Huyền ảo lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn Tuyên Quang

HUY AN

VHO - Lễ hội nhảy lửa là sinh hoạt văn hóa đặc sắc của đồng bào dân tộc Pà Thẻn. Lễ hội nhảy lửa thường được tổ chức vào tháng Giêng Âm lịch hàng năm để tạ ơn thần linh phù hộ cho một năm mùa màng tốt tươi, cuộc sống no ấm, dân làng khỏe mạnh không ốm đau bệnh tật.

Huyền ảo lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn Tuyên Quang - ảnh 1
Lễ hội nhảy lửa là nét độc đáo riêng có của đồng bào dân tộc Pà Thẻn

Lễ hội nhảy lửa là sinh hoạt văn hóa đặc sắc của đồng bào dân tộc Pà Thẻn. Trong đời sống tinh thần của người Pà Thẻn luôn quan niệm có các vị thần che chở, giúp đỡ.

Lễ hội nhảy lửa của dân tộc Pà Thẻn đã trở thành một nét đẹp sinh hoạt văn hóa, tâm linh thể hiện sức mạnh phi thường của con người dám đương đầu vói khó khăn, thách thức, xua đuổi những điều không may mắn. 

Theo quan niệm của đồng bào dân tộc Pà Thẻn, ngọn lửa tượng trưng cho sự sống, sự ấm no hạnh phúc và không thể thiếu trong đời sống. 

Huyền ảo lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn Tuyên Quang - ảnh 2
Lễ hội nhảy lửa thu hút đông đảo người dân và du khách tham dự lễ hội nhảy lửa tại xã Hồng Quang (Lâm Bình, Tuyên Quang)

Tại tỉnh Tuyên Quang, người Pà Thẻn hiện sống tập trung chủ yếu ở xã Hồng Quang, huyện Lâm Bình.

Nhảy lửa của người Pà Thẻn, thường được tổ chức vào tháng Giêng Âm lịch hàng năm để tạ ơn thần linh phù hộ cho một năm mùa màng tốt tươi, cuộc sống no ấm, dân làng khỏe mạnh không ốm đau bệnh tật.

Người Pà Thẻn ở xã Hồng Quang, huyện Lâm Bình vẫn giữ được nhiều nét văn hóa truyền thống, trong đó lễ hội nhảy lửa được tổ chức thường xuyên và gìn giữ nguyên sơ. Đó là một trong những yếu tố tạo nên sự hấp dẫn đối với khách du lịch khi đến Tuyên Quang nói chung và Lâm Bình nói riêng.

Năm 2012, Bộ VHTTDL đã đưa lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đợt 1, nhằm  bảo tồn và phát huy một lễ hội độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa tộc người và thu hút được đông đảo cộng đồng tham gia.

Ông Phù Đức Lâm, Chủ tịch UBND xã Hồng Quang, huyện Lâm Bình -  cũng là người dân tộc Pà Thẻn cho biết, lễ hội nhảy lửa là niềm vinh dự, tự hào của người Pà Thẻn.

Trong những năm qua, chính quyền và người dân luôn ý thức giữ gìn, bảo tồn và phát huy các giá trị của di sản văn hóa phi vật thể quốc gia độc đáo này. Từ đó, xây dựng lễ hội nhảy lửa của dân tộc Pà Thẻn là sản phẩm du lịch đặc trưng.

Huyền ảo lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn Tuyên Quang - ảnh 3
Lễ hội nhảy lửa tại xã Hồng Quang đặc sắc, độc đáo và còn mang tính nguyên bản

Lễ hội nhảy lửa truyền thống của dân tộc Pà Thẻn, mang màu sắc tâm linh và huyền bí. Không gian tổ chức lễ hội là một khu vực rộng rãi. Lễ hội được bắt đầu bằng việc thầy cúng của người Pà Thẻn làm lễ cầu khẩn thần linh. Lễ vật cúng tế sau khi được bày biện, sắp đặt thầy mo gõ vào đàn và làm lễ cúng. 

