VHO- “Xây dựng bức phù điêu mới tại vị trí cũ, mặt bằng hình cánh cung, kích thước mặt bức phù điêu (27,8m x 8,9m)... Phần mỹ thuật của bức phù điêu được làm bằng hợp kim đồng. Làm mới hệ thống sân vườn, cây xanh cảnh quan, tiểu cảnh trang trí xung quanh bức phù điêu để đảm bảo tính đồng bộ, tạo không gian cho quần thể công trình”.

Phối cảnh bức phù điêu phương án 1 

Đó là một trong những nội dung mới được UBND tỉnh Phú Thọ quyết định phê duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình tu bổ, tôn tạo bức phù điêu “Bác Hồ nói chuyện với các cán bộ, chiến sĩ Đại đoàn quân tiên phong” tại khu vực ngã 5 đền Giếng, thuộc Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng.

Những năm qua tỉnh Phú Thọ đã chỉ đạo triển khai nhiều hạng mục, công trình trong Quy hoạch bảo tồn và phát huy giá trị Khu di tích lịch sử Đền Hùng đến năm 2025 theo Quyết định số 552/QĐ-TTg ngày 21.7.2017 của Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên theo nhiều chuyên gia, nhà quản lý, trong khu di tích đã xuất hiện nhiều yếu tố cần phải nghiên cứu tổ chức tu bổ, tôn tạo nhằm làm cho Khu di tích ngày càng khang trang để tổ chức thành công các lễ hội hằng năm và phục vụ đồng bào, nhân dân trong, ngoài nước về tham quan, dâng hương tri ân công đức Tổ tiên.

Ông Lê Đức Thọ, Trưởng ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng Đền Hùng (Khu di tích lịch sử Đền Hùng) cho biết, bức Phù điêu “Bác Hồ nói chuyện với cán bộ, chiến sĩ Đại đoàn quân tiên phong” tại khu vực ngã 5 đền Giếng được Bộ Quốc phòng công đức bằng công trình từ năm 2001, với chất liệu các khối đá màu trắng ghép lại bằng keo chuyên dụng. Từ khi công trình được đưa vào sử dụng, nơi đây được nhân dân, các cơ quan tổ chức và các lực lượng vũ trang hằng năm đến tham quan, dâng hoa để ghi nhớ lời căn dặn của Bác: “Các Vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”. Thế nhưng công trình này sau 20 năm sử dụng đến nay so với cảnh quanh xung quanh đã không còn phù hợp, mặt khác, do ảnh hưởng của thời tiết và thời gian nên các mối liên kết giữa các khối đá bị lão hóa làm ảnh hưởng đến phần mỹ thuật của bức phù điêu.

Phối cảnh bức phù điêu tại ngã 5 đền Giếng

“Tạo dựng cảnh quan ngã 5 đền Giếng hoàn chỉnh trong đó có hạng mục công trình bức phù điêu trở nên hoàn thiện, xứng tầm là khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt, đồng thời đáp ứng yêu cầu đón, tiếp khách trong nước và bạn bè nước ngoài về thăm viếng Đền Hùng..., tỉnh Phú Thọ đã có chủ trương xây dựng và phê duyệt dự án tu bổ, tôn tạo bức phù điêu “Bác Hồ nói chuyện với các cán bộ, chiến sĩ Đại đoàn quân tiên phong”, trên cơ sở thỏa thuận của những Bộ, ngành có liên quan”, ông Thọ cho biết thêm. Trước đó, Bộ VHTTDL đã có văn bản số 4127/BVHTTDL-DSVH về việc thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi xây dựng phù điêu “Bác Hồ nói chuyện với các chiến sĩ Đại đoàn quân tiên phong” thuộc Khu di tích lịch sử đền Hùng. Theo đó, văn bản đã thỏa thuận Báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng công trình tu bổ, tôn tạo bức phù điêu “Bác Hồ nói chuyện với các chiến sĩ Đại đoàn quân tiên phong” tại khu vực ngã 5 đền Giếng, Khu di tích lịch sử Đền Hùng với nội dung: Di dời bức phù điêu cũ về Bảo tàng Quân khu 2; xây dựng phù điêu mới tại vị trí bức phù điêu cũ.

Là một trong những hạng mục công trình quan trọng nên các cơ quan chức năng của tỉnh Phú Thọ đã tiến hành thực hiện các bước theo quy định, trong đó có việc thẩm định nội dung bức phù điêu “Bác Hồ nói chuyện với các chiến sĩ Đại đoàn quân tiên phong”. Tỉnh đã lập hội đồng nghệ thuật với sự tham gia của nhiều chuyên gia, nhà nghiên cứu về mỹ thuật, kiến trúc của Trung ương và địa phương. Về giải pháp thực hiện, ông Lê Đức Thọ cho hay sẽ tiến hành hạ giải toàn bộ bức phù điêu đá hiện trạng theo từng khối lắp ghép bằng thủ công, vận chuyển đến lắp ghép lại tại sân bảo tàng Bộ Tư lệnh Quân khu 2. Riêng phần móng và tường đỡ của bức phù điêu cũ được thiết kế mới bằng bê tông cốt thép trên cơ sở giữ nguyên hiện trạng ban đầu; hoàn trả lại mặt bằng xung quanh khu vực sân bảo tàng.

Đối với phần xây dựng bức phù điêu sẽ làm kết cấu bằng bê tông cốt thép, móng là hệ bằng bê tông cốt thép theo hình vòng cung đỡ toàn bộ kết cấu phần bệ liên kết với tường vách; các tấm phù điêu bằng đồng được liên kết với tường vách bê tông cốt thép thông qua hệ giàn treo, phần bệ móng bức phù điêu được ốp hoàn thiện bằng đá Bazan. Về mỹ thuật, bức phù điêu được đúc bằng hợp kim đồng kích thước từng tấm 100cm x 100cm. Sau khi đúc tại xưởng được lắp dựng hàn ghép trực tiếp tại hiện trường; Liên kết giữa các tấm hợp kim đồng với tường vách bê tông cốt thép bằng hệ thống khung thép hộp inox kết hợp với các vít, hàn và bản mã, neo bằng thép không gỉ đặt sẵn bê tông cốt thép. Hệ thống sân, vườn, điện chiếu sáng, cây xanh sẽ được đổ bê tông, mặt sân lát hoàn thiện bằng đá bazan, khò mặt chống trơn, mạch chữ công; phần bậc tam cấp lên, xuống được xây bằng gạch chỉ đặc và lát bằng đá bazan; tuyến đường dạo sau bức phù điêu được lát bằng đá cubic; Các bồn cây, bồn hoa được xây bằng gạch chỉ và ốp hoàn thiện bằng đá bazan; hai bên bức phù điêu lắp đặt 18 cột cờ bằng inox cao 12m; xây mới hệ thống thu, thoát nước mặt, lắp đặt hệ thống cấp điện. chiếu sáng trang trí đồng bộ cho công trình và trồng mới một số cây xanh cảnh quan xung quanh khu vực Bức phù điêu theo thiết kế.

Được biết, tổng dự án có kinh phí hơn 50 tỉ đồng do Bộ Quốc phòng tài trợ và các nguồn vốn huy động hợp pháp khác. Dự án sẽ được triển khai thi công vào tháng 6.2023. 

LÂM SƠN