Giảm giá sâu trong đấu thầu, liệu chất lượng công trình có đảm bảo?

VHO - Những ngày cuối tháng 9, trên tuyến đường Trần Khánh Dư, Nơ Trang Long (phường Kon Tum, tỉnh Quảng Ngãi), máy xúc, xe tải và công nhân đang tất bật thi công hệ thống thoát nước. Nhìn qua, công trình có vẻ khẩn trương, nhưng khi tiến lại gần, những chi tiết bất thường dần hiện ra: ống cống được thả xuống nền đáy còn đọng nước, mối nối được trét xi măng sơ sài, rồi đất được xúc lấp lại ngay lập tức.

Điều đáng nói, đây là gói thầu có giá trị hơn 43,5 tỉ đồng, nhưng đơn vị trúng thầu lại bỏ giá thấp hơn gần 5 tỉ đồng so với giá khởi điểm. Trên giấy tờ, con số này được coi là “tiết kiệm ngân sách”. Nhưng thực tế ngoài công trường lại dấy lên lo ngại: liệu việc giảm giá sâu có đồng nghĩa với việc chất lượng công trình bị đánh đổi.

Nhiều dấu hiệu thi công ẩu

Theo kết quả chấm thầu số KQ2500229577-2506281444 do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng thành phố Kon Tum (nay là Ban QLDA đầu tư xây dựng phường Kon Tum, tỉnh Quảng Ngãi) phê duyệt, gói thầu có 6 đơn vị tham gia.

Liên danh Công ty cổ phần Xây dựng và Quản lý công trình giao thông Kon Tum và Công ty TNHH Hùng Tiến đã trúng thầu với mức giá 38,28 tỉ đồng, giảm khoảng 12% so với giá khởi điểm. Đây cũng là lần đầu tiên tại địa phương có nhà thầu sử dụng chiến lược “bỏ giá thấp” để giành quyền thi công.

Hiện tại, trên các tuyến đường thuộc dự án, đơn vị thi công đã tập kết nguyên vật liệu và tiến hành thi công. Tuy nhiên, thực tế ghi nhận cho thấy nhiều hạng mục có dấu hiệu thi công không đúng quy cách.

Tại tuyến đường Trần Khánh Dư, theo hồ sơ kỹ thuật, trước khi đặt cống phải trải một lớp đá dăm, sau đó mới hạ ống cống. Khi lắp xong, hai bên thành cống phải được gia cố bằng đá sỏi sông, cuối cùng mới đắp đất để đảm bảo độ bền và chống sụt lún.

Thế nhưng thực tế, tại vị trí hạ cống vẫn còn đọng nước ở đáy, đơn vị thi công không bơm thoát hay xử lý nền mà cho máy xúc thả trực tiếp ống cống xuống. Sau đó, chỉ rải sơ sài vài gàu đá sỏi rồi cho công nhân dùng tay trét vội xi măng vào mối nối giữa các ống cống. Ngay sau đó, đất được xúc xuống lấp lại.

Điều đáng nói, thời điểm phóng viên có mặt ghi nhận hiện trường (khoảng 17h30 chiều), trên công trường hoàn toàn không thấy bóng dáng kỹ sư giám sát thi công.

Khi được hỏi, một người đàn ông trung niên đang chỉ huy công nhân cho biết: “Dù là liên danh, nhưng đoạn đường này do Công ty TNHH Hùng Tiến trực tiếp thi công. Do đặc thù khu vực ngay chợ nên chúng tôi phải tranh thủ làm từng đoạn, không thể thi công đồng loạt trên cả tuyến”.

Một kỹ sư xây dựng (đề nghị giấu tên) khi xem hình ảnh ghi nhận của phóng viên đã nhận xét: “Thi công như vậy thì hệ thống cống rất dễ xô lệch, thấm nước, nhanh xuống cấp. Việc gia cố hai bên thành cống bằng đá sỏi sông qua loa khiến tải trọng mặt đường truyền xuống dễ làm ống cống bị sụt lún, xô lệch chỉ sau vài mùa mưa”.

Một tiểu thương buôn bán gần chợ Duy Tân, phường Kon Tum bày tỏ: “Công trình họ thi công chỗ này một đoạn rồi bỏ, sau đó lại quay sang đoạn khác. Bụi bặm, vật liệu ngổn ngang, ảnh hưởng việc buôn bán của chúng tôi. Người dân không phản đối chuyện thi công, nhưng mong làm cho nhanh gọn, đồng bộ và quan trọng nhất là chất lượng phải đảm bảo và giải quyết được tình trạng thoát nước”.

Tương tự, tại tuyến đường Nơ Trang Long, phóng viên ghi nhận việc đơn vị thi công không trải lớp đá dăm dưới đáy cống mà chỉ rải đá sỏi sông ở đáy và hai bên thành trước khi lấp đất nền. Một số đoạn do chờ làm hố ga, mưa lớn khiến đất đá tràn vào lòng cống.

Một người dân sinh sống gần công trình bày tỏ lo ngại: “Công trình làm bằng tiền ngân sách thì phải bền vững. Nhà thầu giảm giá sâu nhưng nếu họ bớt vật liệu, làm ẩu thì chúng tôi mới là người chịu thiệt”.

Khó khăn trong thi công mùa mưa?

Trao đổi với phóng viên Văn Hóa, ông Từ Công Khánh, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng phường Kon Tum cho biết, gói thầu được phê duyệt cuối tháng 6.2025, trước thời điểm sáp nhập tỉnh.

Nguồn vốn thực hiện từ ngân sách Trung ương hỗ trợ theo ngành, lĩnh vực và ngân sách thành phố Kon Tum (cũ). Sau ngày 30.6, ngân sách này chưa được phân bổ lại và chủ thể đầu tư chưa được điều chỉnh, chỉ mới ứng trước một phần nhỏ cho nhà thầu.

“Chúng tôi cố gắng hết sức để đẩy nhanh tiến độ. Nếu đến cuối năm mà không giải ngân kịp, đơn vị sẽ bị kiểm điểm. Nhưng năm nay mưa nhiều quá, đào cống lên là nước chảy thành dòng, thi công rất khó khăn”, ông Khánh lý giải.

Ông Khánh cho hay, công tác giám sát được giao cho liên danh Công ty TNHH Nam Phương và Công ty CP Số II. Nếu phát hiện thi công sai thiết kế, Ban sẽ cho kiểm tra, thậm chí yêu cầu đào bỏ để làm lại.

“Gói thầu này không chỉ có hạng mục cống thoát nước mà còn bao gồm phần nền bê tông dày 8cm, vữa xi măng và đá để hoàn thiện mặt đường, vỉa hè. Ban sẽ kiểm tra kỹ từng hạng mục, nếu thi công không đảm bảo sẽ yêu cầu nhà thầu khắc phục ngay”, ông Khánh nhấn mạnh.