Diễn xướng Múa Bóng rỗi “Cổ kim hòa điệu"

THÙY TRANG

VHO - Diễn xướng Múa Bóng rỗi với chủ đề “Sắc màu Bóng rỗi – Cổ kim hòa điệu”. Chương trình mang thông điệp sự giao thoa, kết hợp nghệ thuật truyền thống và hiện đại, tính dân tộc và quốc tế, đồng thời trao truyền cho thế hệ kế thừa.

Diễn xướng Múa Bóng rỗi “Cổ kim hòa điệu
Tiết mục thi diễn của Đoàn nghệ thuật TP.HCM

Hội thi Diễn xướng dân gian văn hóa các dân tộc năm 2024 đang diễn ra tại tỉnh Quảng Ngãi từ ngày 1-4.8. Hội thi quy tụ 24 đoàn nghệ thuật các dân tộc trên toàn quốc.

Đoàn nghệ thuật TP.HCM tham gia Hội thi với chương trình diễn xướng Múa Bóng rỗi với chủ đề “Sắc màu Bóng rỗi – Cổ kim hòa điệu”.

Hội thi Diễn xướng dân gian văn hóa các dân tộc năm 2024 do Cục Văn hóa cơ sở (Bộ VHTTDL) phối hợp với UBND tỉnh Quảng Ngãi tổ chức. Hội thi nhằm tôn vinh, giới thiệu, quảng bá các giá trị di sản văn hóa phi vật thể, phong tục tập quán, lễ hội truyền thống, dân ca, dân vũ, trang phục, ẩm thực của các dân tộc trên toàn quốc.

Các tiết mục mang thông điệp sự giao thoa, kết hợp giữa nghệ thuật truyền thống và hiện đại, tính dân tộc và quốc tế với niềm mong muốn về sự kế thừa, trao truyền cho thế hệ mai sau luôn bảo tồn và phát huy di sản văn hóa dân tộc.

Trong số các di sản văn hoá – nghệ thuật dân gian - dân tộc phong phú đang hiện tồn tại ở TP.HCM, diễn xướng Múa Bóng rỗi tập hợp đầy đủ sắc màu văn hoá Phương Nam.

Diễn xướng Múa Bóng rỗi “Cổ kim hòa điệu

Đây là loại hình nghệ thuật dân gian đáp ứng cùng lúc 2 nhu cầu tinh thần quan trọng của con người là tâm linh và giải trí.

Chọn giới thiệu diễn xướng Múa bóng rỗi, đoàn nghệ thuật TP.HCM mang tới Hội thi các tiết mục đặc sắc, hòa điệu tính cổ - kim.

Trong đó, Hát rỗi Cầu anvới đạo cụ chính là trống và phách. Trong khi đó, múa Dâng(múa mâm vàng), kết hợp ballet và kèn saxophone. Tiết mục sử dụng chất liệu Bóng rỗi kết hợp với các hình thức trình diễn khác, thể hiện mong muốn mang Bóng rỗi đi xa hơn, vươn lên và phát triển cao hơn.

Tương tự, tiết mục múa Hương, với múa chén bông kết hợp ballet mũi cứng và hòa tấu nhạc cụ Cổ kim hòa điệu - thể theo điệu Bình bán vắn… cũng mang đến sắc màu đặc sắc cho Hội thi.

Chương trình với sự cố vấn dàn dựng, lời bình: TS Mai Mỹ Duyên; đạo diễn dàn dựng: Lê Việt; biên đạo: Shing Trần; âm nhạc: Đinh Quang Minh. Chương trình có sự tham gia thi diễn của NNƯT Ngọc Hậu và dàn nhạc Lễ gồm nghệ nhân Nhứt Dũng, nhạc sĩ Hoàng Đan, Hoàng Sương, Chí Thiện; CLB Múa Trung tâm Văn hóa TP.HCM, Vũ đoàn Phương Việt.

Diễn xướng Múa Bóng rỗi “Cổ kim hòa điệu
NNƯT Ngọc Hậu trình diễn nghi thức diễn xướng Múa bóng rỗi

Qua các tiết mục thi diễn, đoàn nghệ thuật TP.HCM mong muốn lan tỏa thông điệp bảo tồn và phát triển Bóng rỗi trong thời buổi hội nhập hiện nay. Đồng thời cần có sự trao truyền cho các thế hệ nối tiếp cùng chung tay giữ gìn nét văn hoá độc đáo của dân tộc.

Múa bóng rỗi đã có lâu đời, thể hiện sự dung hợp và sáng tạo văn hoá của 4 tộc người: Việt, Chăm, Hoa, Khmer diễn ra trong lịch sử hình thành văn hoá Việt trên vùng đất Nam Bộ.

Hiện nay, tín ngưỡng thờ Bà cùng diễn xướng múa Bóng rỗi là một trong số những giá trị văn hoá đặc sắc đang được bảo tồn và phát huy trong đời sống tinh thần của cộng đồng cư dân ở TP.HCM.

Diễn xướng Múa Bóng rỗi “Cổ kim hòa điệu
Múa bóng rỗi thể hiện sự dung hợp và sáng tạo văn hoá của 4 tộc người Việt, Chăm, Hoa, Khmer ở vùng đất Nam Bộ

Hát - múa bóng rỗi là hình thức diễn xướng có chức năng thực hành nghi lễ. Bà bóng – nghệ nhân thực hành diễn xướng, làm cầu nối giữa thần linh, bổn Hội; đại diện cho cộng đồng cầu khấn đến Nữ thần những ước vọng về một cuộc sống bình an, no ấm và hạnh phúc.

Hát - múa bóng rỗi là một trong những loại hình diễn xướng nghi lễ, thường được tổ chức vào các dịp Vía Bà tại các đền miễu ở Nam Bộ.

Xưa kia, một bà bóng thực hành diễn xướng phải đạt đủ các kỹ năng: Hát rỗi, múa nghi lễ, múa đồ chơi và ca diễn chặp sân khấu, như Chặp Địa Nàng, Trạng – Nàng, Gánh nước tưới huê, Tiên chị - Tiên em…

Diễn xướng Múa Bóng rỗi “Cổ kim hòa điệu
Hát - múa bóng rỗi là hình thức diễn xướng có chức năng thực hành nghi lễ

Xét trên phương diện nghệ thuật: Hát - múa bóng rỗi là sự kết hợp giọng hát, vũ đạo, âm nhạc một cách sinh động, hấp dẫn nhưng không kém phần thiêng liêng; là sự kết hợp hài hoà 2 đặc tính quan trọng là tâm linh và giải trí.