VHO - Trong chuỗi hoạt động kỷ niệm 50 năm ngày Chủ tịch Cuba Fidel Castro đến thăm vùng giải phóng miền nam Việt Nam ở Quảng Trị (12.9.1973), chiều nay 12.9, Đại sứ quán Cuba tại Việt Nam đã khai trương Triển lãm ảnh ngoài trời với tên gọi “Chiến thắng vĩ đại của Cuba và Việt Nam”.

Tham dự sự kiện có Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội, Chủ tịch Nhóm Nghị sĩ hữu nghị Việt Nam - Cuba, Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam – Cuba Vũ Hải Hà; Phó trưởng Ban Đối ngoại Trung ương Ngô Lê Văn; Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam Vũ Việt Trang. Phía Cuba có Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Cộng hòa Cuba tại Việt Nam Orlando Nicolás Hernández Guillén.

Phát biểu tại Lễ khai mạc, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Vũ Hải Hà nêu rõ, sau khi Hiệp định Paris về Việt Nam được ký kết (1.1973), vào giữa tháng 9.1973, chuyến thăm lịch sử của Chủ tịch Cuba Fidel Castro, vị nguyên thủ nước ngoài đầu tiên đến vùng giải phóng miền Nam Việt Nam tại Quảng Trị có ý nghĩa chính trị hết sức sâu sắc, là nguồn động viên tinh thần to lớn, tiếp thêm ý chí, sức mạnh, lòng quả cảm cho quân và dân Việt Nam trong cuộc đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. 

Nửa thế kỷ đã trôi qua nhưng hình ảnh vị lãnh tụ Cuba phất cao lá cờ của Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam tại Cao điểm 241 thuộc xã Cam Chính, huyện Cam Lộ, còn gọi là “căn cứ Carol” lúc bấy giờ đang ngổn ngang xác xe tăng, đạn pháo, bom đạn trên dải đất hình chữ S vẫn còn sâu đậm trong ký ức của nhiều người dân Việt Nam. Tại đây, Chủ tịch Fidel Castro đã nói: “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình”. Câu nói bất hủ ấy đã đi vào lịch sử, trở thành một trong những biểu tượng trong quan hệ giữa hai nước Việt Nam - Cuba. Phát biểu này không chỉ là phương châm hành động của mối quan hệ thủy chung trong sáng Việt Nam - Cuba trong quá khứ mà còn cả trong hiện tại và tương lai.

Chủ tịch Fidel Castro phất cao lá cờ bách chiến, bách thắng lấp lánh huân chương của Đoàn Khe Sanh, Quân Giải phóng Trị Thiên – Huế tại cao điểm 241, ngày 16/9/1973. Ảnh tư liệu TTXVN

Ông Vũ Hải Hà nhấn mạnh, cùng với phong trào đoàn kết ngày càng sâu rộng trong cả nước, sự ủng hộ mạnh mẽ về chính trị, ngoại giao trên trường quốc tế; sau chuyến thăm này, sự giúp đỡ của các đồng chí Cuba anh em không chỉ thể hiện bằng tinh thần mà còn hỗ trợ những khoản viện trợ vật chất to lớn và nhiều công trình đến nay vẫn còn nguyên giá trị. Cuba đã giúp Việt Nam xây dựng Bệnh viện Đa khoa Đồng Hới, Khách sạn Thắng Lợi, cử chuyên gia xây dựng tuyến đường mòn Hồ Chí Minh cũng như nhiều công trình khác; giúp Việt Nam tiếp thu công nghệ xây dựng đường giao thông hiện đại. Nhiều thanh niên, bác sĩ, chuyên gia xây dựng của Cuba đã tình nguyện sang Việt Nam làm nghĩa vụ quốc tế, theo lời kêu gọi nói trên của Chủ tịch Fidel Castro.

Nhìn lại chặng đường 50 năm sau chuyến thăm lịch sử, một biểu tượng của phong trào quốc tế đoàn kết và ủng hộ Việt Nam, cũng là dịp để chúng ta bày tỏ sự tri ân đối với cá nhân Lãnh tụ Fidel Castro, đối với Cuba cũng như bạn bè quốc tế. Nhấn mạnh điều này, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại cũng khẳng định, những thành tựu phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam đạt được một phần nhờ sự động viên to lớn cả về vật chất lẫn tinh thần và những tình cảm gắn bó, thân thiết của các đồng chí Cuba anh em đã dành cho Việt Nam trong những năm tháng khó khăn đấu tranh cho sự nghiệp giải phóng dân tộc cũng như trong công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Đảng, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam sẽ mãi ghi nhớ và trân trọng những nghĩa cử cao đẹp đó. Chủ tịch Hồ Chí Minh và Lãnh tụ Fidel Castro, những người đặt nền móng cho tình hữu nghị, đoàn kết đặc biệt, vững bền Việt Nam - Cuba, đã truyền cho chúng ta niềm tin sắt đá vào thắng lợi tất yếu của cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, kháng chiến chống xâm lược và xây dựng xã hội chủ nghĩa ở mỗi nước, vào tương lai rực rỡ của hai nước.

