VHO - Có ai đó đã ví, hồ Hoàn Kiếm như một lẵng hoa xinh đẹp được thiên nhiên ban tặng, và trải qua bao biến đổi của thời cuộc lẵng hoa ấy vẫn tạo nên sức hút đầy quyến rũ, thơ mộng, khiến cho bao tao nhân mặc khách xưa nay đắm say... Nằm ở giữa phố thị sầm uất, cổ kính, hồ Hoàn Kiếm còn được biết đến một danh lam thắng cảnh nổi tiếng của Thủ đô với những giá trị cảnh quan, không gian hiếm nơi nào so bì được. Những vẻ đẹp và giá trị ấy của hồ Hoàn Kiếm cần được “nâng như nâng trứng, hứng như hứng hoa”, chứ không phải ứng xử nó như phố chợ.

Còn nhớ cách nay vài thập niên, hồ Hoàn Kiếm luôn bị “gây sự” bởi những dự án, công trình xây dựng. Thời điểm đó người ta cứ lấn sát ra gần hồ để chễm chệ lên đó vô số công trình với quy mô lớn, cao tầng lấn át cả cảnh quan, không gian hồ Hoàn Kiếm, khiến giới chuyên gia, nhà nghiên cứu và dư luận xã hội lên án kịch liệt. Hiện vẫn còn đó những công trình ấy, làm cho thắng cảnh hồ Hoàn Kiếm dường như bóp nghẹt lại. Cách đây không lâu, người ta cứ mãi cố tình đặt nhà ga tàu điện ngầm ngay trong khu vực bảo vệ danh thắng quốc gia đặc biệt hồ Hoàn Kiếm, đe dọa nghiêm trọng tính toàn vẹn, bền vững của danh lam này. Kể ra như thế để thấy rằng, có một dạo, người ta có lối ứng xử thô bạo với “lẵng hoa xinh đẹp” của Thủ đô, định biến nó trở thành “ao làng”. Những tưởng qua những bài học trên, cơ quan chức năng, chính quyền địa phương có thẩm quyền quản lý, bảo vệ, phát huy giá trị hồ Hoàn Kiếm rút ra được kinh nghiệm, từ đó “khai thác” danh thắng quốc gia này một cách khoa học và nhún nhường hơn.

Tuy nhiên, giờ đây người ta không còn xây dựng công trình, dự án đe dọa đến cảnh quan của hồ, thay vào đó dựng lên hàng loạt ki ốt, quầy hàng bao gần như kín vòng hồ để kinh doanh, buôn bán gắn với cái mác là giới thiệu sản phẩm đến du khách. Cứ cuối tuần, hồ Hoàn Kiếm lại bị “quây kín” với hệ thống ki ốt như vậy, trong khi đó người ta không cần quan tâm, chú ý đến tính thẩm mỹ, chất lượng hàng hóa, dịch vụ. Du khách, nhất là người nước ngoài muốn tìm một chỗ thông thoáng để chụp ảnh lưu niệm với tháp Rùa cũng đành chịu. Lộn xộn, xô bồ, mất mỹ quan là những từ mà dư luận phải dùng tới khi phố đi bộ nơi đây lên đèn; cảnh quan, không gian của hồ Hoàn Kiếm bị xâm phạm nghiêm trọng nhưng chẳng ai quan tâm, để ý. Quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị cảnh quan, không gian hồ Hoàn Kiếm như vậy là điều khó có thể chấp nhận được.

Mới đây, phát biểu tại Hội nghị lần thứ 14 Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố Hà Nội, Bí thư Thành ủy Đinh Tiến Dũng đã cho rằng, ở khu vực hồ Hoàn Kiếm, đan xen các hoạt động văn hóa còn có nhiều sự kiện diễn ra lộn xộn, mất mỹ quan, chưa phù hợp, và ông đề nghị trước khi tổ chức các sự kiện tại đây các cơ quan cấp phép cần nghiên cứu kỹ và chỉ tổ chức các hoạt động văn hóa đặc sắc... để giữ gìn và phát huy nét đẹp hào hoa, thanh lịch, linh thiêng của không gian trung tâm quan trọng này. Còn những hội chợ thương mại, quảng bá sản phẩm cần bố trí địa điểm khác phù hợp hơn. Người đứng đầu Đảng bộ thành phố với bộn bề công việc còn nhận ra những điểm hạn chế, bất cập, yếu kém trong công tác quản lý, tổ chức ở khu vực hồ Hoàn Kiếm như thế, không biết cơ quan chức năng có liên quan, nhất là những người chịu trách nhiệm trực tiếp có dám nhìn thẳng vào sự thật này, vàcósốt ruột.

Giá trị cảnh quan, không gian hồ Hoàn Kiếm cần ứng xử với một tâm thế thận trọng, thân thiện, khoa học và giàu tính thẩm mỹ, chứ ở đây không thể tồn tại những thứ hàng chợ như vừa qua. 

NGUYỄN THANH SƯƠNG