Có nhận diện đầy đủ mới tạo đà phát triển

VHO - Công nghiệp văn hóa (CNVH) được xác định là phần quan trọng, bền vững đóng góp vào sự phát triển kinh tế, xã hội của TP.HCM. Theo mục tiêu của Đề án phát triển ngành công nghiệp văn hóa TP.HCM đến năm 2030, dự kiến doanh thu của 8 ngành công nghiệp văn hóa vào khoảng 148.000 tỉ đồng. Thế nhưng, nhiều chuyên gia cho rằng, nếu không nhận diện đúng thế mạnh, đầu tư và phát triển không đúng hướng, TP khó đạt được mục tiêu đề ra.

 Liên hoan âm nhạc quốc tế Hò Dô tại TP.HCM thu hút hàng trăm khán giả đến theo dõi trực tiếp

Tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2023 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2024 của ngành VHTT vừa diễn ra, Sở VHTT TP.HCM cho biết đã tham mưu UBND TP ban hành Quyết định số 4853/QĐ-UBND về phê duyệt Đề án phát triển ngành CNVH TP.HCM đến năm 2030. Phó Giám đốc Sở VHTT TP.HCM Võ Trọng Nam cho biết, theo mục tiêu của đề án, dự kiến doanh thu của 8 ngành CNVH (gồm: Điện ảnh, Nghệ thuật biểu diễn, Mỹ thuật, Nhiếp ảnh, Triển lãm, Quảng cáo, Du lịch văn hóa, Thời trang) sẽ đóng góp vào tăng trưởng kinh tế, xã hội của TP khoảng 148.000 tỉ đồng (đến năm 2025 là 53.200 tỉ đồng, đóng góp 5,7% GRDP của TP; đến năm 2030 là 94.800 tỉ đồng, đóng góp 7-8% GRDP). Đây là cơ hội để ngành CNVH TP xây dựng các sản phẩm văn hóa chủ lực, khai thác hiệu quả tiềm năng kinh tế của văn hóa, thúc đẩy sự sáng tạo, đổi mới và gia tăng sức cạnh tranh trong hội nhập kinh tế quốc tế.

Theo nhiều chuyên gia, với nguồn tài nguyên văn hóa đa dạng và phong phú, TP.HCM là nơi quy tụ đông đảo nguồn nhân lực sáng tạo và biểu diễn nghệ thuật, có khả năng kết nối nhanh sự sáng tạo, phát triển CNVH của thế giới để tiếp thu một cách có chọn lọc và làm giàu văn hóa nơi đây. Ngoài ra, TP.HCM cũng là địa phương có thị trường nội địa rộng lớn, dân số trẻ, đây là lớp công chúng có khuynh hướng tiêu dùng văn hóa mạnh và là đối tượng tiềm năng của các ngành CNVH. Những năm gần đây, tại TP.HCM, sự tập trung phát triển CNVH rất được chính quyền các cấp, Sở, Ban, ngành quan tâm đầu tư. Không chỉ nâng cao nhận thức về vị trí và vai trò quan trọng của các ngành CNVH trong sự phát triển kinh tế, xã hội, TP còn đặt ra những thách thức cụ thể, nghiên cứu những tiềm năng có thể khai thác.

Bàn về câu chuyện phát huy vai trò của đơn vị nghệ thuật công lập trong phát triển ngành CNVH, đại diện Trung tâm Ca nhạc nhẹ TP.HCM cho biết các đơn vị nghệ thuật công lập tại TP gần như đã nhận diện đầy đủ những tiềm năng, thế mạnh có thể phát triển các ngành CNVH. Bên cạnh những hạn chế, thách thức cần phải đối mặt, tiếp tục khắc phục để tham mưu việc tổ chức thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ và các giải pháp phát triển các ngành CNVH. Từ đó kỳ vọng sẽ có cơ hội góp phần làm cho TP trở thành một trung tâm văn hóa, nghệ thuật quốc tế.

