Thương hiệu Thành phố Sáng tạo ở Vương quốc Anh - Kinh nghiệm cho Hà Nội

VHO- Ngày 21.11, Tọa đàm quốc tế “Thành phố sáng tạo Hà Nội - Xây dựng thương hiệu và phát triển nguồn lực” do Sở VHTT Hà Nội phối hợp với Hội đồng Anh tổ chức đã diễn ra tại Bảo tàng Hà Nội.

Tọa đàm quốc tế “Thành phố sáng tạo Hà Nội - Xây dựng thương hiệu và phát triển nguồn lực”

Tọa đàm là cơ hội để Hà Nội trao đổi kinh nghiệm với các Thành phố Sáng tạo của Vương quốc Anh, thảo luận các cơ hội hợp tác, tạo dựng và phát triển thương hiệu Hà Nội - Thành phố Sáng tạo trong lĩnh vực thiết kế trong tương lai.

Tọa đàm quốc tế cập nhật tiến trình phát triển của Hà Nội với cương vị là Thành phố Sáng tạo trong lĩnh vực thiết kế cũng như phân tích các mô hình xây dựng đô thị ứng dụng bản sắc văn hóa và di sản dân tộc từ Vương quốc Anh. Các Thành phố Sáng tạo của Anh như Belfast, Derry~Londonderry, Dundee cùng chia sẻ kinh nghiệm về xây dựng thương hiệu khi gia nhập Mạng lưới các Thành phố Sáng tạo của UNESCO.

 4 năm gia nhập Mạng lưới các Thành phố Sáng tao của UNESCO, Hà Nội đang tích cực triển khai các sáng kiến khi gia nhập Mạng lưới bằng một loạt các hoạt động, sự kiện. Giám đốc Sở VHTT Hà Nội Đỗ Đình Hồng cho biết: Hà Nội cũng là địa phương đầu tiên trong cả nước ban hành nghị quyết về phát triển công nghiệp văn hóa, trong đó nhấn mạnh vào phát triển Thành phố Sáng tạo.

Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) cũng có những điều khoản về phát triển công nghiệp văn hóa và Thành phố Sáng tạo. Tại quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 cũng đề cập đến những vấn đề này. Hà Nội đang dần định vị thương hiệu Thành phố Sáng tạo để hiện thực hóa tầm nhìn Hà Nội xây dựng Thủ đô là trung tâm sáng tạo của khu vực Đông Nam Á trong lĩnh vực thiết kế.

Giám đốc Sở VHTT Hà Nội Đỗ Đình Hồng phát biểu tại tọa đàm

Các chuyên gia đến từ Vương quốc Anh cũng chia sẻ những kinh nghiệm trong xây dựng thương hiệu Thành phố Sáng tạo, lấy văn hóa làm nền tảng cho sự phát triển. Việc thực hiện hiệu quả các cách thức trong định vị thương hiệu nên từ những thành phố nhỏ nơi họ sinh sống đã có sức hút lớn đối với người dân và khách du lịch, cũng như việc lan tỏa hình ảnh trên thế giới.

Ông Chris Mccreery, Ban Phát triển Văn hóa và Du lịch thuộc Hội đồng Thành phố Belfast - Thành phố Sáng tạo trong lĩnh vực âm nhạc của Vương quốc Anh chia sẻ: Thành phố đặt ra 3 chiến lược mới, đặt sáng tạo và con người làm trung tâm của sự phát triển ở Belfast, đó là: Văn hóa, du lịch và âm nhạc. Trong đó chiến lược âm nhạc tận dụng thương hiệu Thành phố Sáng tạo âm nhạc UNESCO để phát triển và nuôi dưỡng ngành âm nhạc địa phương và tôn vinh câu chuyện âm nhạc cũng như các tài năng âm nhạc của Belfast.

 Ủy ban Âm nhạc Belfast gồm 20 thành viên đại diện là các nhạc sĩ, nhà sáng lập, quản lý, nhà giáo và người thực hành, đưa danh hiệu Thành phố Âm nhạc UNESCO đến gần hơn với cuộc sống. Các thể loại âm nhạc mà Ủy ban này tập trung phát triển gồm đa dạng các thể loại, từ cổ điển, pop cho đến rock, jazz, nhạc đô thị, từ âm nhạc quốc tế đến các dòng nhạc truyền thống, bản địa. Bên cạnh đó, thành phố Belfast thực hiện nhiều chương trình phát triển, tôn vinh văn hóa và sáng tạo để nhiều người biết tới hình ảnh Thành phố Âm nhạc.

