó. Phụ huynh chưa thật sự hiểu con cần gì. Trẻ cũng chưa được lắng nghe con muốn đọc gì. Đến khi con vì cái sợ mà chịu ngồi đọc sách thì cha mẹ cũng không biết cách để truyền đam mê cho con. Theo đó, nhiều phụ huynh đang chọn cách cùng con đọc vanh vách những gì sách viết. Thay vì làm như vậy, bố mẹ có thể nghĩ ra nhiều cách để tương tác với con. Chẳng hạn, cả gia đình có thể thay vai nhau đọc lời thoại nhân vật, biểu lộ cảm xúc của lời thoại một cách sinh động...

Một đề xuất khác được anh Thành đưa ra là cha mẹ cần nắm rõ cuốn sách nào tốt cho con mình. Không phải đứa trẻ nào cũng có sở thích đọc sách giống nhau. Cha mẹ bên cạnh việc tạo cho mình thói quen đọc sách thì cũng cần cùng đọc sách thiếu nhi để hiểu hơn về thế giới trẻ thơ và từ đó cùng con lựa chọn sách phù hợp. Mỗi đứa trẻ là một tính cách và sở thích khác nhau. Cha mẹ cần hiểu con, tạo điều kiện cho con tự mình được lựa chọn những cuốn sách yêu thích... Hãy lựa sách thật kỹ trước khi mua cho con để cân bằng giữa sở thích đọc sách và những điều con cần phải đọc.

ĐÌNH TOÁN