Kỷ niệm chuyến thăm lịch sử của Lãnh tụ Fidel Castro mãi mãi là biểu tượng thắp sáng ngọn lửa đoàn kết chiến đấu anh em giữa hai dân tộc chúng ta. Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam khẳng định quyết tâm cùng với Đảng, Nhà nước và nhân dân Cuba không ngừng nỗ lực gìn giữ, vun đắp mối quan hệ hữu nghị đặc biệt, đoàn kết gắn bó giữa hai nước chúng ta và để tiếp lửa cho thế hệ mai sau. “Việt Nam trước sau như một sát cánh bên cạnh, đoàn kết và ủng hộ sự nghiệp chính nghĩa của nhân dân Cuba”, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại nói.

Phát biểu tại buổi lễ, Đại sứ Orlando Nicolás Hernández Guillén nhấn mạnh, mối quan hệ đặc biệt giữa Cuba và Việt Nam được hình thành trong những năm tháng kháng chiến gian khổ của nhân dân Việt Nam. 50 năm trước, nhà lãnh đạo lịch sử của Cách mạng Cuba, Fidel Castro đã trở thành người đứng đầu Chính phủ nước ngoài đầu tiên và duy nhất vượt qua Vĩ tuyến 17 của Việt Nam giữa chiến tranh.

Khẳng định sự tin cậy chính trị giữa hai nước dẫn tới sự hợp tác trên mọi lĩnh vực, Đại sứ Cuba cho biết, Việt Nam là đối tác thương mại thứ hai và là nhà đầu tư châu Á lớn nhất của Cuba với các dự án quan trọng liên quan đến an ninh lương thực của người dân Cuba. Tại các diễn đàn quốc tế và tổ chức đa phương, hai nước đồng lòng bảo vệ nhiều mục tiêu và nguyên tắc.

Ngày 15.9.1973, Thủ tướng Fidel Castro, Thủ tướng Chính phủ Cách mạng Cuba, Bí thư Thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba và Đoàn đại biểu Đảng và Chính phủ Cách mạng Cuba chụp ảnh kỷ niệm bên đồn An ninh Nhân dân Bến Hải, địa đầu của miền Nam. Ảnh: Tư liệu TTXVN

Nhân dịp này, Đại sứ Cuba Orlando Nicolás Hernández Guillén bày tỏ cảm ơn Thông tấn xã Việt Nam vì nghĩa cử cao đẹp, đã chia sẻ với Đại sứ quán Cuba 11 bức ảnh trưng bày bên ngoài Đại sứ quán, giúp công chúng biết đến hoặc nhớ lại chiến thắng cũng như tình hữu nghị khăng khít Cuba - Việt Nam.

Đại sứ tin tưởng, Triển lãm ảnh “Đại thắng Cuba và Việt Nam” sẽ là một biểu tượng nữa của tình anh em gắn kết giữa Cuba với Việt Nam cũng như cam kết của Đảng, Nhà nước và nhân dân Cuba tiếp tục thúc đẩy quan hệ hai nước trên mọi lĩnh vực.

Triển lãm trưng bày 11 bức ảnh là những tác phẩm đặc sắc nhất trong kho tàng hàng trăm bức ảnh của Thông tấn xã Việt Nam về chuyến thăm của Chủ tịch Fidel Castro. Trong số này có thể kể đến bức ảnh kinh điển đã đi vào lịch sử, trở thành biểu tượng của mối quan hệ Việt Nam-Cuba như bức ảnh Chủ tịch Fidel Castro phất cao lá cờ bách chiến bách thắng lấp lánh huân chương của đoàn Khe Sanh, quân giải phóng Huế.

Cách đây 50 năm, ngày 12.9.1973, khi chiến trường Quảng Trị vẫn còn nồng mùi thuốc súng, từ bên kia bán cầu, Lãnh tụ Cuba Fidel Castro đã đến thăm vùng đất vừa được giải phóng của tỉnh Quảng Trị. Khi ấy, ông là Bí thư Thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Cuba, Thủ tướng Chính phủ cách mạng Cuba.

Ông là nguyên thủ nước ngoài đầu tiên và duy nhất thăm vùng giải phóng miền Nam chỉ ít tháng sau khi Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam được ký kết (tháng 1.1973).

Tại đây, Chủ tịch Fidel Castro đã nói: “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình” và câu nói bất hủ ấy đã đi vào lịch sử, trở thành một trong những biểu tượng trong quan hệ giữa hai nước Việt Nam-Cuba.

Sự kiện Lãnh tụ Fidel Castro tới vùng Giải phóng miền Nam Việt Nam là một dấu mốc lịch sử đặc biệt trong quan hệ hai nước Việt Nam - Cuba, đồng thời là một biểu tượng của phong trào quốc tế đoàn kết và ủng hộ cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc của nhân dân Việt Nam.

NGUYỄN HOÀNG