Làng quất cảnh Hội An rộn ràng vụ Tết

VH- Hơn một tháng qua không khí ở các làng quất Thanh Hà, Cẩm Hà (TP Hội An, Quảng Nam) luôn bận rộn, nhộn nhịp chuẩn bị cho vụ Tết. Nhà vườn thì lo chăm sóc, tỉa tót. Thương lái luôn tìm đến khảo sát, đặt cọc và hứa hẹn một mùa quất bội thu.

Anh Trần Văn Tuấn (thôn Bầu Ốc Thượng, xã Cẩm Hà) cho biết, từ hơn 3 tháng nay, gia đình anh tập trung hết nhân lực, thời gian để chạy đua vụ Tết Nguyên đán sắp đến. Các thành viên trong gia đình chia nhau từng phần việc như tưới cây, nhặt lá, coi ngó sâu bệnh, tỉa tốt cành, chăm sóc quả.

 Các nhà vườn ở Cẩm Hà, Thanh Hà rộn ràng chăm sóc quất Tết

Được mùa nhưng vẫn lo ngay ngáy

“Nhà tôi lớn bé già trẻ có đến hơn 10 người, ngày nào cũng bắt đầu từ 5 giờ sáng đến tối mịt vẫn không hết việc. Mọi nhân lực, công sức gần như đổ hết vào việc chăm sóc vườn quất với hơn 500 chậu quất cảnh lớn và gần 2.500 chậu nhỏ”, anh Tuấn chia sẻ. Theo anh Tuấn, năm nay thời tiết lạnh muộn và rét hơn mọi năm, nhưng nhìn chung ít bão lớn nên cây cành quất ít hư hại, sâu bệnh, hứa hẹn sẽ cho dáng quất và quả quất đẹp.

Đến thời điểm này, các thương lái ở các tỉnh, thành lân cận như Quảng Ngãi, Gia Lai, Phú Yên, Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng… cũng đã đến khảo sát và đặt mua khoảng hơn 70% số lượng quất của các nhà vườn. Giá cả nhìn chung khá ổn định, có nhỉnh hơn so với mọi năm. Giá bán quất chậu lớn tại vườn thời điểm này dao động vào khoảng từ 500.000 - 2 triệu đồng/chậu; quất chậu mini vào khoảng 70.000-80.000 đồng/chậu. Nếu cho thuê thì giá sẽ khoảng 3,5 - 4 triệu đồng/chậu trong thời gian khoảng 20 ngày trước và sau Tết. Số lượng quất còn lại các nhà vườn hy vọng sẽ bán cho khách hàng đến mua trực tiếp tại vườn hoặc tại các điểm, chợ hoa cây cảnh ở khu vực vào những ngày cận Tết.

Dù đến thời điểm này quất Tết ở Hội An đã bắt đầu được các tư nhân, thương lái tìm mua, đặt cọc. Các nhà vườn cũng đã bắt đầu khuôn đỡ, sắp xếp các chậu quất ra hai bên vệ đường ở những khu vực trung tâm để các thương lái, người mua đến khảo sát, ngắm nghía. Qua khảo sát đã có khoảng 70-80% lượng quất cảnh ở các nhà vườn được đặt cọc với mức 10% giá tiền. Thế nhưng các nhà vườn ở làng quất Thanh Hà, Cẩm Hà vẫn đang phấp phỏng trước thông tin diễn biến thời tiết những ngày đến dự báo là có rét đậm, rét hại, thất thường vì sợ ảnh hưởng đến chất lượng, màu sắc của quả quất, làm giảm giá xuống.

Ông Bùi Công Danh (khối Bàu Súng, phường Thanh Hà) cho biết, thông thường vào khoảng 2 tháng trước Tết, các thương lái sẽ đến các nhà vườn để khảo sát và đặt cọc để mua sỉ hoặc thuê những cây quất thế đẹp. Theo ông Danh, năm nay nhà ông có khoảng gần 500 chậu quất, phần lớn là quất thế, cây lớn. Thương lái đã đặt cọc mua gần hết, giá cả cũng nhỉnh hơn so với năm trước. Tuy nhiên, ông vẫn đang thấp thỏm vì lo sợ mưa gió những ngày cuối năm thấy thường sẽ làm cây ngã, gãy, mất dáng đẹp, hoặc có thể gây ra nấm, vàng cây, rụng lá thì sẽ bị đẩy giá xuống hoặc có thể bị hủy nếu không đáp ứng được yêu cầu hợp đồng thì sẽ bị tư thương ép giá khi đến ngày giao cây. “Nhiều vùng hoa, cây cảnh khác cũng thấp thỏm, phấp phỏng y như người trồng quất chúng tôi, chăm hoa mà cứ như chăm con mọn, sợ trái gió trở trời. Ngày nào cũng ra vườn chăm sóc, khấn trời đất sao cho cây đẹp, trái chín đều và ra lộc đúng dịp Tết”, ông Danh tâm sự.

