Vụ siêu sao bóng đá Messi xuất hiện trong MV của Jack: Khi ý thức về bản quyền hình ảnh chưa đầy đủ

VHO- Câu chuyện siêu sao bóng đá Lionel Messi xuất hiện trong MV Từ nơi tôi sinh ra của Jack, giọng ca quê Bến Tre đang thu hút sự quan tâm của dư luận. Việc thông tin mập mờ về cách mời Messi tham gia MV khiến công chúng bất bình; bên cạnh đó, nhiều người đặt câu hỏi: “Có hay không việc Jack bất chấp vấn đề bản quyền hình ảnh để hưởng lợi từ tên tuổi của siêu sao bóng đá thế giới?”.

 MV “Từ nơi tôi sinh ra” của Jack

 Trước đó, anh này từng lên tiếng khi thực hiện dự án, rằng: “Ê kíp sản xuất đã xin phép phía cầu thủ, cam kết không đặt yếu tố thương mại vào sản phẩm”. Nhưng câu chuyện trở nên ầm ĩ khi phía đối tác đưa Jack đi gặp Messi cho hay, “không có chuyện Messi đồng ý đóng MV cùng Jack”.

Không hề có thỏa thuận?

MV Từ nơi tôi sinh ra hiện lọt top 1 trending YouTube Việt Nam nhưng lại đang bị dư luận phản ứng gay gắt. Trong MV có xuất hiện phân cảnh cậu bé đam mê đá bóng từ nhỏ đã hoàn thành ước mơ gặp Messi ngoài đời thật khi trưởng thành; Messi đã trò chuyện và ôm Jack (nhưng chỉ xuất hiện vài giây ngắn ngủi).

Được biết, “cơ duyên” giúp Jack được gặp Messi là thông qua doanh nhân Phạm Ngọc Quốc Cường. Hai bên đã thỏa thuận hình ảnh và video với Messi chỉ để “giữ làm kỷ niệm” và có thể đăng Facebook. Nguồn cơn bắt đầu từ đây, khi Jack bị cho là không tuân theo thỏa thuận, làm MV và tổ chức họp báo.

Sau khi MV được phát hành, doanh nhân Quốc Cường đã lên tiếng trên trang cá nhân: “Ngay lúc Jack hỏi liệu có được dùng hình ảnh đưa vào MV không, tôi đã nói rất rõ: Em nghĩ bao nhiêu tiền mà đòi mời Messi đóng MV? Mà kể cả có tiền chưa chắc mời được. Nhưng vì muốn giúp bạn ấy nên mình vẫn hỏi anh em bạn bè. Họ đều cho biết là không ai dám nói với Messi. Nhưng nếu làm như phim tài liệu để lưu giữ và hoàn toàn không có chuyện thương mại hay kiếm tiền từ sản phẩm đó thì không vấn đề gì. Điều này cũng đã truyền đạt rõ ràng”.

Hiện tại, các bên có liên quan đang yêu cầu Jack xóa MV Từ nơi tôi sinh ra, hoặc ít nhất gỡ bỏ phân cảnh có Messi để không làm ảnh hưởng tới người kết nối cũng như uy tín của người Việt Nam. Chưa kể, lượng fan hâm mộ của Messi đang có nhiều câu hỏi chất vấn, lo ngại về việc Messi không hay biết đến dự án âm nhạc này nhưng bỗng một ngày thấy mình xuất hiện trong MV, thì mọi việc sẽ ra sao?

 Hình ảnh Messi xuất hiện trong MV gây tranh cãi (ảnh chụp màn hình)

Khó khẳng định MV phi lợi nhuận

Nhiều người cho rằng Jack cố tình dùng hình ảnh Messi để “đánh bóng” tên tuổi sau loạt scandal về đời tư; đồng thời đánh giá sau sự việc, Jack đang mất nhiều hơn được. Thực tế, bản quyền hình ảnh cầu thủ bóng đá nói riêng, những siêu sao trên thế giới nói chung là câu chuyện nhạy cảm và rất dễ xảy ra tranh chấp. Riêng trong bóng đá quốc tế, bản quyền hình ảnh cầu thủ là yếu tố đặc biệt quan trọng trong các bản hợp đồng, nhất là những thương vụ “bom tấn”.

