VHO - Sáng 24.3, nước Nga bắt đầu quốc tang tưởng niệm những người thiệt mạng trong vụ tấn công khủng bố ở Phòng hòa nhạc Crocus City Hall.

 Người dân tại một nơi tưởng niệm tự phát gần Tòa thị chính Crocus gần Moskva dành cho các nạn nhân của vụ tấn công khủng bố Ảnh: RIA NOVOSTI

Quyết định tuyên bố ngày 24.3 là ngày để tang đã được Tổng thống Nga Putin thông báo tới người dân Nga vào hôm 23.3 trong một bài phát biểu đặc biệt. Ông gọi những gì xảy ra ở khu vực Moskva là một hành động khủng bố đẫm máu, man rợ và hứa rằng thủ phạm, những người tổ chức và người đứng sau âm mưu tội ác sẽ phải chịu sự trừng phạt thích đáng và không thể tránh khỏi. Trong bài phát biểu trước toàn dân, Tổng thống Nga Putin nói: “Tôi bày tỏ sự chia buồn sâu sắc, chân thành tới tất cả những người đã mất người thân. Cả nước và toàn thể nhân dân Nga đau buồn cùng các bạn”.

Theo đó, trên toàn lãnh thổ Nga đã tổ chức quốc tang. Trong ngày 24.3, trên toàn lãnh thổ Nga buông cờ rủ, hủy tất cả các hoạt động giải trí. Các kênh truyền hình đã thay đổi lịch phát sóng, loại bỏ các chương trình hài hước. Các rạp chiếu phim ở Moskva đã hủy các buổi chiếu, tất cả các nhà hát, phòng hòa nhạc dừng hoạt động trong 2 ngày 23 và 24.3. Các bảo tàng ở Moskva mở cửa đón khách tham quan nhưng không có sự kiện công cộng. Vào lúc 12:00 giờ Moskva, tại Bảo tàng Pushkin dành một phút mặc niệm - tất cả các viện bảo tàng sẽ tham gia hành động tưởng nhớ này. Để bày tỏ sự tiếc thương đối với các nạn nhân, Bảo tàng Chiến thắng sẽ thắp nến trên hàng chục màn hình plasma. Trong lịch sử hiện đại của nước Nga, đây là ngày quốc tang thứ 30 kể từ năm 1993.

Một số sự kiện thể thao cũng sẽ không diễn ra trong những ngày tới. Ban tổ chức Thế vận hội Paralympic mùa đông “Chúng ta cùng nhau. Sport” đã hủy bỏ lễ bế mạc dự kiến diễn ra trong vài ngày tới. Các ngân hàng Nga đã thông báo sẽ xóa các khoản vay của nạn nhân vụ tấn công khủng bố. Các hãng hàng không lớn sẽ chuyên chở miễn phí thân nhân nạn nhân đến và rời Moskva về quê hương họ.

Từ ngày 22.3 người dân Nga đã mang hoa đến địa điểm xảy ra vụ tấn công khủng bố, và các đài tưởng niệm tự phát xuất hiện ở các vùng của Nga để tưởng nhớ các nạn nhân. Tại thành phố Voronezh, phía Tây Nam nước Nga, người dân đã đặt hoa và thắp nến tại đài tưởng niệm những trẻ em thiệt mạng trong các cuộc đánh bom hồi Thế chiến 2, nhằm bày tỏ tình đoàn kết với những người thiệt mạng trong vụ tấn công vừa xảy ra. Ở Naryan-Mar, người dân đặt hoa tại Trung tâm văn hóa Arktika, bất chấp sương giá và gió rét. Ở Petrozavodsk, nến được thắp sáng trên bờ hồ Onega. Các đài tưởng niệm và lễ tưởng niệm tự phát xuất hiện ở nhiều địa phương như St. Petersburg, Perm, Orenburg.

Trong những giờ phút đau thương, hàng nghìn người Nga đã xếp hàng để hiến máu. Chỉ riêng ngày 23.3, hơn 4.000 cư dân thủ đô đã đến các trung tâm hiến máu để giúp đỡ các nạn nhân. Một số người Việt Nam tại Moskva cũng đến đặt hoa và hiến máu ủng hộ các nạn nhân.

 Xếp hàng hiến máu cứu nạn nhân vụ khủng bố Ảnh: REUTERS

Trong những ngày qua, thế giới bày tỏ cảm thông với người dân Nga, đồng thời cực lực lên án hành động khủng bố đẫm máu. Trong một tuyên bố, Người Phát ngôn của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Stephane Dujarric cho biết, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres lên án vụ tấn công khủng bố bằng “ngôn từ mạnh mẽ nhất”. Trước đó, đích thân ông Guterres cũng đã gửi lời chia buồn sâu sắc tới gia đình các nạn nhân, người dân và Chính phủ Nga. Ông chúc những người bị thương nhanh chóng hồi phục. Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc lên án vụ tấn công khủng bố là “ghê tởm và hèn hạ”. Lãnh đạo các nước Trung Quốc, Mỹ, EU, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc… cũng đã gửi lời chia buồn sâu sắc nhất tới gia đình các nạn nhân, những người bị thương và với người dân Nga, phản đối mọi hình thức khủng bố, lên án mạnh mẽ vụ tấn công khủng bố vào Nga.

Vụ khủng bố xảy ra tại Nhà hát Crocus City Hall ngoại ô Moskva hôm 22.3, một số kẻ vũ trang đã xông vào nhà hát trước một buổi biểu diễn có hàng nghìn khán giả và xả súng vào đám đông, ném mìn cháy gây cháy lớn. Theo thông tin cập nhật ngày 24.3 (giờ Moskva) của Bộ Tình trạng khẩn cấp Nga, số người số người thương vong là 285 người, trong đó 133 người chết (gồm 3 trẻ em).

Cơ quan chức năng Nga cho biết ngọn lửa đã nhấn chìm 13.000m² của tòa nhà bảy tầng, bằng khoảng 1/3 tổng diện tích sàn. Suốt đêm 22.3, trực thăng đã thả hơn 160 tấn nước xuống tòa nhà nhằm nỗ lực dập tắt ngọn lửa. Đến khoảng 5h ngày 23.3 (giờ Nga), ngọn lửa hầu như đã được khống chế. Sáng 24.3, Thống đốc Andrey Vorobyov của vùng Matxcơva cho biết chiến dịch cứu hộ tại hiện trường đã kết thúc, chiến dịch tìm kiếm sẽ vẫn tiếp tục

Điện Kremlin thông báo Nga đã bắt giữ 11 người, trong đó có 4 tay súng được cho là có liên quan đến vụ xả súng điên cuồng này. Cả 4 phần tử liên quan trực tiếp nêu trên đều là “công dân Tajikistan”, gồm Nasridinov Makhmadrasul, 37 tuổi; Ismonov Rivozhidin, 51 tuổi; Safolzoda Shokhinjonn, 21 tuổi và Nazarov Zustam, 29 tuổi. Các điều tra viên Nga cho biết “những phần tử khủng bố” đã sử dụng “chất lỏng dễ cháy” để phóng hỏa sau khi thực hiện vụ xả súng trong phòng hòa nhạc. 

 TÙNG QUANG