VHO - Người Ê Đê ở buôn Tơng Ju, xã Ea Kao, TP Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk) có tập tục kết nghĩa để nhận con nuôi từ bao đời nay. Mặc dù người phụ nữ Ê Đê có gia đình, con cái đầy đủ nhưng vẫn muốn có một đứa con “kết nghĩa”. Nghi lễ mang ý nghĩa mong muốn cho mọi người sống chan hòa, thân thiết và gắn bó với nhau như anh em một nhà, cùng chia sẻ, giúp đỡ nhau vượt qua mọi khó khăn để xây dựng buôn làng ngày càng no ấm, giàu đẹp.

 Hòa tấu cồng chiêng đón khách

 Nghi thức đeo vòng thể hiện tình cảm gắn kết mẹ con

 Lễ “Kết nghĩa mẹ con” được tiến hành tại nhà mẹ nuôi, có sự chứng kiến của già làng và đông đảo bà con trong dòng họ. Bà con dòng họ hai bên ngồi đối diện nhau trao đổi ý kiến. Người nhận con nuôi và người được nhận làm con nuôi cùng chạm tay vào vòng và hứa trước già làng “Từ nay về sau sẽ coi nhau như mẹ con ruột thịt”. Họ phải có trách nhiệm chăm sóc nhau, vui buồn, sướng khổ có nhau. Nếu trái lời hứa thì bị phạt. Người được nhận làm con nuôi hứa với già làng sẽ chăm sóc và coi mẹ nuôi như mẹ đẻ.

 Chuẩn bị rượu cần cho buổi lễ kết nghĩa

 Lời kể K’han cổ nhớ đến công lao của những người đi trước và lời nhắn nhủ đoàn kết, thương yêu đùm bọc nhau

 Lễ “Kết nghĩa mẹ con” được kết thúc bằng màn cồng chiêng

Lễ vật mà mẹ nuôi trao cho gia đình con nuôi gồm 1 cái khăn, 1 chiếc áo, 1 bát đồng, 1 ché rượu cần. Lễ vật này của người mẹ nuôi bày tỏ mong muốn trả ơn phần nào cho người mẹ ruột từng mang nặng đẻ đau, nuôi dưỡng đứa con khôn lớn thành người. Người mẹ nuôi mặc chiếc áo truyền thống do tự tay dệt nên và đeo xâu chuỗi lên cổ con nuôi. Mặc xong chiếc áo, hai mẹ con ôm nhau thắm tình mẫu tử. Người mẹ vui mừng, từ nay người con của bạn trở thành con trai, con gái của mẹ. Trao lễ vật xong, kể từ đây cho đến hết cuộc đời, họ là người một nhà. Hai bên gia đình đặt tín vật cho hai già làng để họ làm chứng. Nếu có vấn đề gì xảy ra thì hai già làng đứng đầu dòng họ phải có trách nhiệm giải quyết ổn thỏa.

 Nghi lễ được thực hiện trước sự chứng kiến của đông đảo bà con và du khách

 Hân hoan trong niềm vui

Lễ “Kết nghĩa mẹ con” với những nghi thức thiêng liêng, thể hiện nét tinh tế của đồng bào trong quan hệ, ứng xử, cố kết cộng đồng, mang ý nghĩa nhân văn, giáo dục sâu sắc. Đây cũng là dịp để bà con dân tộc Ê Đê khoe nét đẹp văn hóa của dân tộc mình, góp phần vào việc “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch” ở địa phương. 

Phóng sự ảnh MINH HOÀNG