Phát triển thể thao thành tích cao và ươm mầm tài năng trẻ

VHO - Từ thế mạnh các môn điền kinh, karate, pencak silat, đua thuyền, bóng chuyền, bóng đá thể thao Hà Tĩnh đang từng bước khẳng định vị thế, hướng tới phát triển chuyên nghiệp và nuôi dưỡng lớp VĐV kế cận.

Trong cuộc trò chuyện với Báo Văn Hóa, bà Phan Thị Thu Hường, Giám đốc Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu Thể dục Thể thao Hà Tĩnh (HL&TĐ-TDTT) chia sẻ về hành trình ươm mầm tài năng, xây dựng nền thể thao thành tích cao - nơi mỗi tấm huy chương không chỉ là kết quả của rèn luyện mà còn là biểu tượng của ý chí và niềm tự hào quê hương.

 Định hướng chiến lược

P.V: Thưa bà, Hà Tĩnh được xem là địa phương có phong trào thể thao phát triển mạnh trong khu vực Bắc Trung Bộ. Trung tâm định hướng như thế nào để nâng tầm thể thao thành tích cao, đưa Hà Tĩnh trở thành điểm sáng trong bản đồ thể thao quốc gia?

- Bà Phan Thị Thu Hường: Trong những năm gần đây, Thể thao Hà Tĩnh đã có những bước phát triển vượt bậc, đặc biệt tại các giải đấu quốc gia và quốc tế. Các VĐV đã mang về những tấm huy chương quý giá, đóng góp vào thành tích chung của thể thao tỉnh Hà Tĩnh nói riêng và Việt Nam nói chung. Hằng năm, đoàn Hà Tĩnh tham gia các giải thể thao quốc gia, quốc tế giành trên 200 huy chương các loại. Tuy nhiên, để bứt phá và khẳng định vị thế, chúng tôi xác định phải phát triển thể thao Hà Tĩnh theo hướng chuyên nghiệp - khoa học - bền vững.

Trung tâm tập trung vào ba định hướng chiến lược: Thứ nhất, đầu tư trọng điểm vào các môn thể thao mũi nhọn, thế mạnh của tỉnh như điền kinh, karate, pencak silat, đua thuyền, bóng chuyền, bóng đá... đồng thời đẩy mạnh phát hiện, đào tạo VĐV trẻ theo hướng chuyên nghiệp; thứ hai, nâng cao chất lượng huấn luyện, ứng dụng khoa học công nghệ trong đánh giá và huấn luyện VĐV; thứ ba, đẩy mạnh xã hội hóa thể thao, huy động nguồn lực từ doanh nghiệp, tổ chức xã hội cùng chung tay đầu tư cho thể thao.

Mục tiêu đến năm 2030, Hà Tĩnh phấn đấu có nhiều VĐV góp mặt thường xuyên trong đội tuyển quốc gia và giành huy chương tại SEA Games, ASIAD.

Công tác phát hiện, tuyển chọn và đào tạo VĐV trẻ hiện được triển khai ra sao? Trung tâm có những mô hình hoặc chương trình riêng để ươm mầm tài năng thể thao từ cơ sở không?

- Hà Tĩnh xem phát hiện và bồi dưỡng tài năng trẻ là khâu then chốt. Trung tâm phối hợp chặt chẽ với phòng giáo dục, các trường học, trung tâm văn hóa truyền thông để tổ chức các giải phong trào, qua đó phát hiện hạt nhân năng khiếu. Hiện chúng tôi đang triển khai các lớp nghiệp dư ở bộ môn bóng đá. Các em có năng khiếu được tuyển chọn sớm, được huấn luyện chuyên môn và hỗ trợ thi đấu các giải giao hữu nhằm tạo nguồn cho tỉnh.

Trung tâm đang xây dựng mô hình “vườn ươm thể thao” với các lớp năng khiếu ban đầu ở nhiều bộ môn như điền kinh, bóng chuyền, võ thuật… Từ đó, các em có tố chất sẽ được tuyển chọn, đào tạo bài bản theo tuyến năng khiếu - trẻ - đội tuyển. Trung tâm cũng phối hợp với ngành Giáo dục và các CLB thể thao học đường để mở rộng nguồn phát hiện, tạo nền tảng phát triển bền vững, hình thành chuỗi đào tạo liên thông từ phong trào cơ sở đến thể thao thành tích cao.

Để tạo ra VĐV đạt chuẩn quốc gia và quốc tế, cơ sở vật chất và đội ngũ huấn luyện đóng vai trò then chốt. Bà đánh giá thế nào về điều kiện hiện nay và định hướng đầu tư trong thời gian tới?

