Lần đầu tổ chức Hội nghị trực tuyến chuyên đề về văn hóa - giáo dục trong khuôn khổ AIPA: Bộ VHTTDL Việt Nam đề xuất hình thành tổ chức Hiệp hội Bảo tàng các nước ASEAN

VHO- Phát biểu khai mạc Hội nghị trực tuyến “Đối tác nghị viện về hợp tác giáo dục, văn hóa vì sự phát triển bền vững (AIPA-ECC)” tổ chức vào chiều 30.7 tại Nhà Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nhấn mạnh, trong sự phát triển của mỗi quốc gia, dân tộc nói riêng và sự phát triển của nhân loại nói chung, giáo dục và văn hóa là nền tảng cơ bản thúc đẩy sự tiến bộ và phát triển bền vững.

 Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển chủ trì hội nghị

Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho biết, Hội nghị lần này là sáng kiến của nước chủ nhà Việt Nam, Chủ tịch AIPA 2020 với mong muốn các nghị viện thành viên, các đối tác cùng nhau thảo luận về cơ chế hợp tác liên nghị viện AIPA trong các lĩnh vực giáo dục và văn hóa nhằm thực hiện Chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc, qua đó góp phần duy trì bản sắc văn hóa ASEAN, xây dựng cộng đồng ASEAN phồn vinh, thịnh vượng và phát triển bền vững.

Cùng chia sẻ kinh nghiệm về hợp tác giáo dục và văn hóa

“Trong sự phát triển của mỗi quốc gia, dân tộc nói riêng và sự phát triển của nhân loại nói chung, giáo dục và văn hóa là nền tảng cơ bản thúc đẩy sự tiến bộ và phát triển bền vững. Trong những năm qua, hợp tác giáo dục và văn hóa giữa các nước ASEAN ngày càng được tăng cường và thúc đẩy, đạt nhiều kết quả đáng khích lệ. Tuy nhiên vấn đề giáo dục trong khối ASEAN hiện vẫn gặp một số trở ngại như khoảng cách về giáo dục giữa các nước thành viên vẫn còn khá lớn về chất lượng, trình độ quản lý, ngân sách dành cho giáo dục; thiếu tính kết nối giữa các hệ thống đào tạo khác nhau, việc công nhận bằng cấp của nhau và quốc tế hoá bằng cấp trong khu vực.

Bên cạnh đó, việc bảo tồn các di sản văn hóa trong ASEAN cũng phải đối mặt với nhiều thách thức do biến đổi khí hậu, thiên tai, ô nhiễm và hệ quả của việc khai thác du lịch quá mức”, Phó Chủ tịch Phùng Quốc Hiển nói và mong muốn qua Hội nghị lần này các nghị viện thành viên chia sẻ thông tin và kinh nghiệm về hợp tác giáo dục và hợp tác văn hóa. Trong đó, hợp tác văn hóa sẽ là những trao đổi về việc xây dựng hành lang pháp lý, nâng cao ý thức về du lịch có trách nhiệm, bảo tồn và kết nối di sản văn hóa trong khu vực ASEAN để phát triển du lịch bền vững; việc huy động và phát huy nguồn lực cho bảo tồn di sản, bảo vệ bản sắc văn hóa.

Thứ trưởng Tạ Quang Đông phát biểu tại hội nghị

Đại diện cho Đoàn Việt Nam, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban VH, GD, TN, TN&NĐ của Quốc hội Hoàng Thị Hoa đánh giá, trong bước tiến của hội nhập khu vực ASEAN, hướng đến “Một tầm nhìn, Một bản sắc, Một cộng đồng” giáo dục, văn hóa cũng đã có bước tiến đáng kể. Tuy nhiên hiện chúng ta vẫn chưa có khung pháp lý của AIPA để thể chế hoá chính sách về các vấn đề có liên quan về hợp tác văn hóa, giáo dục ASEAN. Công tác bảo tồn và kết nối di sản văn hóa phục vụ mục tiêu phát triển bền vững hiện nay đang gặp phải thách thức khi nhiều di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới đang phải đối mặt không ít ảnh hưởng tiêu cực từ sự biến đổi khí hậu, thách thức giữa phát triển và bảo tồn… rất cần thiết có khung pháp lý hợp tác.