Là cơ quan quản lý, trên thực tế, Sở VHTT TP.HCM đã thể hiện tốt vai trò chỉ đạo, thực hiện thành công nhiều sản phẩm CNVH đã minh chứng như Liên hoan âm nhạc quốc tế Hò Dô thường niên. Chương trình đã được định hình cho thương hiệu sản phẩm CNVH nổi tiếng của TP mang tầm quốc tế. Theo số liệu thống kê, ngoài các đêm nhạc hưởng ứng, trước sự kiện chính thức, chương trình Hò Dô đã được hàng chục triệu người theo dõi online và hàng trăm ngàn người đến để theo dõi trực tiếp, tạo ra một lễ hội âm nhạc tưng bừng, không gian nghệ thuật lành mạnh, đặc sắc cho khán giả, nhất là các bạn trẻ.

Tuy nhiên, nhiều nhà quản lý văn hóa cũng cho rằng, bên cạnh kết quả đạt được, ngành CNVH TP.HCM vẫn chưa phát triển như mong đợi, chưa tương xứng với thế mạnh và tiềm năng, chưa khai thác và phát huy tốt tài nguyên văn hóa sẵn có. Theo giới chuyên gia, trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự phát triển của các quốc gia ngày càng ảnh hưởng lẫn nhau, ngành CNVH chính là một tài sản chiến lược trong chính sách ngoại giao, hợp tác quốc tế và giúp củng cố tính độc đáo của mỗi quốc gia; đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy bản sắc văn hóa tiên tiến và giá trị thời đại hơn cho mỗi quốc gia. Để đạt được các mục tiêu, chỉ tiêu đề ra, ngoài sự đóng góp của các đơn vị nghệ thuật, các văn nghệ sĩ, những nhà phát triển CNVH, cần có sự chung tay góp sức, đầu tư từ các cơ quan hữu quan, ngành VHTT thành phố nhằm tạo đòn bẩy, động lực.

Ông Lê Hồng Sơn, Giám đốc Trung tâm Ca nhạc nhẹ TP.HCM cho rằng, để phát triển CNVH cần có sự hỗ trợ, khuyến khích đầu tư tổ chức thực hiện các công trình, dự án trọng điểm của ngành văn hóa; hỗ trợ công trình tác phẩm có giá trị và tính sáng tạo cao, kế hoạch phát triển nghệ thuật truyền thống dân tộc. Đồng thời, TP cần đẩy mạnh đầu tư xây dựng các thiết chế văn hóa hiện đại, tạo động lực cho ngành CNVH phát triển. Từng bước hình thành cộng đồng người tiêu dùng sản phẩm, dịch vụ văn hóa thông qua hoạt động quảng bá, nâng cao khả năng tiếp cận, sử dụng các sản phẩm, dịch vụ văn hóa của công chúng. “Cần xúc tiến nhanh hơn về việc thành lập Trung tâm Phát triển CNVH để kết nối, xây dựng và tổ chức thực hiện các đề án, dự án, chương trình, thực hiện tốt chức năng hỗ trợ, kết nối, quy tụ nguồn lực, phát huy giá trị sáng tạo, mở rộng thị trường… nhằm phát triển các ngành CNVH thành ngành kinh tế quan trọng đóng góp tích cực vào phát triển xã hội và tăng trưởng kinh tế trên địa bàn TP”, ông Sơn nhấn mạnh.

Ngoài ra, TP cần chú trọng bảo tồn và phát huy di sản văn hóa, hình thành các sản phẩm du lịch văn hóa, lịch sử mang tính đặc thù. Song song đó cần thiết quan tâm phát triển CNVH TP theo hướng hài hòa giữa kinh tế và văn hóa; bảo đảm yếu tố văn hóa và con người trong phát triển kinh tế. Xây dựng và phát triển CNVH thích ứng với xu thế phát triển của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 và các công nghệ mới, hiện đại. 

THÙY TRANG