Chia sẻ các mô hình giảm ô nhiễm rác nhựa tại địa phương

VHO- Cuối tuần qua, Trung tâm Hỗ trợ Phát triển xanh (GreenHub) phối hợp với Viện Chiến lược, Chính sách Tài nguyên và Môi trường (ISPONRE) tổ chức diễn đàn “Chia sẻ và học tập các mô hình giảm ô nhiễm rác nhựa tại địa phương áp dụng tiếp cận tác động tập thể tại Việt Nam”.

 Các địa phương cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm giảm thiểu rác thải nhựa tại diễn đàn

Diễn đàn nhằm tạo cơ hội để các đơn vị đối tác đang tham gia dự án “Giảm ô nhiễm Rác thải nhựa với các giải pháp địa phương” (LSPP), tài trợ bởi Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) cùng chia sẻ kinh nghiệm về quá trình đồng thiết kế, xây dựng Kế hoạch hành động chung. Đồng thời thảo luận và chia sẻ kinh nghiệm về triển khai các mô hình giảm thải rác nhựa ở các địa phương đang thực hiện dự án tại Hà Nội, Đà Nẵng, Hội An. Ông Nguyễn Thế Hùng, Phó Chủ tịch UBND TP Hội An chia sẻ: Nếu nhìn vào con số ước tính lượng rác phát sinh hàng ngày sẽ thấy nhựa trở thành một công cụ, phương tiện hầu hết các gia đình đều sử dụng dù biết nó có thể tạo ra những phản ứng hóa học gây bất lợi cho sức khoẻ. Đây là một vấn đề không thể giải quyết ngày một ngày hai mà cần tới sự lâu dài. Qua diễn đàn này, chúng ta sẽ có cơ hội được trực tiếp trao đổi, đồng thuận nhận thức và hành động từ cơ quan quản lý, doanh nghiệp cũng như cộng đồng dân cư để tìm ra những giải pháp dài hạn hơn, cùng nhau chung tay giải quyết vấn đề này.

Trong 3 ngày tổ chức, diễn đàn tập trung vào việc chia sẻ 11 mô hình giảm thiểu rác thải nhựa nổi bật đang triển khai tại các địa phương tham gia dự án. Cụ thể các mô hình: 54 Ngôi nhà xanh; Cửa tiệm hạnh phúc - Tái chế rác thải tạo sinh kế; Du lịch xanh (Hội An); Sáng kiến “Huy động Câu lạc bộ Sống xanh tham gia quản lý rác thải tại cộng đồng, trong bối cảnh dịch Covid 19” năm 2021-2022; mô hình Trường học xanh nói không với rác nhựa (Đà Nẵng). Các mô hình: Khu phố ẩm thực xanh Tống Duy Tân - ngõ Cấm Chỉ; Trường học Không rác thải (quận Hoàn Kiếm - Hà Nội); Thu gom, phân loại và tái chế rác; Sân chơi tái chế cộng đồng tại Liên Mạc; Phân loại, chuyển hóa rác thải tại chùa Đình Quán (quận Bắc Từ Liêm - Hà Nội). Trong quá trình một năm triển khai các mô hình này, mỗi địa phương đều đạt được những kết quả nhất định đi kèm với những thách thức phải vượt qua. Trao đổi tại diễn đàn, nhiều đại biểu bày tỏ mong muốn đối với việc phát triển các phong trào tại địa phương, đồng thời cũng chia sẻ, thảo luận về những khó khăn, thách thức để cùng rút kinh nghiệm và đưa ra các giải pháp hiệu quả. Ông Võ Nguyên Chương, Phó giám đốc Sở TN&MT TP Đà Nẵng cho hay, trong suốt thời gian qua, Đà Nẵng đạt được nhiều kết quả tích cực trong việc quản lý chất thải. Trong năm 2021, tổng lượng rác thải tài nguyên được phân loại là 1453 tấn (quy đổi khoảng hơn 3,1 tỉ đồng). Con số tuy không lớn nhưng có ý nghĩa, minh chứng cho sự vào cuộc của cộng đồng dân cư, đặc biệt trong tình hình dịch bệnh; toàn thành phố phải cách ly trong khoảng thời gian khá dài.

 Trẻ nhập viện vì các bệnh truyền nhiễm kín giường tại các bệnh viện tại Hà Nội Ảnh: HẰNG TRẦN

“Là một trong 3 địa bàn của dự án LSPP, đến năm thứ hai tổ chức, chúng tôi đã nhận diện được một số các vấn đề và rất được mong muốn được chia sẻ tại các địa bàn còn lại, để sau đó chúng tôi sẽ có thêm những cách làm hay và sáng tạo hơn”, ông Chương nói. Đặc biệt, diễn đàn đã làm đúng vai trò cầu nối, chia sẻ, kết nối giữa các bên để các mô hình phát triển hơn nữa. Chẳng hạn như sau khi hiểu được sự ý nghĩa của Mô hình Tái chế xanh- tái chế rác thải nhựa hướng tới tạo sinh kế cho CLB phụ nữ khuyết tật phường Cẩm Nam, đại diện Ban Quản lý chợ Hội An đã quyết định sẽ giúp đỡ đưa sản phẩm vào chợ. Các đại biểu cũng tham quan mô hình Ngôi nhà xanh, mô hình trạm phục hồi tài nguyên (MRF) và công ty Reform tại Hội An; Đưa ra những mô hình mới dễ áp dụng thực tế vào cuộc sống của từng địa phương khác nhau như các mô hình chợ, trường học, cộng đồng không rác thải.

Dự án LSPP do USAID tài trợ từ tháng 8.2020 đến tháng 7.2023, được thực hiện bởi GreenHub và 3 đối tác với mục tiêu nhằm trao quyền cho cộng đồng địa phương để thúc đẩy việc giảm thiểu rác thải nhựa bằng cách xây dựng các mạng lưới, liên kết và hỗ trợ cộng đồng, cá nhân tại Hà Nôi, Đà Nẵng và Hội An. Cách thức tiếp cận dự án gồm: Thúc đẩy tính chủ động địa phương, kết nối mạng lưới cho hành động tập thể trong giảm thiểu rác thải nhựa; Nâng cao năng lực của các tổ chức và cá nhân cấp địa phương; Xây dựng một nền tảng số công cộng nhằm huy động người dân và doanh nghiệp cùng hành động để giảm ô nhiễm rác thải nhựa. Theo đại diện Ban quản lý dự án LSPP, hai năm qua, dự án đã đạt được những kết quả tích cực. Trong đó, theo cấp quốc gia, dự án có 3 thành tựu nổi bật: Thành lập Đối tác hành động về Nhựa và Sức khoẻ (PHA) và tạo được nhiều các hội thảo chuyên đề; Thiết kế ra mắt Nền tảng số về Nhựa và Sức khoẻ bao gồm các thông tin chính xác, uy tín và mới nhất liên quan đến các vấn đề Nhựa và Sức khoẻ; Gửi thư kiến nghị về Những quy định về Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) và được Quốc hội chấp thuận 2/4 điểm, cung cấp các bằng chứng khoa học cho việc xây dựng điều luật về EPR.

Dự án đã xây dựng, triển khai thực hiện 25 mô hình, sáng kiến tại 4 địa phương là TP Đà Nẵng, TP Hội An, quận Bắc Từ Liêm và quận Hoàn Kiếm (Hà Nội). 

 THU HOÀI