Việt Nam và các nước ASEAN luôn coi trọng nguồn lực cho công tác bảo tồn di sản

Phát biểu tham luận tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông cho biết, đến nay khu vực ASEAN có 37 di sản đã được UNESCO ghi danh, gồm 23 di sản văn hóa, 13 di sản thiên nhiên và 1 di sản văn hóa-thiên nhiên, trong đó Việt Nam có 5 di sản văn hóa, 2 di sản thiên nhiên và 1 di sản văn hóa-thiên nhiên duy nhất của toàn khu vực. Trong công tác bảo tồn di sản văn hóa thời gian qua, các nước ASEAN đã đạt được nhiều kết quả thiết thực thông qua nhiều hình thức hợp tác đa dạng.

Việc kết nối di sản văn hóa khu vực ASEAN với hợp tác phát triển du lịch bền vững được các nước ASEAN đặc biệt đề cao, được thực hiện thông qua sựhợp tác chặt chẽ, hiệu quảcủa các quốc gia thành viên ASEAN cùng sựphối hợp vànguồn lực của nhiều quốc gia, tổchức đối tác khác.“Bên cạnh những kết quả tích cực, công tác bảo tồn và kết nối di sản văn hóa phục vụ mục tiêu phát triển bền vững hiện nay gặp phải thách thức khi nhiều di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới đang phải đối mặt với ảnh hưởng tiêu cực từ sự biến đổi khí hậu, sự phát triển xã hội... Việt Nam và nhiều quốc gia sở hữu di sản thế giới phải đối mặt với thách thức cân bằng giữa phát triển và bảo tồn trong điều kiện phát triển đô thị và công nghiệp ngày càng gia tăng”, Thứ trưởng Tạ Quang Đông nhấn mạnh.

 Toàn cảnh hội nghị

Thứ trưởng cũng cho biết, Việt Nam và các nước ASEAN luôn coi trọng nguồn lực cho công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa. Tuy nhiên, trước bối cảnh phát triển mạnh mẽcủa khoa học công nghệvànhu cầu chuyển đổi sốhiện nay, việc phát huy các tiềm năng du lịch của di sản văn hóa ASEAN không chỉ dừng lại ởphát triển bền vững đểbảo tồn các giátrịcủa di sản, mà còn phải đảm bảo lợi ích kinh tếcủa các quốc gia, cộng đồng. Trong chiến lược phát triển, nguồn lực cho bảo tồn và kết nối di sản văn hóa phục vụ mục tiêu phát triển bền vững được xác định bao gồm nguồn lực con người và nguồn lực kinh tế. Tuy nhiên, các nguồn lực này chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu, tạo ra những thách thức trong phát triển bền vững.

Các nước ASEAN chưa thực sự có đủ điều kiện đầu tư đúng mức cho lĩnh vực này, dẫn đến hiệu quả chưa đạt được như mong đợi của các nước. Nhằm mục đích triển khai có hiệu quả công tác bảo tồn và kết nối di sản văn hóa khu vực ASEAN, Bộ VHTTDL Việt Nam đề xuất một số kiến nghị, giải pháp như tích cực, chủ động tham gia và thực hiện có hiệu quả các điều ước, cam kết quốc tế về bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa của Cộng đồng ASEAN. Đề xuất hình thành tổ chức Hiệp hội Bảo tàng các nước ASEAN, thành viên của Hiệp hội Bảo tàng - ICOM quốc tế, thiết lập mạng lưới hợp tác giữa các nhà nghiên cứu, cán bộ quản lý di sản văn hóa; xây dựng những trung tâm đào tạo về công tác bảo tồn, tôn tạo, tu bổ di sản mang tầm quốc tế…

“Đểkết nối di sản văn hóa khu vực ASEAN, cần cónhững hành động tích cực và chủ động từ các quốc gia thành viên, đồng thời tranh thủ sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế để hình thành mạng lưới kết nối các di sản thế giới ASEAN thông qua phương tiện kỹ thuật, công cụ phù hợp. Bộ VHTTDL cũng kiến nghị Nghị viện các nước thành viên ASEAN xem xét, thông qua khung pháp lý tạo điều kiện thuận lợi để thúc đẩy hơn nữa hợp tác bảo tồn và kết nối di sản văn hóa khu vực ASEAN vì mục tiêu phát triển bền vững”, Thứ trưởng Tạ Quang Đông nhấn mạnh. 

 THU SÂM; ảnh: TRẦN HUẤN