Lễ hội nhảy lửa chỉ dành cho  đàn ông. Khi thầy mo làm phép, những người tham gia nhảy lửa sẽ ngồi đối diện với thầy mo.Tiếng nhạc gõ cùng những lời khấn thần linh của thầy mo giúp cho những người tham gia nhảy lửa được tiếp sức mạnh và lòng dũng cảm.

Sự huyền bí trong từng lời khấn, tiếng gõ nhạc khiến cho những người tham gia nhảy lửa run người, nhảy nhẹ lên, đôi mắt nhắm lại và như đang trong trạng thái xuất thần.

Các chàng trai khi được lệnh của thầy mo sẽ lao vào đống than hồng mà không hề sợ hãi. Những đốm lửa từ những đôi chân hất lên trời, từ những bàn tay vung ra xung quanhcủa những chàng trai trong đống than hồng tạo thành những luồng ánh sáng huyền ảo.

Những chàng trai Pà Thẻn bắt đầu nhảy múa trên đống than hồng rực mà không hề sợ hãi.Những người đàn ông với đôi bàn chân trần nhảy lên đống than đỏ rực. Họ nhảy vào đống than đầy sức nóng nhưng không một ai bị bỏng.

Những người tham gia nhảy lửa cho biết, khi nhảy vào lửa, họ cảm thấy toàn thân nhẹ nhàng và trong người cảm thấy lạnh.

Những đốm than được hất tung lên trời càng làm cho người xem cũng như du khách thích thú và tò mò về hoạt động này.

Lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn không chỉ là nghi lễ tín ngưỡng mà còn thể hiện sức mạnh phi thường, thách thức mọi giới hạn của con người.

Dưới đây là một số hình ảnh tại lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn vừa diễn ra tại xã Hồng Quang (Lâm Bình, Tuyên Quang)

Huyền ảo lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn Tuyên Quang - ảnh 4
Lễ hội nhảy lửa thường được đồng bào dân tộc Pà Thẻn tổ chức vào tháng Giêng Âm lịch
Huyền ảo lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn Tuyên Quang - ảnh 5
Tại Lễ hội nhảy lửa tổ chức ở xã Hồng Quang năm nay, một đống củi lớn giữa sân được đốt cháy để lấy than phục vụ cho nghi lễ nhảy lửa
Huyền ảo lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn Tuyên Quang - ảnh 6
Trong nghi lễ nhảy lửa, thầy mo là người đóng vai trò quan trọng nhất. Thầy mo gõ vào nhạc cụ và đọc những bài cúng để khấn các vị thần hóa thân vào những chàng trai tham gia nhảy lửa trong suốt quá trình thực hiện nghi lễ
Huyền ảo lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn Tuyên Quang - ảnh 7
Lễ vật dâng cúng trong nghi lễ nhảy lửa
Huyền ảo lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn Tuyên Quang - ảnh 8
Khi được lệnh của thầy mo, các chàng trai Pà Thẻn sẽ lao vào đống than hồng mà không hề sợ hãi .Những đốm lửa từ những đôi chân hất lên trời, từ những bàn tay vung ra xung quanh tạo thành những luồng ánh sáng huyền ảo

Những đốm than được hất tung lên trời  làm cho người xem cũng như du khách thích thú và tò mò về hoạt động này

Huyền ảo lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn Tuyên Quang - ảnh 11
Thành viên đội nhảy lửa phải là những người khỏe mạnh, dũng cảm, được chọn lựa kỹ càng trong cộng đồng
Huyền ảo lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn Tuyên Quang - ảnh 12
Du khách thích thú trước màn nhảy lửa vừa huyền bí, vừa dũng cảm và vượt qua những giới hạn, thách thức của con người
Huyền ảo lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn Tuyên Quang - ảnh 13
Khi tham gia nhảy lửa, những chàng trai rơi vào trạng thái xuất thần
Huyền ảo lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn Tuyên Quang - ảnh 14
Những người tham gia nhảy lửa cho biết cảm thấy lạnh khi nhảy vào đống than hồng rực lửa
Huyền ảo lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn Tuyên Quang - ảnh 15
Những bàn tay, bàn chân không hề bị bỏng sau khi nhảy vào đống than hồng