Bà Poppy Jarratt, Điều phối Dự án sáng tạo Thành phố Sáng tạo Thiết kế Dundee bày tỏ sự tin tưởng vào việc tôn vinh tầm ảnh hưởng của thiết kế với thành phố của mình và diễn giải điều đó qua các dự án mà dự án đang thực hiện. Dundee tổ chức Tháng thiết kế Dundee kéo dài trong suốt tháng 5 hàng năm với các hoạt động liên quan đến thiết kế, quy tụ đông đảo cộng đồng thiết kế và người dân. Cùng với đó, thương hiệu “Dundee, Thành phố Sáng tạo Thiết kế UNESCO” được đặt trong ngôi nhà mới là Bảo tàng V&A Dundee, bảo tàng thiết kế của Scotland, tiếp tục khẳng định mục tiêu của thành phố trong định vị và tôn vinh thiết kế như một công cụ thúc đẩy phát triển cộng đồng, kinh tế và bộ mặt của thành phố.

Bên cạnh việc đặt ra các vấn đề về việc hình dung lại bản sắc thương hiệu của các thành phố, trong đó có Hà Nội, tọa đàm cũng như đề xuất cách thức phát triển cộng đồng sáng tạo tại các đô thị. KTS Đoàn Kỳ Thanh cho rằng, sáng tạo hiện diện ở mọi lĩnh vực trong đời sống xã hội, tuy nhiên công nghiệp sáng tạo chỉ giới hạn ở 13 nhóm ngành nghề. Các nhóm này khi có cơ hội làm việc, hợp tác với nhau sẽ tạo ra lợi ích thặng dư lớn, vì thế thành phố cần thiết tạo ra một hệ sinh thái cho hoạt động sáng tạo. Như vậy, việc xây dựng tổ hợp đủ lớn tựa như các HUB (trung tâm) có đủ kích cỡ là rất quan trọng, để tạo điều kiện cho hệ sinh thái sáng tạo hoạt động. Khi có không gian hoạt động, các nghệ sĩ và giới sáng tạo sẽ càng có điều kiện hợp tác, phát triển sáng tạo.

Ông John Peto (Thành phố Sáng tạo Văn hóa Derry-Londonderry) cho rằng, cần phải đầu tư kỹ năng sáng tạo, làm cho mọi người hiểu hơn về kỹ năng, chia sẻ các kỹ năng để mọi người phối hợp với nhau thỏa sức sáng tạo, biến các ý tưởng sáng tạo thành hiện thực. Trong đó, vai trò của chính quyền địa phương, cơ quan quản lý là quan trọng.

Đại diện các Thành phố Sáng tạo đến từ Vương quốc Anh và các nhà sáng tạo Hà Nội cũng đề cập đến vấn đề tạo ra các không gian phát triển hoạt động sáng tạo, vốn rất thiếu thốn ở cả các thành phố của Anh và Hà Nội. Ông Chris Mccreery, Ban Phát triển Văn hóa và Du lịch thuộc Hội đồng Thành phố Belfast thừa nhận, vấn đề thiếu không gian cho công nghiệp sáng tạo xảy ra ở chính thành phố của ông. Thành phố có nhiều không gian để trống nhưng việc tận dụng các không gian đó cần có quy hoạch. Một số không gian thực hiện ngắn hạn có thể sử dụng một số cửa hàng trống nhưng về lâu dài cần quy hoạch các không gian tạo dài hạn, có thể huy động lượng người đến đông hơn.

Trong thời gian ngắn hạn, các nhà sáng tạo có thể tận dụng các cửa hàng cũ, không sử dụng để cải tạo thành các không gian sáng tạo. Về lâu dài cần tạo ra một không gian, quỹ đất đủ rộng, có thể là các nhà máy công nghiệp cũ để cải tạo hoặc xây dựng mới.

Nhấn mạnh về vai trò và giá trị to lớn của kinh tế sáng tạo, bà Donna Mcgowan, Giám đốc Hội đồng Anh tại Việt Nam cho biết, công nghiệp sáng tạo là sự lựa chọn quan trọng của thế kỷ mới, gắn kết được xã hội và giải quyết được nhiều thách thức hiện nay. Sự thành công của kinh tế sáng tạo là một trong những điểm sáng của Vương quốc Anh. Bởi vậy, Hội đồng Anh luôn có chương trình hỗ trợ công nghiệp sáng tạo với nhưng tư duy mới, gắn kết tương lai. Bà Donna Mcgowan cũng khẳng định luôn hợp tác với Hà Nội để hỗ trợ tôn vinh Thành phố Sáng tạo, phát triển công nghiệp văn hóa. Bà cũng hy vọng thời gian tới hai bên sẽ đạt được mục tiêu, sứ mệnh của mình để Hà Nội đạt được khát vọng là một Thành phố Sáng tạo trong lĩnh vực thiết kế ở một tầm cao mới.

THUẬN ANH