 Chế biến các món mứt từ quả quất

Thực tế, nhiều năm qua cây quất đã mang lại hiệu quả kinh tế cao cho nhiều hộ dân ở xã Cẩm Hà và phường Thanh Hà. Nhiều hộ dân đã chuyển từ trồng hoa sang trồng quất. Tuy nhiên nghề trồng quất hiện cũng đối diện với nhiều vấn đề khó khăn như giống thoái hóa, nguồn đất vào chậu khó khăn vì lượng đất vào chậu rất lớn. Thời tiết diễn biến khó lường khiến tình hình dịch bệnh phức tạp. Năm nay khoảng 20 - 30% diện tích quất bị hư hại như bị nấm, gốc lay do thời tiết, mưa gió gây ra. Riêng đợt mưa lũ cuối năm 2017 khiến hàng nghìn chậu quất bị ngập úng.

Liệu có hơn hẳn mấy năm qua

Theo quan niệm của người xưa, ngày Tết Nguyên đán nếu chưng một cây quất cảnh lá xanh, quả trĩu vàng chính là thể hiện mong ước về một năm mới nhiều may mắn, tài lộc và sự sum vầy, viên mãn trong mỗi gia đình. Nghệ nhân Mai Công Sành (thôn Cửa Suối, Cẩm Hà) cho biết, việc lựa chọn một cây quất cảnh để trong nhà rất công phu, phụ thuộc ở thế cây, độ chín của quả, tinh thần mà cây mang lại và cả các yếu tố về phong thủy. Mỗi chậu quất cảnh có thế đẹp, sung mãn có thể bán với giá 20-30 triệu đồng/cây. Sở dĩ quất ở Cẩm Hà, Thanh Hà được các nơi ưa chuộng vì cây quất cảnh ở đây phát triển tự nhiên, không uốn ép nên thế cây rất lạ, mạnh khỏe, mỗi cây một dáng thế khác nhau, không trùng lắp. Quất cảnh Cẩm Hà, Thanh Hà thường cho trái to, bóng, lá xanh, trái đến thời điểm chín đều nên người mua ưa thích vì mang lại may mắn, sung mãn, tài lộc cho gia chủ. Từ đầu năm, các nhà vườn đã đưa cây quất con vào chậu để chăm sóc nên rễ phát triển rất ổn định, có thể chưng đến tháng 4 âm lịch sang năm cũng không bị suy.

Tại phường Thanh Hà, hiện có khoảng 200 hộ dân trồng quất phục vụ thị trường Tết với 22.000 chậu, ngoài ra còn có hơn 60.000 gốc quất giống được trồng trên đất. Ông Nguyễn Văn Tú, Chủ tịch UBND phường Thanh Hà, TP Hội An cho biết, địa phương đã phối hợp với Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh Quảng Nam và các cơ quan chức năng hướng dẫn các hộ trồng quất chú trọng công tác phòng ngừa bệnh trên rễ cây quất, đặc biệt chú ý đến hiện tượng phát sinh nấm trên quất cảnh do thời tiết lạnh, mưa kéo dài. Tổ chức tập huấn, phổ biến kỹ thuật phòng chống sâu bệnh, các loại nấm.

Còn tại Cẩm Hà, theo ông Mai Kim Phương, Chủ tịch UBND xã thì hiện toàn xã có khoảng 65 ha trồng quất với gần 400 hộ dân tại 6/7 thôn tham gia trồng quất. Năm 2016, nguồn thu từquất ước khoảng 32,5 tỉ đồng. Dự kiến, tổng nguồn thu từ quất tết năm nay đạt gần 33 tỉ đồng, thị trường chủyếu làcác tỉnh miền Trung - Tây Nguyên. Năm nay một số thương lái từ Nha Trang, Bà Rịa - Vũng Tàu cũng đã ra đặt mua hàng. Ước tính mỗi năm địa phương xuất đi hơn 50 nghìn chậu quất. Trong những năm tới địa phương sẽ tập trung định hướng cho nông dân trồng cây quất thật sự có chất lượng, tính kỹ thuật cao, đáp ứng thị hiếu người tiêu dùng.

Khánh Chi