Xóm Bản Đông, xã Ôn Lương hiện có 19 nhà sàn truyền thống dân tộc Tày được lưu giữ
Dự án Bảo tồn làng truyền thống xóm Bản Đông, xã Ôn Lương, huyện Phú Lương được Sở VHTTDL Thái Nguyên, UBND huyện Phú Lương phối hợp với các đơn vị tổ chức thực hiện nhằm triển khai thực hiện Dự án 6, thuộc Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi từ nguồn vốn ngân sách Trung ương trong giai đoạn từ năm 2021-2025.
Thông qua dự án nhằm khôi phục, bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống, hỗ trợ cơ sở vật trang thiết bị văn hóa cho đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi để nâng cao mức thụ hưởng về văn hóa cho đồng bào các dân tộc gắn với phát triển du lịch cộng đồng.
Xóm Bản Đông có 137 hộ với 544 khẩu, hiện có 29 hộ gia đình vẫn còn gìn giữ ngôi nhà sàn, trong đó có 19 nhà sàn truyền thống của đồng bào Tày được lưu giữ nguyên bản, nhân dân nơi đây vẫn duy trì làn điệu hát Then truyền thống của đồng bào dân tộc Tày và nhiều loại nông sản truyền thống có giá trị kinh tế. Từ xóm Bản Đông có thể kết nối với các điểm di tích lịch sử văn hóa, cách mạng đã được công nhận là di sản mang giá trị nhiều mặt là nguồn tài nguyên để phát triển du lịch về nguồn.
Dự án được đầu tư triển khai trên diện tích trên 1.800m2, quy mô đầu tư xây dựng nhà văn hóa cộng đồng xây dựng nhà vệ sinh, sân khấu, bảo tồn 5 nhà sàn truyền thống và các hạ tầng kỹ thuật tổng thể. Hỗ trợ phát triển du lịch xây dựng nhà vệ sinh đạt chuẩn phù hợp với địa phương, trang bị thùng rác công cộng, hỗ trợ phục dựng cảnh quan, làm giàu tài nguyên đường dạo nội bộ, điện chiếu sáng sơ đồ tour tuyến biển hiệu các hộ gia đình có dịch vụ phục vụ khách du lịch...
Đến nay, xã Ôn Lương đã hoàn thiện hồ sơ theo quy định, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, họp lắng nghe ý kiến đóng góp của nhân dân về triển khai dự án và được nhân dân xóm Bản Đông đồng tình ủng hộ và tự nguyện hiến đất để thực hiện dự án.
Mặt bằng quy hoạch Nhà văn hóa xóm Bản Đông, xã Ôn Lương
Trước đó, Sở VHTTDL Thái Nguyên, UBND huyện Phú Lương đã tổ chức hội nghị thống nhất nội dung thực hiện Dự án bảo tồn làng truyền thống dân tộc Tày, xóm Bản Đông, xã Ôn Lương. Trong đó, để thực hiện dự án UBND xã Ôn Lương đã vận động các hộ dân có diện tích đất bị ảnh hưởng đồng thuận và tự nguyện hiến đất để thực hiện xây dựng nhà văn hóa. Các nội dung dự án sẽ hỗ trợ văn hóa vật thể đó là nhà sàn ở truyền thống, nhà sinh hoạt cộng đồng; hỗ trợ hoạt động như nghề truyền thống, trang phục truyền thống, các món ăn truyền thống, dân ca dân vũ dân nhạc các trò chơi dân gian; tăng cường công tác quảng bá, tuyên truyền về du lịch, huy động sự vào cuộc của cả cộng đồng, bồi dưỡng kiến thức về du lịch cho người dân; hình thành điểm du lịch, du lịch trải nghiệm để xóm Bản Đông, xã Ôn Lương trở thành điểm đến lí tưởng của du khách.
Theo đó, dự án đã được nhân dân đồng tình ủng hộ và lựa chọn 5 hộ gia đình còn giữ nguyên ngôi nhà sàn truyền thống và lựa chọn phương án xây dựng mới nhà văn hóa của xóm theo thiết kế của Sở VHTTDL Thái Nguyên và mong muốn dự án này được triển khai trong năm 2024, nhằm xây dựng, nhân rộng các mô hình hiệu quả về bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa, truyền thống tốt đẹp của từng vùng, miền, dân tộc trong xây dựng nông thôn mới, bảo tồn văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch trên địa bàn Thái Nguyên.
Huyện Phú Lương đã và đang triển khai khôi phục, bảo tồn và phát huy những nét văn hóa độc đáo, đặc sắc của các dân tộc gắn với phát triển du lịch. Các hoạt động bảo tồn đón nhận được sự đồng thuận của bà con các dân tộc và sự hỗ trợ nhiệt tình của các nghệ nhân- chủ thể văn hóa. Với việc bảo tồn làng truyền thống dân tộc Tày, xóm Bản Đông, xã Ôn Lương, huyện Phú Lương kỳ vọng và mong muốn các giá trị di sản văn hóa đặc sắc của các dân tộc thiểu số trên địa bàn sẽ trở thành tài sản, góp phần thu hút du khách.
NGUYÊN NAM