Huyện Bắc Yên (Sơn La):

Bảo tồn, phát huy giá trị các trò chơi dân gian dân tộc Mông gắn với du lịch

NGUYỄN OANH

VHO - Nhằm triển khai hiệu quả Dự án 6 về "Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bào các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch" mới đây Sở VHTTDL Sơn La đã tổ chức lớp tập huấn nghiên cứu, bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa phi vật thể các dân tộc có nguy cơ mai một trên địa bàn Bắc Yên.

Bảo tồn, phát huy giá trị các trò chơi dân gian dân tộc Mông gắn với du lịch - ảnh 1
Lớp tập huấn góp phần triển khai hiệu quả Dự án 6 trên địa bàn Bắc Yên

Ông Thào A Mua, Phó Chủ tịch UBND huyện Bắc Yên cho biết, thời gian qua, cùng với sự phát triển kinh tế, huyện Bắc Yên chú trọng bảo vệ, giữ gìn và phát huy giá trị bản sắc văn hóa các dân tộc, trong đó nhiều trò chơi dân gian của đồng bào các dân tộc ở Bắc Yên đã được các cấp, ngành và cộng đồng quan tâm gìn giữ.

Các trò chơi dân gian vốn dĩ là những hoạt động vui chơi giải trí xuất phát từ lịch sử, lao động và văn hóa đời sống, do cộng đồng các dân tộc sáng tạo và được lưu truyền qua nhiều thế hệ. Không ít trò chơi đã được phát triển thành bộ môn thể thao nằm trong danh sách các môn thi ở những giải đấu các cấp, góp phần không nhỏ bảo tồn và phát triển nét đẹp văn hóa của dân tộc, khuyến khích phong trào luyện tập và thi đấu thể dục thể thao trong nhân dân.

Bắc Yên là huyện vùng cao của tỉnh Sơn La, nơi đây có 7 dân tộc anh em cùng chung sống, gồm: Mông, Thái, Mường, Dao, Khơ Mú, Kinh và Tày. Mỗi dân tộc có những phong tục, tập quán truyền thống đa dạng, phong phú.

Đặc biệt, tại các dịp lễ Tết, ngày hội truyền thống các môn thi đấu thể thao dân tộc đã trở thành một phần không thể thiếu ở các bản làng. Không chỉ cống hiến những màn tranh tài gay cấn, các trò chơi dân gian còn mang đến tiếng cười vui vẻ cho khán giả, bà con nhân dân đến xem và cổ vũ.

Cũng như các trò chơi dân gian các dân tộc trên địa bàn Bắc Yên, đồng bào dân tộc Mông có nhiều trò chơi dân gian như ném Pao, đẩy gậy, Rồng ấp trứng, Tu lu, bắn nỏ... luôn thu hút đông đảo người dân tham gia, được lưu truyền gìn giữ như một nét văn hóa riêng của dân tộc Mông nơi đây.

Trong đó, trò chơi Tu lu và bắn n dân tộc Mông đã và đang trở thành trò chơi được nhiều người yêu thích. Đây cũng là các môn thể thao dân tộc giúp chàng trai người Mông thể hiện sức mạnh, sự khéo léo, tinh nhanh, phán đoán tốt của mình. Từ người lớn cho đến trẻ nhỏ đều có thể tham gia tạo nên không khí vui tươi, đoàn kết giữa các thành viên trong cộng đồng thôn bản, góp phần lan tỏa nét đẹp truyền thống của người Mông.

Hiện nay, Tu lu, bắn nỏ của đồng bào dân tộc Mông đã và đang trở thành trò chơi được nhiều người yêu thích, thu hút đông đảo các dân tộc khác đến xem và tìm hiểu. Tại các sự kiện văn hóa trên địa bàn Bắc Yên, trò chơi Tu lu, bắn nỏ cũng như các trò chơi dân gian khác đều được giới thiệu tới du khách gần xa.

Bảo tồn, phát huy giá trị các trò chơi dân gian dân tộc Mông gắn với du lịch - ảnh 2
Lớp tập huấn góp phần triển khai Đề án “Bảo tồn, phát huy giá trị môn thể thao Tu lu và bắn nỏ của người Mông gắn với phát triển du lịch. Ảnh minh họa:T.L
 

Ông Nguyễn Thế Công, Phó giám đốc Sở VHTTDL Sơn La cho biết, nhằm triển khai hiệu quả Dự án 6 về “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch” thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh Sơn La năm 2024. Mới đây, Sở VHTTDL Sơn La đã phối hợp với UBND huyện Bắc Yên tổ chức lớp tập huấn nghiên cứu, bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa phi vật thể các dân tộc có nguy cơ mai một trên địa bàn Bắc Yên. Lớp tập huấn có s tham gia của 50 học viên là những người yêu thích thể thao, trò chơi dân gian dân tộc Mông ở Bắc Yên.

Tham gia tập huấn, các học viên được ph biến vai trò,ý nghĩa của việc bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa phi vật thể tốt đẹp của các dân tộc, trong đó có môn thể thao đánh Tu lu và môn bắn nỏ của dân tộc Mông. Các học viên được trao đổi về kỹ năng cách thức chơi môn Tu lu, bắn nỏ của người Mông, cách thức làm cây nỏ, tên nỏ và cách làm quả Tu lu và thực hành thi đấu 2 môn thể thao này. Các học viên còn được phổ biến về bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch với các chuyên đề bổ ích, sát thực, phù hợp với địa phương.

Thời gian tới, để bảo tồn, phát huy các trò chơi dân gian các dân tộc đạt hiệu quả, Sở VHTTDL Sơn La, huyện Bắc Yên và các cấp, các ngành sẽ tiếp tụcquan tâm đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị cho các nhà văn hóa ở khu dân cư, sân tập. Chú trọng phát huy vai trò nòng cốt của trưởng bản, người có uy tín ở cộng đồng, các hạt nhân thể dục thể thao, vận dụng hiệu quả các thiết chế văn hóa ở cơ sở.

Đồng thời, tích cực phục dựng, bảo tồn nghi lễ truyền thống, trò chơi dân gian trong các dịp lễ Tết, ngày kỷ niệm, ngày truyền thống của đất nước, của tỉnh và địa phương nhằm tạo không khí vui tươi, phấn khởi cho nhân dân, đồng thời tạo điểm nhấn, góp phần phát triển du lịch cộng đồng theo hướng bền vững.