Vai trò của “nhạc trưởng”
VHO - Vì sao người dân, đặc biệt là giới trẻ đổ xô đi xem các chương trình nghệ thuật quốc gia (Concert Quốc gia), phim về đề tài chiến tranh, cách mạng và vai trò của Bộ VHTTDL? Tinh thần yêu nước của người Việt Nam ở thời nào cũng có, không chỉ qua sự kiện A80 mà từ xa xưa, cha ông ta đã luôn biết cách biến tình yêu quê hương đất nước thành sức mạnh đoàn kết, thành động lực để dựng nước và giữ nước.

Nhưng có một điều đặc biệt, trong bối cảnh hôm nay, tinh thần yêu nước ấy lại được thể hiện thông qua các chương trình nghệ thuật, nhiều sự kiện văn hóa mang tầm quốc gia, nhiều tác phẩm điện ảnh, sân khấu, âm nhạc... Đây thực sự là điều ít có tiền lệ trong lịch sử.
Vậy xuất phát từ đâu và sự định hướng, vai trò tiên phong của Bộ VHTTDL trong công tác quản lý nhà nước về công nghiệp văn hóa: Vừa là cơ quan hoạch định chính sách, vừa là lực lượng tổ chức, dẫn dắt, tạo điều kiện để các hoạt động văn hóa, nghệ thuật phát triển mạnh mẽ, góp phần đưa tinh thần yêu nước trở thành mạch nguồn chảy xuyên suốt trong đời sống xã hội hiện đại có phải là yếu tố quan trọng?
Trước hết, phải công nhận rằng, người dân, đặc biệt là giới trẻ ngày nay đã và đang đổ xô đi xem các chương trình nghệ thuật quốc gia (Concert Quốc gia), hay những bộ phim lấy đề tài chiến tranh, cách mạng, lịch sử dân tộc. Điều đó cho thấy tinh thần yêu nước không còn chỉ nằm ở những trang sử vàng hay ký ức của thế hệ đi trước, mà đã trở thành một nhu cầu tinh thần hiện hữu, gắn bó mật thiết với đời sống đương đại.
Qua nghệ thuật, người dân, đặc biệt là giới trẻ tìm thấy niềm tự hào, sự đồng cảm và trách nhiệm với Tổ quốc, đồng thời khẳng định rằng văn hóa, nghệ thuật và công nghiệp sáng tạo chính là “cầu nối” lan tỏa tình yêu nước một cách tự nhiên, hiện đại và bền vững.
Mặt khác, có thể thấy đời sống vật chất ngày càng được nâng cao đã kéo theo nhu cầu hưởng thụ các giá trị tinh thần ngày càng lớn. Người dân không chỉ muốn “ăn no, mặc ấm” mà còn hướng tới “ăn ngon, mặc đẹp” và tìm kiếm sự cân bằng trong đời sống văn hóa, tinh thần. Nghệ thuật, với sức lan tỏa mạnh mẽ, trở thành lựa chọn hàng đầu để họ thư giãn, học hỏi và kết nối cộng đồng.
Đó là những nhu cầu xuất phát từ tự thân họ, không ai ép buộc, nó xuất phát từ khát vọng được sống trong một môi trường văn hóa lành mạnh, phong phú và hiện đại. Chính sự lựa chọn ấy đã góp phần hình thành nên một thị trường công nghiệp văn hóa năng động, nơi khán giả là trung tâm, còn nghệ thuật trở thành “nhịp cầu” nuôi dưỡng tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc và ý thức trách nhiệm xã hội trong mỗi cá nhân.
Sự quan tâm của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các cấp, các ngành, các tổ chức, cá nhân trong thời gian qua đã tạo nên một động lực to lớn cho sự phát triển của các lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật và công nghiệp sáng tạo. Từ việc ban hành các nghị quyết, chiến lược, đến việc dành nguồn lực đầu tư cho những chương trình, sự kiện văn hóa - nghệ thuật có tầm vóc quốc gia, tất cả đều cho thấy sự nhìn nhận đúng đắn về vai trò đặc biệt quan trọng của văn hóa trong đời sống xã hội.
Chúng ta đều phải công nhận rằng các chương trình nghệ thuật quốc gia hiện nay không còn mang tính trình diễn đơn thuần mà đã được đầu tư kỹ lưỡng cả về nội dung và hình thức. Nhiều chương trình biết cách kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại: Nhạc dân tộc được phối khí với nhạc điện tử, múa dân gian hòa quyện cùng công nghệ ánh sáng, hình ảnh 3D mapping, truyền cảm hứng... Chính sự đổi mới này khiến nghệ thuật trở nên gần gũi hơn, phù hợp hơn với thị hiếu thẩm mỹ của giới trẻ.
Đồng thời, việc tham dự những sự kiện lớn cũng mang lại cho họ cảm giác tự hào dân tộc, niềm hứng khởi khi được đồng hành trong các khoảnh khắc mang tính cộng đồng.
Trong quá trình này, Bộ VHTTDL với vai trò tham mưu xây dựng và thực thi chính sách, chiến lược phát triển, xúc tiến đầu tư, đào tạo nguồn nhân lực, hỗ trợ hạ tầng, và định hướng phát triển các sản phẩm, dịch vụ văn hóa đa dạng, có khả năng cạnh tranh cao trên thị trường trong nước và quốc tế, Bộ chính là cơ quan “nhạc trưởng” trong việc dẫn dắt sự phát triển của công nghiệp văn hóa Việt Nam. Không chỉ dừng lại ở việc ban hành cơ chế, chính sách, Bộ còn “tạo nhịp” để tạo lập môi trường thuận lợi cho các chủ thể sáng tạo, doanh nghiệp và cộng đồng nghệ sĩ phát huy tài năng, cống hiến cho xã hội.
Qua đó, các sản phẩm văn hóa, nghệ thuật không chỉ góp phần thỏa mãn nhu cầu tinh thần ngày càng cao của nhân dân, mà còn trở thành phương tiện lan tỏa tinh thần yêu nước, quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam ra thế giới, đồng thời đóng góp thiết thực cho tăng trưởng kinh tế và nâng cao vị thế quốc gia trong hội nhập quốc tế. Tóm lại, việc người dân, đặc biệt là giới trẻ, đổ xô đi xem các chương trình nghệ thuật quốc gia không chỉ xuất phát từ nhu cầu tinh thần ngày càng cao, mà còn cho thấy sự hấp dẫn, tính chuyên nghiệp và sức lan tỏa của những sự kiện này.
Quan trọng hơn, nó phản ánh sự quan tâm sâu sắc của lãnh đạo Đảng, Nhà nước và vai trò của Bộ VHTTDL trong việc định hướng, tổ chức và phát triển các hoạt động văn hóa, nghệ thuật gắn với công nghiệp văn hóa. Qua đó, Bộ không chỉ góp phần khơi dậy tinh thần yêu nước, bồi đắp niềm tự hào dân tộc trong nhân dân, mà còn biến văn hóa, nghệ thuật thành động lực phát triển bền vững, vừa phục vụ đời sống tinh thần của người dân, vừa quảng bá hình ảnh đất nước Việt Nam ra thế giới.