Đầu Xuân trẩy hội Đền Mẫu Thác Bà
VHO - Từ ngày 5-6.2 (tức mùng 8-9 tháng Giêng), tại sân Đền Thác Bà và khu vực nhà văn hoá ngoài trời, sân vận động thể thao của Công ty Cổ phần Thủy điện Thác Bà, UBND huyện Yên Bình (tỉnh Yên Bái) sẽ tổ chức Lễ hội Đền Thác Bà dịp đầu Xuân Ất Tỵ 2025.

Lễ hội Đền Thác Bà là lễ hội thường niên nằm trong chuỗi lễ hội đầu xuân vùng sông Chảy, khởi động cho các hoạt động du lịch của huyện Yên Bình trong năm 2025, là dịp để gửi tới du khách gần xa thông điệp và hình ảnh về huyện Yên Bình, về tỉnh Yên Bái “Xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc”.
Di tích Đền Thác Bà có từ lâu đời, gắn với nghi thức thờ Mẫu là công chúa Minh Đạt - con gái vua Hùng Vương thứ 18. Đền tọa lạc bên hữu ngạn sông Chảy, mặt hướng ra sông theo hướng Đông Đông Bắc.
Theo truyền thuyết, vào đời vua Hùng Vương thứ 18, có nàng công chúa tên gọi là Minh Đạt được vua cha cắt cử trông coi vùng Trôi Thủy, tức vùng sông Chảy ngày nay, để dạy người dân khai hoang, trồng lúa, dệt vải, phát triển nghề chài lưới đánh bắt cá tôm, trồng cây gây rừng.
Khi bà mất, để tưởng nhớ công lao, người dân đã lập Đền thờ Mẫu ngay trên ngọn thác tại xã Đạo Ngạn, nay là thị trấn Thác Bà, tôn bà là Thánh Mẫu. Hằng năm, Thánh Mẫu thường hiển linh tạo phúc làm cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi, đời sống ấm no, hạnh phúc. Sau nhiều lần tôn tạo, phục dựng nhưng vẫn giữ được dáng vẻ cổ xưa, toát lên linh khí của đền xưa chốn cũ.
Theo đó, Lễ hội Đền Thác Bà Xuân Ất Tỵ 2025 được tổ chức mang đậm sắc thái của cư dân cổ châu Thu Vật xưa với các dân tộc Tày, Kinh, Nùng, Dao, Cao Lan vùng Thác Bà, sông Chảy. Tại lễ khai mạc sẽ có phần rước kiệu lên sân Đền, lễ tế thực hiện theo nghi thức tế Đền truyền thống.
Bằng những hình thức sinh hoạt văn hóa, thể thao dân gian mang đậm bản sắc đã tạo cho ngày hội của nhân dân vùng hạ lưu sông Chảy thêm sống động và thực sự là nơi giao lưu văn hóa giữa các dân tộc trong vùng.
Ở phần hội sẽ diễn ra các hoạt động văn nghệ, thể thao như thi đấu bóng chuyền da, cờ tướng, ném còn, kéo co, đẩy gậy, trò chơi bịt mắt đánh trống, thi nấu chè kho; giao lưu văn nghệ và thi dân vũ các xã khu vực Thác Bà, các tour tham quan các di tích lịch sử và khám phá danh thắng quốc gia Hồ Thác Bà (Thuỷ điện Thác Bà - Phúc An - Xuân Long, Thác Bà - Ngòi Tu - Động Thuỷ Tiên, Thác Bà - Động Cầu Quây; Thác Bà - Đát Ô Đồ - Động Thuỷ Tiên, Thác Bà - Ngòi Tu - Đát Đồ, các điểm du lịch tâm linh: Đền Thác Bà, Đình Khả Lĩnh, Chùa Nổi, Đền Cửa Ngòi, Đình Phúc Hoà, Chùa Phúc Hoà…
Năm 2004, với những giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học đã được khẳng định của di tích, UBND tỉnh Yên Bái đã quyết định xếp hạng Đền Thác Bà là di tích cấp tỉnh. Trong đó, có khẳng định Đền Thác Bà là một phần quan trọng của Di tích lịch sử, danh thắng quốc gia hồ Thác Bà. Đến năm 2021, Bộ VHTTDL đã công nhận Đền Thác Bà là Di tích quốc gia thuộc Di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh quốc gia hồ Thác Bà.