Duyên dáng trang phục Quan họ Bắc Ninh

VHO – Tại Hội thi Diễn xướng dân gian văn hóa các dân tộc được tổ chức tại Quảng Ngãi, phần trình diễn trang phục truyền thống của đoàn Bắc Ninh thể hiện sự sang trọng, tao nhã của phục trang Quan họ, tôn vinh sự thanh lịch của liền anh, vẻ đẹp duyên dáng của liền chị.

Với liền anh, trang phục gồm một cặp áo dài, trong là gấm trắng hoặc gấm vàng in hoa văn hình chữ Thọ, ngoài là áo the đen, dưới mặc quần trắng, đầu đội khăn xếp đen, chân đi giầy Gia Định, tay cầm ô Lục Soạn tạo vẻ lịch lãm.

Liền chị với áo dài ba lớp lồng vào nhau (gọi là áo mớ ba), lớp trong màu xanh lá mạ, lớp giữa màu đỏ hồng hay màu hoa hiên, màu cánh sen; áo ngoài là lớp the đen mỏng phủ lên màu hồng đỏ tạo thành màu nâu cánh gián.

Trong ba lớp áo thấp thoáng lộ ra cái cổ yếm đào, hai dải yếm buộc sau gáy, vắt qua vai kết hợp với khăn vấn nhung, khăn đen mỏ quạ đội đầu, chít khéo thành hình búp hoa sen.

Thêm một “phụ kiện” không thể thiếu là hai cái thắt lưng thắt khéo tạo hình cánh hoa trước bụng. Liền chị chân đi đôi dép cong, đeo thêm đôi xà tích, vai mang nón ba tầm, tất cả hoà quện với nhau, tạo nên nét văn hoá y phục riêng của vùng Kinh Bắc.

Chiếc khăn vấn đầu của liền chị quấn đằng trước to, đằng sau nhỏ lại, khi đội lên tạo khuôn mặt trái xoan và khi đội thêm khăn vuông mỏ quạ sẽ tạo hình khuôn mặt búp sen.

Với liền anh, khăn xếp có thể xếp 7 hoặc 9 theo luật âm dương, chiều cao phù hợp để khi đội, khuôn mặt liền anh trông thanh tú và sang trọng. Chất liệu tạo nên nét thanh tao của trang phục Quan họ chủ yếu bằng the, lụa tơ tằm Hà Đông, váy may bằng vải Lĩnh tía hoặc sa tanh đen, khăn vuông mỏ quạ từ vải Láng đen hoặc Chéo go.

Ngày nay, trang phục Quan họ với các loại vải may phong phú, đa dạng và nhiều màu sắc hơn. Khổ vải rộng nên không phải chắp 4 mảnh như xưa, chỉ còn vạt trước, vạt sau cùng một vạt con bên trong, bỏ đi đường can sống lưng sau và đường can giữa thân trước để chiếc áo mềm mại và thanh thoát hơn.

Liền anh liền chị với bộ trang phục giàu tính thẩm mỹ đã góp phần làm nên những chương trình, tiết mục nghệ thuật truyền thống đặc sắc, mang đậm sắc thái vùng quê Kinh Bắc.

Dân ca Quan họ và phục trang Quan họ gắn kết như hình với bóng bởi cái hay của giai điệu, lời ca thiết tha nghĩa tình cùng trang phục duyên dáng, nền nã hồn quê đã tạo nên nét đẹp của văn hóa Quan họ trường tồn với thời gian.

Chị Đào Thúy Miền, đoàn Bắc Ninh cho biết, Bắc Ninh - Kinh Bắc là miền đất cổ ngàn đời, vùng đất trung tâm của Châu thổ sông Hồng, cái nôi văn minh của người Việt, nơi huyền thoại và lịch sử, sự tích và hiện thực mang theo giá trị tinh thần và văn hiến.. qua thăng trầm lịch sử trường tồn cho đến ngày nay.

“Là một loại hình di sản văn hoá độc đáo. Dân ca Quan họ được ví như viên ngọc lấp lánh tinh thần Việt Nam. Được nhân dân lao động gìn giữ và được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Ngày 30.9.2009, dân ca Quan họ Bắc Ninh vinh dự được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, khẳng định những giá trị đặc sắc về âm nhạc, ca từ, lề lối, giọng điệu, trang phục và các giá trị nhân văn khác góp phần tôn vinh nền văn hóa và con người Việt Nam”, chị Miền chia sẻ.