- Thực tế, điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật chưa đồng bộ, hệ thống sân tập, trang thiết bị được xây dựng và sử dụng từ lâu nên đã hư hỏng, xuống cấp; hệthống nhàăn, ở của HLV, VĐV bị quá tải, chưa đáp ứng được yêu cầu. Đội ngũ HLV hiện có hơn 17 người trong biên chế và 17 người được triệu tập theo chính sách đặc thù của tỉnh. Song, hiện vẫn thiếu hụt HLV ở một số bộ môn, dẫn đến tình trạng một số lãnh đạo bộ môn phải kiêm nhiệm công tác huấn luyện. Điều này phần nào ảnh hưởng đến hiệu quả chuyên môn và công tác đào tạo VĐV kế cận.

Trong thời gian tới, chúng tôi rất mong tỉnh tiếp tục quan tâm, bổ sung biên chế và chính sách thu hút nhân lực thể thao chất lượng cao.

Khát vọng tương lai

Trong môi trường thể thao vốn đòi hỏi kỷ luật, cường độ cao và cạnh tranh khốc liệt, việc một phụ nữ đảm nhiệm vai trò Giám đốc Trung tâm HL&TĐ-TTDT là điều đặc biệt. Bà nhìn nhận thế nào về vai trò, lợi thế cũng như thách thức của phụ nữ khi làm công tác huấn luyện, quản lý thể thao thành tích cao?

- Thể thao là lĩnh vực đòi hỏi kỷ luật, sức bền và tinh thần mạnh mẽ. Do đó, phụ nữ khi đảm nhận vị trí lãnh đạo phải vừa cứng rắn trong nguyên tắc, vừa mềm dẻo trong điều hành.

Là một người cũng từng trưởng thành từ VĐV, tôi luôn coi trọng yếu tố con người, vì đằng sau mỗi thành tích là nỗ lực của VĐV, của HLV và cả hậu phương gia đình. Với phụ nữ làm quản lý, lợi thế lớn là sự thấu hiểu, tinh tế và khả năng truyền cảm hứng. Nhưng đồng thời, cũng phải không ngừng học hỏi, rèn luyện bản lĩnh để dẫn dắt đội ngũ trong môi trường áp lực cao.

Trong bối cảnh thể thao chuyên nghiệp chịu tác động mạnh của kinh tế thị trường và công nghệ, Trung tâm có giải pháp gì để vừa giữ được tinh thần thể thao chân chính, vừa tạo cơ hội phát triển bền vững cho VĐV trẻ?

- Thể thao không chỉ là thành tích mà còn là giáo dục nhân cách và khát vọng vươn lên. Ở Trung tâm, chúng tôi luôn đặt yêu cầu rèn luyện đạo đức, kỷ luật, tinh thần tập thể lên hàng đầu. Các vận động viên trẻ được học văn hóa, kỹ năng sống, kỹ năng giao tiếp, tinh thần fair-play song song với huấn luyện chuyên môn. Chúng tôi thường xuyên tổ chức các buổi giao lưu, giáo dục truyền thống, hoạt động thiện nguyện, để các em hiểu rằng vinh quang thể thao phải gắn liền với trách nhiệm xã hội.

Trước tác động của kinh tế thị trường và công nghệ, Trung tâm tăng cường quản lý, định hướng tư tưởng, xây dựng môi trường tập luyện lành mạnh, đồng thời mở rộng hợp tác, ứng dụng khoa học - công nghệ trong huấn luyện để tạo cơ hội phát triển bền vững. Mục tiêu là hình thành lực lượng VĐV trẻ vừa có tài năng, vừa có nhân cách, biết cống hiến cho thể thao và xã hội, đó là nền tảng để thể thao Hà Tĩnh phát triển bền vững, lâu dài.

Nhìn về tương lai, bà kỳ vọng điều gì về lớp VĐV trẻ Hà Tĩnh trong 5-10 năm tới, một thế hệ có thể chinh phục đấu trường lớn, đồng thời là niềm tự hào của quê hương trên bản đồ thể thao Việt Nam?

- Tôi tin rằng thế hệ VĐV trẻ Hà Tĩnh hôm nay là nguồn năng lượng mới tự tin, bản lĩnh và khát khao cống hiến. Với định hướng đầu tư đúng và sự đồng hành của xã hội, chúng tôi kỳ vọng trong 5-10 năm tới, Hà Tĩnh sẽ có nhiều gương mặt thi đấu xuất sắc ở cấp quốc gia, khu vực, thậm chí góp mặt tại đấu trường châu Á và Olympic.

Quan trọng hơn, tôi mong các em trở thành những công dân tốt, có bản lĩnh, có trách nhiệm với quê hương, tiếp nối truyền thống hiếu học, kiên cường và giàu nghị lực của con người Hà Tĩnh. Mục tiêu cao nhất là xây dựng thể thao Hà Tĩnh không chỉ mạnh về thành tích, mà còn đẹp trong tinh thần và giá trị con người.