Quảng Nam: Đề án phát triển sâm Ngọc Linh đến năm 2030, định hướng đến năm 2045

VHO - UBND tỉnh Quảng Nam vừa ban hành Đề án triển khai thực hiện Quyết định số 611/QĐ-TTg ngày 1.6.2023 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình phát triển sâm Việt Nam đến năm 2030, định hướng đến năm 2045 trên địa bàn tỉnh Quảng Nam.

Phiên chợ sâm Ngọc Linh được tổ chức định kỳ hàng tháng tại huyện Nam Trà My

Theo đó, đề án sẽ được triển khai tại huyện Nam Trà My và các huyện có điều kiện sinh thái phù hợp, trồng được cây sâm Ngọc Linh trên địa bàn tỉnh. Mục tiêu nhằm phát triển sản xuất và chế biến sâm Ngọc Linh trở thành một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh, góp phần nâng cao thu nhập, phát triển đời sống kinh tế - xã hội cho người dân, nhất là vùng đồng bào dân tộc miền núi; gắn việc sản xuất sâm Ngọc Linh với việc quản lý, bảo vệ và phát triển rừng bền vững tại địa phương, phát huy bản sắc, văn hóa bản địa tại địa phương.
Phấn đấu đến năm 2025: Xây dựng vùng bảo tồn nguyên vị (in-situ) và vườn sưu tập (ex-situ) nguồn gen cây sâm Việt Nam tại một số vùng sinh thái điển hình có phân bố tự nhiên. Phát triển sản xuất giống cây sâm Ngọc Linh đáp ứng được nhu cầu mở rộng sản xuất.
Hoàn thành việc rà soát, đánh giá quỹ đất, loại rừng phù hợp để trồng sâm Ngọc Linh đảm bảo theo các quy định, tích hợp vùng trồng vào Quy hoạch của tỉnh. Xây dựng và phát triển vùng sản xuất sâm Ngọc Linh theo hướng công nghiệp, tạo ra sản phẩm hàng hóa, nâng cao giá trị và hiệu quả sản xuất,..
Huy động nhiều nguồn lực đầu tư (đặc biệt là đầu tư/xã hội hóa) để xây dựng chuỗi liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ sản phẩm sâm Ngọc Linh. Thu hút ít nhất 5 doanh nghiệp đầu tư phát triển loại hình du lịch sâm gắn với du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, cộng đồng tại vùng sâm Ngọc Linh. Xây dựng các tuyến du lịch kết nối các địa phương từ vùng thành phố, đồng bằng đến vùng trồng, chế biến sâm Ngọc Linh nhằm phát triển du lịch và quảng bá hình ảnh vùng trồng sâm,…
Đến năm 2030: Tiếp tục đầu tư nâng cấp 2 khu vực bảo tồn nguồn giống gốc sâm Ngọc Linh tại trạm Dược liệu Trà Linh và trại sâm Tắk-Ngo. Quy mô sản xuất đạt 500.000 cây giống/năm. 
Hỗ trợ đầu tư, hình thành khoảng 50 - 100 vườn sâm Ngọc Linh có quy mô lớn cho hộ gia đình và doanh nghiệp; hằng năm sản xuất được 10 - 20 triệu cây giống 1 năm tuổi/năm, kể cả cây giống do 02 đơn vị bảo tồn sản xuất 
Phát triển vùng sản xuất và cung ứng nguyên liệu sâm Ngọc Linh với diện tích đạt 8.400 ha phục vụ cho chế biến, tiêu thụ trong và ngoài tỉnh; cung cấp nguồn nguyên liệu cho Trung tâm công nghiệp dược liệu đóng trên địa bàn tỉnh Quảng Nam. Tổng sản lượng sâm Ngọc Linh đạt khoảng 100 tấn sâm củ từ 5 năm tuổi trở lên/năm (diện tích khai thác khoảng 300 - 350 ha/năm),…
Thu hút từ 100 - 150 tổ chức đầu tư phát triển sản xuất sâm giống; trồng phát triển vùng nguyên liệu và xây dựng nhà máy chế biến các sản phẩm từ sâm Ngọc Linh, trong đó có 50% cơ sở sản xuất sản phẩm chất lượng theo tiêu chuẩn GMP – WHO. 
Đến năm 2045: Tiếp tục duy trì, phát triển diện tích trồng sâm Ngọc Linh, tạo vùng nguyên liệu ổn định phục vụ cho công tác chế biến và cung cấp nguồn nguyên liệu cho Trung tâm công nghiệp dược liệu.
Quảng Nam trở thành trung tâm sản xuất, cung ứng cây giống ; ổn định vùng nguyên liệu sâm Ngọc Linh, tổ chức sản xuất hướng theo tiêu chuẩn GACP – WHO. Phát triển sâm Ngọc Linh trở thành ngành hàng mang thương hiệu quốc tế, có giá trị xuất khẩu cao, tạo nguồn thu quan trọng cho địa phương, góp phần nâng cao đời sống kinh tế xã hội cho người dân.
Đề án cũng đưa ra các nhiệm vụ, giải pháp thực hiện về khoa học, công nghệ; tổ chức sản xuất, quản lý; xây dựng phát triển thương hiệu, thị trường, xúc tiến thương mại; phát triển du lịch cộng đồng và xây dựng văn hóa truyền thống canh tác và sử dụng sâm Ngọc Linh
Được biết, diện tích quy hoạch để phát triển trồng sâm Ngọc Linh trên địa bàn tỉnh Quảng Nam là 15.567 ha, trong đó khu vực có độ từ 1.200- 2.000 m là 13.329 ha, trên 2.000 m là 2.238 ha. Tổng diện tích cho thuê môi trường rừng để trồng sâm Ngọc Linh là 848,2 ha, trong đó hộ gia đình, cá nhân: 483,7 ha; tổ chức doanh nghiệp: 364,5ha.

KHÁNH CHI