Nói theo cách đơn giản, bản quyền hình ảnh là quyền sở hữu của một cá nhân đối với hình ảnh của chính họ và các giá trị đi kèm. Mỗi người đều có quyền sở hữu và quản lý hình ảnh của mình. Dĩ nhiên, các cầu thủ cũng có thể thu về các lợi ích từ việc bán bản quyền hình ảnh của mình cho các bên khai thác vì mục đích thương mại hoặc các mục đích khác trên cơ sở tuân thủ pháp luật. Dù là với mục đích nào, nhưng nếu “thương vụ” đi đến thống nhất, đôi bên cùng có lợi lại là chuyện khác. Còn thực tế, không dễ để xin phép sử dụng hình ảnh của một ngôi sao quốc tế tầm cỡ Messi.

Cũng vì lý do này, dư luận đang quan tâm chuyện có hay không Messi “gật đầu” đồng ý để Jack sử dụng hình ảnh của mình làm MV và quảng bá rộng rãi. Khi doanh nhân Quốc Cường cùng các bên liên quan lên tiếng, dư luận đã tập trung vào phía Jack khi cho rằng nam ca sĩ chưa thật sự ý thức đầy đủ về việc sử dụng bản quyền hình ảnh. Chưa kể, cách xử lý truyền thông của Jack như “đổ thêm dầu vào lửa”. Nam ca sĩ chỉ có thông báo chính thức sau khi doanh nhân Quốc Cường nhiều lần đăng bài trên trang cá nhân yêu cầu anh này phải lên tiếng.

Việc cố tình “chây ỳ” trong xử lý cũng bị khán giả “bắt bài”, họ cho rằng dù nam ca sĩ đã thông báo tắt tính năng kiếm tiền từ MV, cũng như cam kết sẽ không có mục đích thương mại nào khác, nhưng việc sử dụng hình ảnh của Messi sẽ giúp Jack được hưởng lợi từ những “giá trị” khác, không thể đong đếm bằng tiền. Messi là siêu sao bóng đá được cả thế giới biết đến, sự xuất hiện của anh ta ở bất cứ trường hợp nào cũng mang lại hiệu ứng rất lớn. “Ngư ông đắc lợi”, có tranh cãi đến đâu thì người hưởng lợi vẫn là Jack, dù đây là cách nổi tiếng nhờ… tai tiếng.

Ông Cường cũng khẳng định: “Không có thỏa thuận gì với Messi cũng như không có bất kỳ việc ký kết nào”. Nhiều chuyên gia cho rằng, phía Jack có thể không mất chi phí gì cho vụ việc này nên tắt tính năng kiếm tiền cho MV, đồng thời từ chối trả lời về bản quyền hình ảnh, mà chỉ lên tiếng phủ nhận chi 60 tỉ đồng để mời Messi. Nếu chi phí là 0 đồng thì Jack cũng nên thẳng thắn với dư luận để tránh câu chuyện đi quá xa.

Một bài học cũng được nêu ra là khi xác định sẽ sử dụng hình ảnh của Messi, Jack cùng ê kíp cần hiểu rõ về vấn đề sử dụng hình ảnh bản quyền của ngôi sao quốc tế. Từng trả lời báo chí về việc đã xin phép Messi để sử dụng tư liệu buổi gặp mặt để đưa vào Từ nơi tôi sinh ra, nhưng đến giờ này, Jack vẫn chưa đưa ra bất kỳ bằng chứng thuyết phục nào. Nếu đại diện truyền thông của Messi chứng minh được hai bên không ký thỏa thuận, cũng như MV của Jack không hoàn toàn phi lợi nhuận, rất có thể sẽ xảy ra kiện tụng và nảy sinh câu chuyện “nực cười” về khoảng trống ý thức bản quyền trong một bộ phận nghệ sĩ Việt? 

 ĐÌNH TOÁN