Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự

VHO - Với 429/439 đại biểu tán thành, đạt tỷ lệ 89,75%, sáng 25.6, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự.

Đây là dấu mốc quan trọng trong tiến trình hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam, thể hiện tinh thần thượng tôn pháp luật, bảo vệ quyền con người, đồng thời đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong công cuộc phòng, chống tội phạm và xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.

Đồng bộ với quá trình xây dựng Nhà nước pháp quyền

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự lần này được xây dựng với mục tiêu tiếp tục thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng về công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm trong điều kiện phát triển và hội nhập sâu rộng, gắn với yêu cầu xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới.

Bên cạnh việc bảo đảm tính nghiêm minh, răn đe trong xử lý hành vi vi phạm, Bộ luật cũng cụ thể hóa tinh thần nhân đạo, khoan hồng của pháp luật, khẳng định bản chất nhân văn của nền pháp lý nước nhà. Bộ luật hướng tới bảo vệ chế độ, quyền con người, quyền công dân, quyền và lợi ích hợp pháp của Nhà nước, tổ chức và cá nhân; đồng thời góp phần duy trì trật tự, an toàn xã hội, thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Đáng chú ý, trong lần sửa đổi này, các quy định của Bộ luật đã được điều chỉnh để đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất với các quy định của Hiến pháp năm 2013 và phù hợp với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Điều này thể hiện quyết tâm mạnh mẽ trong việc hiện thực hóa quyền con người, quyền công dân, đồng thời nâng cao vị thế và trách nhiệm pháp lý của Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hóa.

Tháo gỡ vướng mắc, nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật

Việc sửa đổi, bổ sung các quy định của Bộ luật Hình sự cũng nhằm giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc từ thực tiễn thi hành Bộ luật Hình sự năm 2015. Các nội dung sửa đổi tập trung vào những vấn đề cấp bách, đã rõ và nhận được sự chỉ đạo thống nhất từ cấp có thẩm quyền, nhằm kịp thời phục vụ nhiệm vụ chính trị trong tình hình mới.

Trong quá trình xây dựng, Ban soạn thảo đã tham khảo có chọn lọc kinh nghiệm lập pháp của nhiều quốc gia trên thế giới, bảo đảm sự phù hợp với điều kiện thực tế tại Việt Nam. Các quy định mới được xây dựng trên cơ sở khoa học, có tính kế thừa và khả thi cao, đồng thời minh bạch hóa nhiều nội dung nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện trong thực tế.

Hồ sơ dự án Luật được Bộ Công an xây dựng đúng quy trình, thủ tục theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Bộ Công an đã chủ trì phối hợp với các bộ, ngành liên quan và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương để tổng kết toàn diện việc thực hiện Bộ luật hiện hành, đồng thời tổ chức lấy ý kiến của các cơ quan chuyên môn và các cấp có thẩm quyền về những vấn đề lớn cần sửa đổi.

Ngày 9.4.2024, Bộ Tư pháp đã có Báo cáo thẩm định số 124/BCTĐ-BTP đối với hồ sơ dự án Luật. Trên cơ sở đó, ngày 10.4.2025, Bộ Công an có Báo cáo số 926/BC-BCA giải trình, tiếp thu ý kiến thẩm định. Đến ngày 13.4.2025, Chính phủ tổ chức họp chuyên đề, thống nhất giao Bộ trưởng Bộ Công an thay mặt Chính phủ ký Tờ trình trình Quốc hội (theo Nghị quyết số 88/NQ-CP ngày 15.4.2025).

Ủy ban Thường vụ Quốc hội sau đó đã có Thông báo số 1524/TB-VPQH ngày 11.5.2025 kết luận về dự án Luật, mở đường cho quá trình thảo luận, hoàn thiện, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội tại kỳ họp thứ 9. 

Sau quá trình thảo luận kỹ lưỡng, phản biện sôi nổi và tiếp thu các ý kiến đóng góp mang tính xây dựng, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự đã chính thức được thông qua trong phiên họp sáng 25.6.2025.

Bộ luật sẽ có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1.7.2025, mở ra giai đoạn mới trong công tác lập pháp hình sự của Việt Nam, góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật, xây dựng môi trường sống an toàn, lành mạnh, công bằng cho mọi công dân, đồng thời thể hiện tinh thần cải cách tư pháp mạnh mẽ, chủ động và hội nhập quốc tế.

Với việc thông qua Luật lần này, Quốc hội đã một lần nữa khẳng định quyết tâm chính trị trong việc hoàn thiện thể chế pháp luật, lấy con người làm trung tâm, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Đây là bước tiến cần thiết để pháp luật tiếp tục đồng hành cùng sự phát triển bền vững của đất nước trong kỷ nguyên hội nhập và đổi mới toàn diện.