Bức tranh đa sắc trên mảnh đất biên cương

VHO - Việc triển khai có hiệu quả Dự án 6 về “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch”, những nét văn hóa truyền thống độc đáo của người Si La tại Lai Châu đã và đang được bảo tồn và phát huy hiệu quả, góp phần tạo nên bức tranh văn hóa đa sắc màu trên mảnh đất biên cương của Tổ quốc, tạo ấn tượng sâu sắc đối với du khách.

 Người Si La luôn ý thức bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa của dân tộc mình

 Người Si La có tín ngưỡng và các lễ hội song hành cùng nhau, mang tính cộng đồng, tạo nên sắc thái độc đáo và phong phú trong đời sống văn hóa tinh thần của dân tộc và ẩn chứa giá trị nhân văn sâu sắc. Trong tín ngưỡng văn hóa của người Si La, không thể không nhắc đến các tập tục như: Thờ cúng tổ tiên, Tết năm mới, Lễ cơm mới, Lễ cúng bản, Lễ gieo hạt tượng trưng… Trong đó, Lễ cúng bản là lễ cúng quan trọng nhất trong năm, được đồng bào tổ chức trước các vụ sản xuất để cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng xanh tốt.

Trang phục của phụ nữ Si La mang nét đẹp riêng và nổi bật. Đồng bào trồng cây bông vải lấy sợi se thành chỉ rồi nhuộm theo cách truyền thống để tạo sắc màu tự nhiên, sau đó dệt nên những bộ trang phục của mình. Nhằm tô thêm vẻ đẹp cho váy, áo, các thiếu nữ Si La sử dụng những chuỗi hạt cườm nhiều màu sắc, vòng trang sức gắn bạc, đồng, thân áo, váy và ống tay áo trang trí hoa văn theo bố cục hình học.

Thời gian qua, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và chính quyền địa phương, đồng bào Si La từng bước phát triển kinh tế, xóa bỏ những hủ tục lạc hậu, phát huy và giữ gìn những nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc mình. Để bảo tồn và phát huy văn hóa các dân tộc, tỉnh Lai Châu đã phân bổ 72,8 tỉ đồng từ nguồn kinh phí sự nghiệp và gần 140 tỉ đồng từ nguồn đầu tư công trung hạn cho lĩnh vực văn hóa. Đồng thời, lồng ghép nguồn kinh phí từ các chương trình mục tiêu quốc gia như: Chương trình xây dựng nông thôn mới; Chương trình mục tiêu quốc gia 1719, giai đoạn I: 2021-2025, tỉnh đã huy động được 57,5 tỉ đồng để đầu tư, phát triển cho lĩnh vực bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa. Từ nguồn vốn hỗ trợ, tỉnh Lai Châu đã chú trọng triển khai hiệu quả các câu lạc bộ bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc trong trường học, 100% các nhà trường duy trì, phát triển các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao, xây dựng không gian văn hóa các dân tộc tiêu biểu, 45 trường học thành lập các câu lạc bảo tồn văn hóa các dân tộc.

 Văn nghệ trong Lễ Mừng cơm mới của đồng bào Si La

Thực hiện công tác chuyên môn, Sở VHTTDL Lai Châu tăng cường nguồn lực và phương tiện cho hoạt động bảo tồn văn hóa vật thể và phi vật thể dân tộc Si La như phục dựng các loại hình văn hóa đang đứng trước nguy cơ mai một, thất truyền; biên soạn, dịch thuật, phân loại lưu giữ ngữ văn truyền miệng, tri thức dân gian; hỗ trợ kinh phí để đồng bào Si La tham gia các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch, góp phần để cộng đồng người Si La phát huy vai trò chủ thể, là nhân tố quan trọng nhất trong quá trình gìn giữ những phong tục tập quán tốt đẹp phù hợp với sự phát triển chung của xã hội.

Nhằm bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Si La, Sở VHTTDL tỉnh Lai Châu còn phối hợp với UBND huyện Mường Tè tổ chức trình diễn, tái hiện nghệ thuật trình diễn dân gian, ngữ văn dân gian dân tộc Si La tại xã Can Hồ. Đây là dịp để các nghệ nhân, hạt nhân văn nghệ quần chúng dân tộc Si La gặp gỡ, giao lưu, trao đổi học tập kinh nghiệm, cùng nhau thể hiện những lời ca, tiếng hát, điệu múa mang đậm bản sắc văn hóa của dân tộc. Đồng thời, giúp bà con nâng cao ý thức, trách nhiệm trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc, gắn với phát triển du lịch trên địa bàn. 

 MINH HOÀNG