VHO - Trong khuôn khổ Diễn đàn Báo chí toàn quốc 2024, sáng 16.3 tại TP.HCM, đã diễn phiên thảo luận với chủ đề “Đầu tư, ứng dụng công nghệ hiệu quả tại các tòa soạn”. Đây là một trong những nội dung thu hút sự quan tâm lớn từ các cơ quan báo chí trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên tất cả các lĩnh vực, trong đó có báo chí, truyền thông.

Theo Báo cáo Triển vọng 2023-2024 của Hiệp hội các nhà xuất bản Tin tức thế giới (WAN-IFRA), trọng tâm đầu tư phát triển của các tòa soạn trên thế giới những năm tới sẽ nhắm vào Công nghệ và Trí tuệ Nhân tạo. Đối với các cơ quan báo chí Việt Nam, đây là bài toán hóc búa khi phần lớn các tòa soạn đều không chủ động được về mặt công nghệ, lại đang đối mặt với tình trạng các nguồn thu truyền thống đang ngày một sụt giảm.

Phiên thảo luận “Đầu tư, ứng dụng công nghệ hiệu quả tại các tòa soạn” thu hút sự quan tâm lớn từ các cơ quan báo chí

Trong bối cảnh đó, những bài học kinh nghiệm của các tòa soạn đang đi tiên phong về đổi mới sáng tạo như VTV, Báo Nhân Dân, Báo Thanh Niên, cùng những lời khuyên từ các chuyên gia của WAN-IFRA (ông Lee Kah Whye, Giám đốc khu vực châu Á), của Google (bà Nguyễn Thùy Dương, Giám đốc Hợp tác các Nhà xuất bản Tin tức khu vực châu Á-Thái Bình Dương)… sẽ là kim chỉ nam để các cơ quan báo chí học hỏi, vận dụng vào thực tiễn.

Phát biểu đề dẫn phiên thảo luận, ông Nguyễn Hoàng Nhật, Phó Tổng Biên tập Báo điện tử VietnamPlus cho rằng báo chí trong kỷ nguyên số sẽ không thể tách rời công nghệ, thậm chí công nghệ đang dẫn dắt báo chí và đa phần các tòa soạn lớn sẽ phát triển theo xu hướng trở thành các tập đoàn công nghệ, truyền thông. Nhưng muốn thực hiện tham vọng đó, các tòa soạn cần phải đa dạng hóa nguồn thu, phát triển những mô hình kinh doanh kỹ thuật số. Như vậy, việc đầu tư cho công nghệ cũng chính là hướng đến phương thức tạo nguồn thu mới, thay thế cho các nguồn thu truyền thống.

Cùng với đó, Trí tuệ Nhân tạo (AI) đang trở thành nhân tố có thể làm thay đổi cuộc chơi, không chỉ với báo chí mà còn trên bình diện rộng hơn. CEO của tập đoàn truyền thông Ringier, Ladina Heimgartner gần đây có nói rằng báo chí đã để lỡ tàu trong cuộc cách mạng công nghệ, kết quả là đã bị các nền tảng xuyên biên giới bỏ xa; vì vậy, báo chí hãy tranh thủ cưỡi sóng trong cuộc cách mạng AI. Tuy nhiên, các cơ quan báo chí Việt Nam lại đang phải đối mặt với nhiều thách thức, từ việc thiếu hành lang pháp lý cho đến công nghệ lõi để bước vào sân chơi này.

Ông Phạm Anh Chiến khẳng định rating có ý nghĩa sống còn với một đài truyền hình

Từ các vấn đề trên, các chuyên gia sẽ đưa ra những giải pháp phù hợp để các tòa soạn vừa và nhỏ cũng có thể lựa chọn và tìm ra cho mình những hướng đi đúng đắn, nhằm bắt kịp với xu hướng của báo chí thế giới. Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin Truyền thông và Hội Nhà báo Việt Nam cũng đã và đang xúc tiến những chương trình, kế hoạch, phối hợp với những cơ quan, tổ chức quốc tế như WAN-IFRA, Google nhằm hỗ trợ các cơ quan báo chí Việt Nam.

Trình bày tham luận, ông Phạm Anh Chiến, Phó Giám đốc Trung tâm sản xuất và phát triển nội dung số, Đài Truyền hình Việt Nam (VTV Digital) chia sẻ lý do VTV quyết định phải đầu tư mạnh mẽ vào các nền tảng công nghệ, với 2 nội dung được nêu ra là rating sóng - số và chiến lược Total VTV trong sản xuất, phân phối nội dung. Đối với một đài truyền hình, vấn đề rating có ý nghĩa sống còn. Rating cao đồng nghĩa mang lại nguồn thu lớn, từ đó sẽ đầu tư ngược lại vào sản xuất nội dung trên nền tảng công nghệ.

Ông Bùi Công Duyến đánh giá cao hiệu quả của mô hình tòa soạn hội tụ

Trong bài tham luận về hệ thống quản trị tòa soạn hiện đại cho các cơ quan báo chí, ông Bùi Công Duyến, Giám đốc sản phẩm Tòa soạn hội tụ ONECMS cho rằng hầu hết các cơ quan báo chí tại Việt Nam đều có đồng thời nhiều loại hình báo chí: Bao in, điện tử, video clip, podcast… Nhiều cơ quan báo chí thậm chí còn phân phối nội dung của mình trên các nền tảng mạng xã hội… Mô hình tòa soạn hội tụ tạo một quy trình xuất bản khép kín, giúp các cơ quan báo chí quản lý bảng tiến độ tin bài; quản lý dàn trang và biên tập, duyệt bông, cho phép copy nội dung các bài viết bằng các công cụ có sẵn và chuyển đổi sang các định dạng phông chữ khác nhau bảo đảm không bị lỗi phông trên các phần mềm dàn trang.

Các diễn giả thảo luận, trao đổi trên phiên toạ đàm bàn tròn 

Sau phần tham luận, trên tọa đàm bàn tròn, các diễn giả đã cùng nhau trao đổi về cách thức để các tòa soạn có thể sản xuất được những tác phẩm báo chí ấn tượng, các giải pháp đầu tư công nghệ và đa dạng hóa nguồn thu cho các cơ quan báo chí, định hướng đầu tư về trí tuệ nhân tạo trong quản trị tòa soạn và sản xuất nội dung số. Bên cạnh việc học hỏi lẫn nhau giữa các cơ quan báo chí, các diễn giả cho rằng quá trình đầu tư công nghệ tại các tòa soạn cần được thực hiện song song giữa củng cố các nền tảng cơ bản có thể tối ưu được và tiến hành các đổi mới về công nghệ thông qua quan hệ với các đối tác trong xây dựng các nền tảng mới, sản phẩm mới.

VĨNH HY